Dział: Studium przypadku

Zakażenia układu moczowego (ZUM) są drugą pod względem częstości grupą chorób występującą w populacji pediatrycznej. Ocenia się, że ich częstość występowania u dzieci i młodzieży do 14. r.ż. wynosi 5–10% [1]. U donoszonych noworodków ZUM występuje z częstotliwością 0,1–1%, u wcześniaków 4–25%. W okresie noworodkowym i w pierwszym kwartale życia znacznie częściej chorują chłopcy, co jest związane z częstszym występowaniem wad układu moczowego. Od 4. m.ż. częściej chorują dziewczynki. U młodzieży główną przyczyną występowania ZUM jest aktywność seksualna. Ryzyko nawrotu w ciągu pierwszych 6–12 miesięcy po pierwszym zakażeniu wynosi 12–30% [2]. Z zapaleniem pęcherza, które jest formą ZUM ograniczoną do dolnych dróg moczowych, związanych może być wiele innych patogenów, m.in. Gram-ujemne pałeczki i ziarenkowce, Gram-dodatnie pałeczki, adenowirusy, Chlamydia trachomatis oraz Ureaplasma urealyticum.

Istotą każdej rany jest uszkodzenie i przerwanie ciągłości skóry, często w połączeniu z uszkodzeniem tkanek głębiej położonych w wyniku zadziałania czynników mechanicznych, chemicznych, termicznych czy elektrycznych. Każda rana jest następstwem urazu jako czynnika prowadzącego do uszkodzenia. Ta ogólna definicja implikuje bardzo szerokie spektrum kliniczne ran i ich zróżnicowanie w zależności od czynnika etiologicznego urazu, lokalizacji i stopnia oraz rodzaju uszkodzonych tkanek. Przedmiotem niniejszego opracowania będą rany u dzieci powstałe w wyniku urazu mechanicznego prowadzące do uszkodzenia skóry i tkanki podskórnej. Stanowią one zdecydowanie najczęstszy problem kliniczny, z którym potencjalnie zetknąć może się pediatra w swojej codziennej praktyce lekarskiej. Urazy wywołane czynnikami chemicznymi czy elektrycznymi u dzieci są bardzo rzadkie, a ich następstwa zawsze powinny stanowić jednoznaczne wskazanie do skierowania takiego pacjenta do ośrodka chirurgii dziecięcej w trybie ostrodyżurowym. Rany wywołane czynnikami termicznymi, czyli oparzenia, ze względu na skalę problemu zasługują na odrębne omówienie wszystkich najważniejszych zasad postępowania.

Ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych (OZGM) jest rozpoznawane i leczone przez lekarzy różnych specjalności, ale przede wszystkim przez lekarzy rodzinnych i pediatrów. To właśnie ich głównie dotyka problem trafnego rozpoznania, tj. odróżnienia wirusowego OZGM od anginy paciorkowcowej (AP), co stanowi niekiedy nie lada wyzwanie w stricte gabinetowej diagnostyce. Problem jest bardzo ważny, bo nadal antybiotykoterapia de facto wirusowego OZGM stanowi jedną z najczęstszych przyczyn niepotrzebnej antybiotykoterapii, przyczyniającej się do selekcji opornych patogenów zasiedlających nosogardło, przede wszystkim pneumokoków (SP) i nietypowalnych pałeczek hemofilnych (NTHi).

Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych to relatywnie rzadka choroba w populacji dziecięcej. W niniejszym opracowaniu przedstawiono objawy, diagnostykę i leczenie kamicy żółciowej u dzieci. Nadal brak jest jasnych wytycznych postępowania w kamicy żółciowej u dzieci.

Obrona organizmu przed mikroorganizmami jest najważniejszą funkcją układu odpornościowego. Na drodze ewolucji nasz układ immunologiczny wykształcił mechanizmy, które zwykle pozwalają na skuteczną eliminację wirusów, bakterii, grzybów i pasożytów z naszego organizmu. Nieswoiste mechanizmy odpornościowe (wrodzone, niespecyficzne) uruchamiane są stosunkowo szybko i działają jako tzw. pierwsza linia obrony. Mechanizmy swoiste (nabyte, specyficzne) uruchamiane są nieco później, za to są bardziej precyzyjne od nieswoistych.

Zakażenie układu moczowego (ZUM) jest jednym z najczęściej występujących zakażeń w populacji pediatrycznej i w większości związane jest z infekcją bakteryjną. Jest to stan chorobowy, który powinien być podejrzewany u każdego gorączkującego dziecka bez innych oznak infekcji, szybko rozpoznany i skutecznie leczony. Zapalenie wyrostka robaczkowego jest jednym z najczęściej występujących stanów wymagających pilnych operacji w obrębie jamy brzusznej u dzieci. W publikacji przedstawiono oba wyżej wymienione stany oraz właściwe im czynniki ryzyka, objawy kliniczne i sposoby rozpoznawania. W studium przypadku opisano dziewczynkę po przeszczepieniu nerki, która zgłosiła się do Kliniki Nefrologii, Transplantacji Nerek i Nadciśnienia Tętniczego IPCZD z objawami ostrego brzucha.

Zagadnienie farmakokinetyki leków u dzieci jest szczególnie ważne w praktyce lekarza pediatry. Już niemal 100 lat temu podnoszono, że dzieci nie są miniaturami dorosłych – wymagają zastosowania odpowiedniego schematu dawkowania zamiast proporcjonalnego zmniejszenia dawki. Późniejsze badania dowiodły, że masa ciała dziecka jest ważną, ale nie najważniejszą zmienną, która decyduje o działaniu leku w organizmie dziecka.

Ostra białaczka limfoblastyczna (ALL, acute lymphoblastic leukemia) jest najczęstszym nowotworem w populacji dziecięcej. Bóle kostne są objawem współtowarzyszącym u około 25% dzieci w momencie rozpoznania ALL. Celem pracy jest przedstawienie trzech przypadków pacjentów, u których objawy kostne były początkowo jedynymi objawami rozwijającej się ALL, co wpłynęło na opóźnienie rozpoznania. U dzieci z niewyjaśnionymi bólami mięśniowo-szkieletowymi w diagnostyce różnicowej zawsze należy brać pod uwagę rozpoznanie ostrej białaczki limfoblastycznej, nawet przy niewielkich odchyleniach w morfologii krwi. Wczesne badanie szpiku kostnego powinno stanowić podstawę w szybkim procesie diagnostycznym, zwłaszcza gdy rozważane jest włączenie steroidoterapii.