Tiki są to mimowolne, nagłe, powtarzające się, ale nierytmiczne ruchy (tiki ruchowe) lub wokalizacje (tiki głosowe). Pojawiają się w seriach i najczęściej obejmują ograniczone grupy mięśni [1]. Tiki, występujące w okresie dzieciństwa, są problemem interdyscyplinarnym: psychiatryczno-neurologicznym oraz psychologicznym. Prowadzą do zaburzeń funkcjonowania dziecka przejawiających się trudnościami szkolnymi, niską samooceną oraz brakiem akceptacji w środowisku rówieśniczym. Do zaburzeń tikowych według klasyfikacji DSM-5 zaliczamy: zespół Gillesa de Tourette’a (GTS), zespół przewlekłych tików ruchowych lub głosowych, zespół tików przemijających, niesklasyfikowane zespoły tików i inne sklasyfikowane zespoły tików. Są one klasyfikowane jako zaburzenia hiperkinetyczne, wynikające z nieprawidłowej czynności układu pozapiramidowego [2, 3].
Epidemiologia
Zaburzenia tikowe pojawiają się przed okresem dojrzewania. Częstość występowania tików u dzieci w wieku szkolnym wynosi od 0,1% do 24%, w tym tiki przejściowe występują od 4% do 25%, tiki przewlekłe od 0,1% do 0,3%, GTS ok. 0,6% [4]. W grupie dzieci w wieku 5–10 lat tiki dotyczą około 20% z nich. Tiki występują częściej u chłopców. Na 1 dziewczynkę przypada 2–4 chłopców z tym zaburzeniem. Często tiki występują rodzinnie [4].
Etiologia
Przyczyna występowania zaburzeń tikowych nie została dotychczas poznana. Jest kilka czynników, które mogą być przyczyną występowania tików, zarówno organicznych, jak i środowiskowo-psychologicznych. Jedną z teorii branych pod uwagę w patogenezie tików są zaburzenia w produkcji neuroprzekaźników (dopaminy, noradrenaliny, serotoniny oraz opiatów endogennych) oraz nadwrażliwoś...
