Nietolerancja histaminy, inaczej nazywana pseudoalergią, jest typem nadwrażliwości, której diagnostyka w dalszym ciągu przysparza wielu trudności. Jej przyczyną jest brak równowagi pomiędzy ilością histaminy, która dostarczana jest do organizmu, a możliwością jej rozkładu, co wywołuje niepożądane objawy mające charakter wieloukładowy. Szczególnie bogate w histaminę są produkty fermentujące i długodojrzewające, a także niektóre owoce i warzywa oraz napoje. Ponadto wyróżniamy produkty, które stymulują uwalnianie histaminy zmagazynowanej w ustroju. Od klasycznej alergii odróżnia ją to, że w jej mechanizmie nie uczestniczą immunoglobuliny IgE. W artykule omówiono przyczyny, objawy oraz postępowanie w przypadku podejrzenia oraz rozpoznania nietolerancji histaminy [1, 2, 3].
Autor: Jarosław Mijas
dr n. med.
Oddział Dziecięcy, Szpital Powiatowy im. Prałata J. Głowatzkiego
Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest jedną z najczęstszych chorób przewlekłych w populacji pediatrycznej, dotykającą według szacunków nawet 40% populacji w Europie [1]. Choć klasycznie kojarzony jest z sezonowym pyleniem roślin, u wielu dzieci objawy mogą mieć charakter całoroczny [7]. W obrazie klinicznym obok typowych symptomów, takich jak: kichanie, katar czy zapalenie spojówek [1, 10], kluczowym i często dominującym problemem jest przewlekły kaszel [8, 11]. Wynika on najczęściej z zespołu kaszlu z górnych dróg oddechowych (ang. Upper Airway Cough Syndrome, UACS/PNDS) lub jest pierwszym sygnałem rozwijającej się astmy oskrzelowej [1]. Nieleczony ANN i towarzyszący mu kaszel mogą znacząco obniżać komfort i jakość życia pacjentów oraz ich rodzin [8], a także zwiększać ryzyko powikłań [1]. Zrozumienie tego złożonego obrazu klinicznego jest kluczowe dla wdrożenia skutecznego leczenia zgodnego z aktualnymi standardami międzynarodowymi i polskimi [2, 3, 4].
Alergia na pyłki roślin, zwana również pyłkowicą, to jedna z najczęstszych chorób alergicznych, dotykająca miliony ludzi na całym świecie. Szacuje się, że w Europie dotyczy ona nawet 40% populacji, a w Polsce liczba osób cierpiących na to schorzenie przekracza 12 milionów. Liczba przypadków alergii pyłkowej stale rośnie, co jest związane zarówno z czynnikami genetycznymi, jak i zmianami środowiskowymi (jak zanieczyszczenia powietrza) i zmianami klimatycznymi. Alergia objawia się nieżytem nosa, gardła i spojówek nawracającym co roku w okresie pylenia roślin. Współczesna medycyna oferuje szeroki wachlarz metod diagnostycznych i terapeutycznych, które pozwalają na skuteczne rozpoznawanie i kontrolowanie objawów, a w niektórych przypadkach nawet na ich całkowite wyeliminowanie. W artykule omówimy zarówno przyczyny alergii pyłkowej, jej objawy i metody diagnostyczne, jak i nowoczesne podejście do leczenia – od farmakoterapii, przez immunoterapię, aż po zalecenia dotyczące profilaktyki.
Kaszel – to jeden z najczęstszych objawów będący przyczyną konsultacji lekarskich. To nieswoisty sygnał, wyzwalany przez różne czynniki, który często sprawia trudności zarówno diagnostyczne, jak i lecznicze. Szacuje się, że jest przyczyną około 9% porad w podstawowej opiece zdrowotnej. Każdego miesiąca z kaszlem zmaga się 30% dzieci. Celem artykułu jest przedstawienie korzyści płynących z zastosowania leków przeciwkaszlowych i mukolitycznych ze szczególnym uwzględnieniem roli lewodropropizyny oraz erdosteiny, zwrócenie uwagi na właściwości oraz bezpieczeństwo stosowania powyższych leków.
W artykule autorzy przedstawiają przypadki rumienia guzowatego u dzieci przyjętych do Oddziału Pediatrycznego w Strzelcach Opolskich. Oprócz najczęstszych objawów klinicznych, prawdopodobnej etiologii opisano także rozpoznawanie i leczenie. W diagnostyce różnicowej wyróżniono inne zapalenia tkanki tłuszczowej. Objaw ten, choć u dzieci występuje stosunkowo rzadko, to zdecydowanie często może być manifestacją innego schorzenia podstawowego lub je nawet wyprzedza w czasie.
Kaszel jest częstą dolegliwością, z jaką rodzice zgłaszają się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. W artykule przedstawiono zastosowanie leków przeciwkaszlowych z uwzględnieniem roli lewodropropizyny jako leku bezpiecznego, szeroko stosowanego zarówno w populacji ludzi dorosłych, jak i dzieci ze zwróceniem uwagi na jej właściwości farmakokinetyczne i farmakodynamiczne.
Kaszel jest jednym z najczęściej zgłaszanych objawów w codziennej praktyce pediatrycznej. W okresie wzmożonych zachorowań na infekcje układu oddechowego (październik–kwiecień) znacząco zwiększa się liczba pacjentów wymagających farmakoterapii, zarówno przeciwkaszlowej przy uporczywym kaszlu suchym, jak i mukolityków przy kaszlu mokrym. Jednym z częściej stosowanych mukolityków jest karbocysteina. Posiada ona właściwości mukoregulujące, mukolityczne, mukokinityczne, działa synergistycznie z antybiotykami. Warto rozważyć włączenie jej w infekcjach GDO, szczególnie gdy zachodzi konieczność stosowania antybiotykoterapii oraz współistnieje OZUŚ.
Duszność to subiektywne odczucie trudności w oddychaniu, w populacji dziecięcej jest jednym z częstszych objawów, który skłania do szukania pomocy lekarskiej. Jest to objaw, który występuje w bardzo wielu jednostkach chorobowych. W artykule przedstawiono najczęstsze przyczyny nagłej duszności u dzieci. Na podstawie przytoczonych przypadków omówiono także postępowanie w poszczególnych jednostkach chorobowych.
Zapalenie jelit indukowane białkami pokarmowymi (food protein-induced enterocolitis syndrome – FPIES) jest ciężką postacią IgE – niezależnej nadwrażliwości na pokarm. Wraz z enteropatią indukowaną pokarmem (food protein-induced enteropathy – FPE) i alergicznym zapaleniem prostnicy (food protein-induced allergic proctocolitis – FPIAP) należy ono do grupy IgE-niezależnych zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego wywołanych alergią na pokarm (non-IgE-mediated gastrointestinal food allergic disorders – non-IgEGIFA). Objawy kliniczne występują zwykle po 24 godzinach od spożycia szkodliwego pokarmu i dotyczą najczęściej najmłodszych niemowląt do 9. miesiąca życia. W postaci ostrej manifestuje się intensywnymi, nawracającymi wymiotami, często współistniejącymi z biegunką, prowadzącymi do odwodnienia i patologicznej senności. W postaci przewlekłej dominuje utrata łaknienia i niedobór masy ciała. Główną przyczyną dolegliwości jest nadwrażliwość na białka mleka krowiego, soi, ryżu, rzadziej na inne alergeny pokarmowe.
Ból gardła należy do jednych z najczęstszych objawów zgłaszanych przez pacjentów. Najpowszechniejszą przyczyną bólu gardła jest rozwijająca się infekcja wywołująca miejscowy stan zapalny. Mimo obecności algorytmów postępowania identyfikacja zakażeń bakteryjnych i dobranie właściwej antybiotykoterapii w dalszym ciągu stanowi problem w warunkach POZ. Istotną przyczyną jest ograniczony czas, który możemy przeznaczyć na wizytę pacjenta. Wielu lekarzy obawia się możliwości wystąpienia powikłań przy niesłusznie zastosowanej postawie wyczekującej. Część z nas, chcąc uniknąć powtórnej wizyty w celu modyfikacji leczenia, przepisuje antybiotykoterapię. Czy można ustalić odpowiednie, racjonalne leczenie, już podczas pierwszej wizyty?