Pokrzywkę stwierdza się u około 15–20% populacji, z czego u około 75% przechodzi ona w postać przewlekłą lub nawrotową. Szczyt zachorowania przypada na 3.–4. dekadę życia, lecz objawy pokrzywki możemy obserwować tak naprawdę w każdej grupie wiekowej, poczynając od noworodków i małych dzieci. Jej występowanie u dzieci szacuje się na 2–6%, jednakże dane są różne w zależności od miejsca zamieszkania. U dzieci podobnie jak u dorosłych, częściej pojawia się pokrzywka ostra, a głównym czynnikiem sprawczym są infekcje, pokarmy lub alergeny wziewne. W terapii pierwszego rzutu zaleca się leki przeciwhistaminowe, a w cięższych przypadkach konieczne jest zastosowanie preparatów immunosupresyjnych lub terapii biologicznej.
Dział: Studium przypadku
Kaszel jest najczęstszą przyczyną konsultacji pediatrycznych. Choć występuje także u osób zdrowych, jego zwiększone nasilenie wpływa na codzienne funkcjonowanie dziecka oraz jego otoczenia. Do najczęstszych przyczyn kaszlu należą infekcje wirusowe, choć lista przyczyn jest bardzo długa i szczególną uwagę trzeba zwrócić na obecność tzw. objawów alarmowych, które mogą nasuwać podejrzenie poważnych chorób układu oddechowego. Punktem wyjścia do podjęcia decyzji diagnostycznych może być określenie charakteru kaszlu oraz czasu jego trwania, należy jednak pamiętać o ograniczonej wiarygodności relacji rodziców w określaniu rodzaju kaszlu u dziecka. W leczeniu dostępnych jest wiele metod, a ich wybór w dużej mierze zależy od charakteru kaszlu i podejrzewanej przyczyny.
Najpopularniejszą doustną postacią leku dostępną w aptece są tabletki i kapsułki, które są jednak nieodpowiednie dla dzieci poniżej 6. roku życia z powodu trudności w połykaniu. W syropach natomiast trudno jest zamaskować nieprzyjemny smak, a częsty brak odpowiedniej miarki w opakowaniu uniemożliwia prawidłowe odmierzenie dawki. Często istnieje potrzeba dodatkowych czynności służących sporządzeniu leku w formie gotowej lub nadającej się do podania dziecku. Problemem dla rodzica okazać się może poprawne sporządzenie zawiesiny z antybiotykiem, z granulatu lub proszku. Artykuł omawia wymienione wyżej problemy, wskazano w nim także na konieczność większej współpracy lekarza z farmaceutą oraz przedstawiono nowe koncepcje form leków dedykowanych dla pacjentów pediatrycznych, takie jak lamelki czy peletki.
Każdy rosnący organizm i narząd, a przede wszystkim ośrodkowy układ nerwowy, zarówno płodu, jak i dziecka, wymaga odpowiedniego zaopatrzenia w żelazo (co najmniej do 3. r.ż.). Dodatkowo wyodrębnia się grupy ryzyka, w których dostarczanie tego pierwiastka z zewnątrz w postaci suplementacji powinno być zwiększone. Do tych grup należą: dzieci urodzone przedwcześnie; dzieci z ograniczeniem wewnątrzmacicznego wzrastania, dzieci z ciąż wielopłodowych, dzieci ze zmniejszonym stężeniem hemoglobiny (Hb) w okresie noworodkowym, dzieci narażone na straty krwi w okresie okołoporodowym, dzieci matek z niedokrwistością podczas ciąży. Zapotrzebowanie na żelazo u tych dzieci, a zwłaszcza u niemowląt urodzonych przedwcześnie, określone jest rekomendacjami Amerykańskiej Akademii Pediatrii (AAP), Europejskiego Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN) i zaleceniami polskich towarzystw pediatrycznych i neonatologicznych.
Choroby alergiczne uznane zostały za choroby cywilizacyjne, a ich częstość występowania stale rośnie. Zarówno w leczeniu atopowego zapalenia skóry, alergicznego nieżytu nosa i zapalenia spojówek coraz większą uwagę zwraca się na metody leczenia mające na celu zmniejszenie przepuszczalności naturalnej bariery ochronnej organizmu dla alergenów. Ektoina jest naturalną pochodną aminokwasu, która jest wytwarzana przez bakterie żyjące w ekstremalnie trudnych warunkach środowiskowych. Ze względu na właściwości nawilżające i przeciwzapalne ektoiny, jej miejscowa aplikacja odgrywa wspomagającą rolę w leczeniu ostrych i przewlekłych chorób zapalnych górnych dróg oddechowych, spojówek i skóry. Poza ogólnie przyjętymi metodami leczenia farmakologicznego chorób alergicznych metody leczenia barierowego są również skuteczne i pomagają zmniejszyć objawy chorób i poprawić jakość życia pacjentów.
W artykule dokonano prezentacji urządzenia o nazwie Higo skonstruowanego w Polsce, za pomocą którego można przeprowadzić obrazowe badanie gardła, kanału słuchowego i błony bębenkowej, skóry, osłuchowego badania płuc, serca i jamy brzusznej dokonać pomiaru temperatury ciała, częstości skurczów serca oraz przeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe. Wszystkie te dane mogą być przekazywane i oceniane w ośrodku telemedycznym, który może błyskawicznie wspomóc diagnozę i leczenie (samoleczenie lub leczenie ordynowane przez lekarza).
Celiakia jest chorobą mogącą przebiegać w sposób atypowy. Zasady jej diagnostyki i kryteria włączania diety bezglutenowej nadal budzą wiele wątpliwości wśród lekarzy pediatrów, pomimo że są one jasno zdefiniowane w aktualnych kryteriach rozpoznawania i leczenia celiakii. W poniższym artykule przedstawiono przypadek opóźnionego rozpoznania celiakii poprzedzonego błędnym postępowaniem lekarza. Na kanwie tego opisu przypadku przedstawiono aktualne wytyczne diagnostyki celiakii z podkreśleniem najczęściej popełnianych błędów i pułapek diagnostycznych.
Na początku była krowa. W latach 60. i 70. XX wieku studenci i lekarze byli uczeni, by mieszanki dla niemowląt, które nie mogą być karmione piersią, były oparte na mleku krowim. Po pierwszych miesiącach – z dodatkiem mąki. O ile pamiętam, to mieszanka pierwsza była rozcieńczona wodą, a mieszanka druga to pełne mleko krowie. Koszmar. Być może dlatego rozpoznawalność choroby trzewnej była bardzo częsta. A kryzy celiakalne? Kto dzisiaj o nich słyszał? Alergia na białko mleka krowiego może i bywała rozpoznawana (robiono test transformacji blastycznej), ale nie było hydrolizatów (może w PEWEX-ie za bony dolarowe? Kto wie dzisiaj, co to był PEWEX?). Szczęśliwi ci, którzy nie muszą się mierzyć z takimi wyzwaniami i nawet nie znajdą „mieszanki drugiej z mąką” w sieci internetowej. Ja bywałem o to pytany na kolokwiach. I dawałem takie mieszanki swoim dzieciom. Dzisiaj są dorosłymi ludźmi i mają prawa wyborcze od dawna. Na szczęście dokonują właściwych wyborów.
Wprowadzenie powszechnych szczepień ochronnych przeciwko krztuścowi pozwoliło na znaczące zmniejszenie liczby zachorowań, jednak od połowy lat dziewięćdziesiątych obserwuje się znów znaczący ich wzrost. Zwiększenie się liczby zachorowań i świadomość zanikania odporności było główną przyczyną wprowadzenie dawki przypominającej szczepienia przeciwko krztuścowi w 6. i 14. r.ż. W przypadku młodzieży i dorosłych stosuje się szczepionkę dTap – toksoid błoniczy z obniżoną zawartością antygenów, toksoid tężcowy, szczepionkę acelularną przeciwko krztuścowi z obniżoną zawartością antygenów. Dostępne szczepienia pozostają nadal jedynym środkiem zapobiegawczym, należy jednak pamiętać o ich ograniczeniach i przemijającej skuteczności. Zachorowanie na krztusiec u osoby zaszczepionej przed kilku laty jest prawdopodobne i należy je uwzględniać w diagnostyce różnicowej.
Zaparcie u dzieci to częsty problem z jakim rodzice zgłaszają się do pediatry i gastroenterologa. W 95% przypadków zaparcie ma charakter czynnościowy i nie wymaga żadnej diagnostyki a jedynie prawidłowego (leki osmotycznie czynne – makrogole lub laktuloza) leczenia, zarówno co do dawki, jak i czasu terapii. Leczenie dietetyczne ma ograniczone znaczenie unikać także trzeba, poza szczególnymi sytuacjami, czopków, enem itp.
Tiki są to nagłe, mimowolne ruchy, które pojawiają się w seriach i obejmują ograniczone grupy mięśni. Do zaburzeń tikowych według klasyfikacji DSM-5 zaliczamy: zespół Gillesa de Tourette’a (GTS), zespół przewlekłych tików ruchowych lub głosowych, zespół tików przemijających, niesklasyfikowane zespoły tików i inne sklasyfikowane zespoły tików. Pojawiają się przed okresem dojrzewania. Mogą występować jako tiki ruchowe proste, tiki głosowe proste oraz tiki złożone. Zaburzenia tikowe możemy również podzielić na przemijające i przewlekłe. Jedynym lekiem zrejestrowanym w Polsce do leczenia tików jest haloperidol. Oprócz leczenia farmakologicznego stosuje się również oddziaływania behawioralne.
Znamiona barwnikowe (melanocytowe) stanowią łagodną proliferację prawidłowych melanocytów, tworzących gniazda w obrębie naskórka i/lub skóry właściwej. Występują bardzo często zarówno u dorosłych, jak i w populacji pediatrycznej. Szacuje się, że u dzieci w pierwszej dekadzie życia średnia liczba znamion wynosi około 15–30 w przypadku rasy białej oraz 5–10 u dzieci pochodzenia afrykańskiego, azjatyckiego i rdzennych Amerykanów.