Mięczak zakaźny to najczęściej łagodna i samoustępująca choroba wirusowa. Wśród czynników odpowiedzialnych za zwiększenie ryzyka zachorowania wymienia się: ubóstwo, brak higieny, przeludnienie, współistnienie choroby Dariera, niedoborów odporności, zakażenia wirusem HIV. Do charakterystycznych objawów skórnych należą perłowobiałe, kopulaste grudki o znacznej spoistości i gładkiej powierzchni z zagłębieniem w części centralnej. Leczenie niekiedy sprawia problem z uwagi na tendencję zmian do samoistnego ustępowania. W artykule opisano kluczowe zagadnienia dotyczące mięczaka zakaźnego u dzieci.
Dział: Studium przypadku
Dzięki rozwojowi nauki każdego dnia definiowane są kolejne szczepy probiotyków. W efekcie badań klinicznych nad nimi pojawiają się coraz to nowe możliwe zastosowania dla probiotyków. Oprócz tego znajdowane są nowe zastosowania dla znanych nam probiotyków, z których część jest naturalnymi bytownikami ludzkiej mikrobioty jelitowej. Dzięki tym badaniom i obserwacjom możemy modyfikować suplementację probiotykami w bardziej zindywidualizowany, dopasowany do potrzeb pacjenta sposób.
Zaburzenia napadowe są częstym problemem okresu dziecięcego oraz młodzieńczego. Zmiany te charakteryzują się napadowymi zaburzeniami ruchu, zachowania lub świadomości. Najczęściej występującymi zaburzeniami napadowymi wieku dziecięcego i młodzieńczego są: tiki, napady rzekomopadaczkowe, dyskinezy, migrena i omdlenia. Znajomość diagnostyki różnicowej zaburzeń napadowych u dzieci pozwala uniknąć niepotrzebnej terapii przeciwpadaczkowej.
Kaszel jest jedną z najczęstszych przyczyn zgłaszania się dzieci wraz z ich rodzicami do gabinetu lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Leki przeciwkaszlowe są jednymi z częściej używanych leków w pediatrii. Niezwykle ważne jest dostosowanie postępowania, a zwłaszcza farmakoterapii, do rodzaju prezentowanych przez dziecko objawów. Odruch kaszlowy jest niezwykle ważny dla prawidłowego naturalnego przebiegu infekcji, przez co nadmiernie jego hamowanie nie jest wskazane. W przypadku męczącego kaszlu związanego z infekcją należy się skupić raczej na jego łagodzeniu, niż całkowitym hamowaniu.
Zespół jelita nadwrażliwego (ZJN) to czynnościowe zaburzenia przewodu pokarmowego (CZPP), czyli stan, w którym nie możemy wykazać przyczyn zarówno organicznych, jak i metabolicznych. Choć patomechanizm ZJN jest bardzo złożony, to u jego podstawy leżą zaburzenia w funkcjonowaniu osi mózg–jelito i jelito–mózg. Na obie te osi mają wpływ zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe oraz tzw. dysbioza jelitowa, powstała na skutek takich przyczyn jak m.in. przebyte infekcje jelitowe, a w ostatnim okresie COVID-19. Ten złożony patomechanizm powoduje, że leczenie ZJN jest wielokierunkowe i obejmuje m.in. postępowanie dietetyczne (dieta FODMAP), psychologiczne (poradnictwo i edukacja rodzicielska, terapia poznawczo-behawioralna, akupunktura, hipnoza) oraz szeroko rozumianą farmakoterapię tzn. leki ziołowe, rozkurczowe, psychotropowe, probiotyki, antybiotyki (np. rifaksymina), przeciwbiegunkowe (np. loperamid), przeciwzaparciowe koloidalny kwas krzemowy oraz transplantację mikrobioty jelitowej (FMT). W tym artykule zostanie omówiona jedynie farmakoterapia ZJN.
Krztusiec jest ostrą, zakaźną chorobą układu oddechowego o etiologii bakteryjnej. Wywołuje ją Gram ujemna pałeczka Bordetella pertussis. Pierwszy przypadek choroby odnotowano w 1414 r. we Francji. W 1926 r. opracowano pierwszą szczepionkę przeciwko krztuścowi. Obecnie dysponujemy szczepieniami pełnokomórkowymi oraz acelularnymi, które możemy realizować od ukończenia 6. tygodnia życia dziecka. Mimo tego krztusiec nadal jest obecny w społeczeństwie. Na ciężki przebieg najbardziej narażeni są najmłodsi pacjenci.
Zakażenia wirusem opryszczki pospolitej są bardzo powszechne. Wyróżnia się dwa jego typy: typ 1 (HSV-1), powodujący najczęściej zmiany w obrębie skóry twarzy oraz typ 2 (HSV-2), związany ze zmianami w obrębie narządów płciowych. Do zakażenia u dzieci dochodzi najczęściej poprzez kontakt z matką. Zaliczamy tu zakażenia wrodzone i okołoporodowe. Możliwe są również zakażenia przez bliski bezpośredni kontakt z chorym, najczęściej z opryszczką wargową (HSV-1), zwykle między 6. m.ż. a 5. r.ż. W pracy omówiono jednostki chorobowe, powodowane przez wirus opryszczki, najczęściej spotykane w praktyce lekarza dermatologa.
Kluczowym etapem w rozwoju zębów jest proces ich wyrzynania. Może on generować problemy natury miejscowej lub ogólnej, w niektórych sytuacjach wymagających specjalistycznej pomocy. Niniejszy tekst pozwala zapoznać się z okolicznościami, które mogą być trudne dla dzieci, ale też sprawiają kłopot rodzicom. Nie zawsze są jednak one konsekwencją zaburzonej fizjologii.
Biegunka związana z antybiotykoterapią. Jak rozpoznać, leczyć i zapobiegać? Czy stosować probiotyki?
Stosowanie antybiotyków, zwłaszcza o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego, wiąże się z ryzykiem pojawienia się biegunki. Częstość występowania biegunki związanej z antybiotykoterapią waha się w zależności od badanej populacji i definicji, oscylując w przedziale od 2% do 80%, przy czym szacuje się, że dotyczy ona średnio 19% dzieci. Za najważniejszą przyczynę prowadzącą do rozwoju biegunki poantybiotykowej uważa się dysbiozę, czyli zaburzenia ilościowe i czynnościowe mikrobioty, z utratą pożytecznych drobnoustrojów, ekspansją patobiontów i zmniejszeniem różnorodności. W artykule podsumowano aktualne dane dotyczące biegunki związanej ze stosowaniem antybiotyków: jak ją rozpoznawać, leczyć oraz zapobiegać (ze szczególnym uwzględnieniem roli probiotyków).
Niedobór żelaza to znaczący problem nie tylko w krajach rozwijających się, ale także rozwiniętych. Ponad 25% światowej populacji cierpi z powodu anemii, z czego ponad 50% choruje na niedokrwistość z niedoboru żelaza [1]. Według Światowej Organizacji Zdrowia niedokrwistość definiujemy jako zmniejszenie stężenia hemoglobiny i/lub całkowitej liczby erytrocytów poniżej dwóch odchyleń standardowych od średniej dla wieku i płci [2]. W populacji pediatrycznej istnieje wiele grup szczególnie narażonych na niedobór żelaza. W artykule skupiono się na roli żelaza w rozwoju dziecka, a także implikacjach, jakie niesie za sobą jego niedobór.
W artykule przedstawiono najistotniejsze zagadnienia związane z zakażeniem Staphylococcus spp. (gronkowcem). W pracy uwzględniono najczęstsze zakażenia gronkowcowe występujące w populacji pediatrycznej opisujące zarówno ich objawy, jak i postępowanie lecznicze. Występowanie gronkowców w otoczeniu jest powszechne. Najnowsze badania szacują, że około połowa populacji jest skolonizowana gronkowcem złocistym (Staphylococcus aureus). Liczba osób będących nosicielami jest zależna od wykonywanego zawodu, sytuacji socjoekonomicznej czy chorób współistniejących [1]. Gronkowce cechuje duża zmienność antygenowa, zdolność dostosowywania się do środowiska, a także umiejętność nabywania nowych cech wpływających na ich patogenność (np. oporność na antybiotyki). Nabywanie oporności na antybiotyki przez patogeny stwarza duże zagrożenie dla bezpieczeństwa terapeutycznego pacjentów. W artykule uwzględniono również ten aspekt zakażenia Staphylococcus spp.
Gorączka jest objawem, z którym spotyka się niemal każdy lekarz. Jest to najczęstszy powód zgłaszania się rodziców z dziećmi do pediatry lub lekarza rodzinnego. Przyczynę gorączki u dzieci w większości wypadków stanowi samoograniczająca się choroba, która nie będzie wymagać hospitalizacji, jednak może być ona również objawem poważnych schorzeń. W rozpoznawaniu i diagnostyce kluczowy jest prawidłowy pomiar temperatury ciała dziecka oraz wnikliwe badanie fizykalne. W leczeniu gorączek u dzieci stosuje się paracetamol, metamizol oraz leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.