Dział: Studium przypadku

Większość przypadków COVID-19 dotyczy głównie dorosłych. Częstość występowania COVID-19 jest znacznie mniejsza u dzieci niż u dorosłych, ale występowanie zakażeń SARS-CoV-2 u dzieci jest prawdopodobnie niedodiagnozowane w wyniku dużej liczby przypadków bezobjawowych lub łagodnie przebiegających. Dzieci są narażone na ogniska zakażeń rodzinnych. Transmisja wertykalna zakażeń lub przenoszenie wirusa z mlekiem matki nie zostały jeszcze udowodnione. Znaczna część zakażeń SARS-CoV-2 u dzieci ma charakter bezobjawowy. W przypadkach objawowych zazwyczaj obserwuje się łagodne objawy: kaszel, gorączkę, ból gardła, objawy żołądkowo-jelitowe. Część przypadków COVID-19 u dzieci może wymagać przyjęcia do szpitala. Jednak konieczność hospitalizacji na oddziałach intensywnej terapii i przypadki śmiertelne zdarzają się stosunkowo rzadko. Wieloukładowy zespół zapalny u dzieci i młodzieży czasowo związany z SARS-CoV-2 jest nowo pojawiającą się chorobą, która może mieć ciężki przebieg. Większość przypadków COVID-19 u dzieci wymaga leczenia objawowego. W przypadku ciężkiej lub krytycznej choroby decyzja o rozpoczęciu leczenia przeciwwirusowego powinna być podejmowana indywidualnie. Przypadki wielosystemowego zespołu zapalnego u dzieci i młodzieży związanego z SARS-CoV-2 wymagają leczenia immunomodulacyjnego. Dostępne szczepienia ochronne są bezpieczne i aktualnie stanowią jedyną metodę zmierzającą do opanowania częstości nowych zakażeń SARS-CoV-2, ale zarejestrowane do populacji powyżej 16. r.ż.

Szczepionki skojarzone to preparaty powszechnie używane w realizacji szczepień ochronnych. W krajach rozwiniętych, w realizacji programów powszechnych, stosowane są tzw. preparaty wysokoskojarzone uodparniające przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, zakażeniom wywołanym przez Haemophilus influenazae B oraz w przypadku szczepionek 6-składnikowych – zapaleniu wątroby typu B. Nowoczesne szczepionki posiadają bezkomórkowy składnik krztuścowy (od 1 do 5 antygenów wyizolowanych z pałeczki Bordetella pertussis), który jest mniej reaktogenny w porównaniu z pełnokomórkowym. W Polsce preparaty te stosowane są w szczepieniach wcześniaków, dzieci z masą urodzeniową < 2500 g, dzieci z przeciwwskazaniami do podania pełnokomórkowego składnika krztuścowego. Dla pozostałych dzieci preparaty te finansowane są przez rodziców. Ich stosowanie w istotny sposób zmniejsza częstość występowania odczynów poszczepiennych, zmniejsza liczbę iniekcji, stwarza możliwość jednoczasowego podania preparatów zalecanych, tj. szczepienia przeciw meningokokom.

Pokrzywka jest jedną z najczęstszych chorób dermatologicznych. Ostra pokrzywka jest rozpoznawana jeśli objawy trwają poniżej 6 tygodni, a przewlekła powyżej 6 tygodni. U dzieci najczęstszą przyczyną ostrej pokrzywki jest: infekcja, alergia na pokarm, konserwanty, leki, alergeny powietrznopochodne. Pokrzywka przewlekła może być klasyfikowana jako spontaniczna, przy nagłym samoistnym pojawieniu się objawów (Chronic Spontaneus Urticaria, CSU) lub indukowana (Chronic Inducible Urticaria, CindU), poprzednio określana jako fizykalna. Pokrzywka ta wymaga specyficznych, fizycznych czynników wywoławczych, takich jak światło słoneczne, ucisk, wibracje, ekspozycja na zimno, ciepło, wodę, bodziec cholinergiczny.

Realizacja szczepień zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych (PSO) w czasie pandemii COVID-19 jest zagadnieniem o podstawowym znaczeniu pozostającym w gestii podstawowej opieki zdrowotnej. Streptococcus pneumoniae należy do głównych czynników etiologicznych odpowiedzialnych za inwazyjne zakażenia u pacjentów w wieku > 3. m.ż. Pomimo istniejących metod diagnostycznych i dostępnej antybiotykoterapii wystąpienie objawów inwazyjnej choroby penumokokowej (IChP) związane jest ciągle ze stosunkowo wysoką śmiertelnością. W Polsce od 2017 roku szczepienia przeciwko pneumokokom znalazły się w programie szczepień ochronnych. Na polskim rynku istnieją szczepionki koniugowane przeciwko pneumokokom zawierające 10 (PCV10) lub 13 (PCV13) antygenów szczepów najczęściej wywołujących zakażenia inwazyjne, a także szczepionka polisacharydowa z 23 serotypami. Do realizacji PSO stosuje się PCV10, PCV13 jest natomiast wykorzystywana w ramach szczepień zalecanych. Szczepienia ochronne przyczyniły się do obniżenia częstości występowania IChP wywoływanej przez szczepy szczepionkowe, wzrasta jednak liczba zakażeń serotypami niezawartymi w szczepionkach.

W pracy przedstawiono zasady nawadniania dożylnego głównie w przebiegu ostrych biegunek infekcyjnych z uwzględnieniem odmiennych zasad postępowania w odwodnieniu izotonicznym i hipotonicznym a odwodnieniu hipertonicznym. Przedstawiono zasady bezpiecznej terapii kwasicy metabolicznej oraz hipokaliemii. Szczególną uwagę poświęcono jednemu z największych osiągnięć medycyny: nawadnianiu doustnemu, szeroko dyskutując mechanizm działania i skład płynów do nawadniania doustnego.

Zatrucie paracetamolem jest jedną z ważnych przyczyn hospitalizacji pacjentów pediatrycznych. Lek jest powszechnie stosowany i bezpieczny w przypadku odpowiedniego stosowania, jednak może być przyczyną bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia pacjenta w przypadku zażycia toksycznej dawki. Wiedza na temat postępowania w przypadku zatrucia jest niezwykle cenna, gdyż prawidłowe i szybkie postępowanie pozwala uchronić pacjenta przed niebezpiecznymi następstwami. Artykuł zawiera omówienie przypadku zatrucia i zalecane postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne.

W pracy przedstawiono informacje na temat postępów w leczeniu padaczki wieku rozwojowego. Lata dziewięćdziesiąte XX wieku były okresem, w którym do leczenia padaczki włączono wiele nowych leków. U progu trzeciej dekady XXI wieku dysponujemy niemałą liczbą leków przeciwpadaczkowych. Niektóre z nich pojawiły się w ciągu ostatnich dwóch, trzech lat. Te najnowsze leki zaakceptowano do leczenia padaczki dzieci po przeprowadzeniu wielu badań klinicznych w tej grupie wiekowej. Oprócz tego istnieje możliwość leczenia padaczki przy wykorzystaniu metod chirurgicznych, neuromodulacji oraz przeżywającej swój renesans diety ketogennej.

Miejscowe inhibitory kalcyneuryny (mIK), takrolimus w maści i pimekrolimus w kremie, to leki, które hamują fosfatazę kalcyneuryny, prowadząc do obniżenia aktywacji limfocytów T oraz inhibicji uwalniania prozapalnych cytokin. Jedynym wskazaniem rejestracyjnym tych leków w Polsce, zarówno u dorosłych, jak i dzieci, jest atopowe zapalenie skóry (AZS), jednakże możliwe jest ich stosowanie z dobrym efektem w wielu innych dermatozach. Główną zaletą miejscowych inhibitorów kalcyneuryny w terapii AZS jest brak działań niepożądanych charakterystycznych dla miejscowych glikokortykosteroidów, również powszechnie stosowanych w tej chorobie. Dzięki temu można aplikować je na wrażliwe okolice i stosować nawet przez długi okres. Aktualnie uważa się, że pogląd o zwiększonym ryzyku wystąpienia raków skóry i chłoniaków w wyniku stosowania mIK jest nieuzasadniony.