Dział: Studium przypadku

Pokrzywka jest jedną z najczęstszych chorób alergologicznych. Ostra pokrzywka jest rozpoznawana, jeśli objawy trwają poniżej 6 tyg., a przewlekła – powyżej 6 tyg. U dzieci najczęstszą przyczyną ostrej pokrzywki jest: infekcja, alergia na pokarm, konserwanty, leki, alergeny powietrznopochodne. Z uwagi na wysoki profil bezpieczeństwa, długie działanie i brak istotnego działania sedatywnego lekami pierwszego rzutu w terapii pokrzywek są leki przeciwhistaminowe II generacji: cetyryzyna, desloratadyna, rupatadyna, bilastyna, feksofenadyna, lewocetyryzyna, loratadyna. Przy braku dobrego efektu klinicznego stosowanego leku możliwa jest zamiana preparatu na inny lek przeciwhistaminowy II generacji.

Okres jesienno-zimowy jest nieodłącznie związany ze wzrostem częstości występowania infekcji dróg oddechowych u dzieci. Fakt ten rodzi duże oczekiwania ze strony rodziców w zakresie wzmacniania odporności u dzieci. Zadaniem lekarzy jest pomoc przy wprowadzaniu prozdrowotnych zmian stylu życia, a także poradnictwo przy wyborze preparatu podnoszącego odporność. Wiele z dostępnych środków uznawanych za stymulujące odporność nie posiada udowodnionego działania klinicznego. W niniejszym przeglądzie krytycznie oceniamy dowody naukowe na skuteczność najpopularniejszych substancji używanych w zapobieganiu infekcjom dróg oddechowych u dzieci, w tym witamin, leków, suplementów diety, preparatów pochodzenia roślinnego, probiotyków i lizatów bakteryjnych.

Ból, gorączka, kaszel to podstawowe dolegliwości towarzyszące zakażeniom układu oddechowego. Formalnie kaszel, podobnie zresztą jak ból i gorączka, są reakcjami obronnymi i jako takie z punktu widzenia patofizjologii nie powinny być niwelowane. Dla praktyka jednak oczywiste jest, że suchy męczący kaszel, często bolesny, utrudniający zasypianie lub budzący w nocy bywa trudną do zniesienia dolegliwością. Wiadomo także, że jego łagodzenie nie wydłuża i nie komplikuje procesu leczenia. Powstaje pytanie, jak z nim bezpiecznie walczyć, jeśli się już na taką walkę zdecydujemy. Bezpiecznym, sprawdzonym pod względem skuteczności w licznych badaniach i metaanalizach lekiem w zakażeniach dolnych dróg oddechowych jest lewodropropizyna. W kaszlu towarzyszącym zakażeniom górnych dróg oddechowych, tzw. spływowym, w przebiegu ostrego zapalenia nosa i zatok przynosowych (OZNiZP) zalecanymi lekami są pseudoefedryna i antyhistaminiki I generacji.

Infekcje bakteryjne skóry i tkanek miękkich stanowią powszechny problem w populacji pediatrycznej i są częstym powodem konsultacji lekarskich. W poniższym artykule opisano epidemiologię, czynniki ryzyka, obraz kliniczny, diagnostykę i terapię najczęstszych zakażeń bakteryjnych przebiegających z zajęciem skóry i tkanek miękkich. Podkreślono konieczność rozważnego stosowania antybiotykoterapii z uwagi na niepokojące zjawisko narastania oporności bakteryjnej.

Wyciąg z suchych liści bluszczu jest stosowany w leczeniu objawów kaszlu występującego w przebiegu zakażeń układu oddechowego u dzieci i dorosłych. Mechanizm działania preparatu jest efektem jego sekretolitycznych i broncholitycznych właściwości. Główne aktywne składniki saponiny, a zwłaszcza alfa-hederyna, odpowiadają za jego efekt terapeutyczny. Tolerancja i bezpieczeństwo potwierdzono w badaniach klinicznych.

Właściwa równowaga mikrobioty przewodu pokarmowego ma kluczowe znaczenie dla utrzymania zdrowia. Zmiany w składzie i/lub aktywności mikrobioty, znane jako dysbioza, odgrywają istotną rolę w powstawaniu wielu chorób. Metody modyfikacji mikrobioty, w tym stosowanie „biotyków” (probiotyków, prebiotyków, synbiotyków i postbiotyków), wzbudzają duże zainteresowanie. Istnieje jednak wiele sprzecznych opinii na temat ich skuteczności i wartości. Czy są one tylko elementem marketingu, czy też rzeczywiście przynoszą korzyści? Co jest prawdą, a co fałszem? W artykule omówiono dane na temat stosowania biotyków u dzieci.

Ostre zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych (OZNiZP) (rhinosinusitis) jest chorobą występującą powszechnie i będącą znacznym obciążeniem zarówno dla służby zdrowia, jak i przyczyną istotnego obniżenia produktywności jednostek. Jest konsekwencją zakażenia wirusowego, tzw. przeziębienia, wywołanego najczęściej przez: rino- i orbiwirusy, wirusy RS, grypy i paragrypy oraz adenowirusy. Zakażenie bakteryjne jest następstwem wirusowego OZNiZP i występuje jedynie w 0,5–2% przypadków OZNiZP. OZNiZP u dzieci definiuje się jako nagłe wystąpienie dwóch lub więcej następujących objawów: blokada/niedrożność/obrzęk błony śluzowej nosa lub obecność przebarwionej wydzieliny z nosa (wydostającej się z otworów nosowych lub ściekającej po tylnej ścianie gardła) lub obecność kaszlu (w dzień i w nocy) przez < 12 tygodni z okresami wolnymi od objawów, jeśli problem się powtarza. Podstawowym sposobem leczenia jest terapia objawowa, a leczenie antybiotykiem jest wskazane i potrzebne, dopiero jeśli jest to trzeci epizod ostrego zapalenia zatok w danym roku lub gdy obecne są powikłania. W pierwszym bakteryjnym zakażeniu z reguły wystarcza intensywna terapia objawowa. Powikłania oczodołowe OZNiZP nie należą do rzadkości i warto o nich pamiętać. Obejmują one zapalenie tkanki łącznej okołooczodołowej i częściej zapalenie tkanki łącznej oczodołu i są najczęściej zjawiskiem wtórnym do ostrego bakteryjnego zapalenia sitowia. Ocena tego powikłania powinna obejmować tomografię komputerową oczodołów i zatok z konsultacją okulistyczną i otolaryngologiczną. Rozpocząć także należy leczenie dożylnymi antybiotykami. Zapalenie tkanki łącznej oczodołu może wymagać chirurgicznego drenażu zatok sitowych lub oczodołu. W podsumowaniu zawarto algorytm postępowania diagnostycznego i leczniczego u dziecka chorego na OZNiZP, zaproponowany przez EPOS w 2020 r.

Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) są coraz częściej rozpoznawanymi zaburzeniami neurorozwojowymi, dlatego bardzo ważna staje się dziś wiedza lekarzy dotycząca wczesnego rozpoznawania, ścieżki diagnostycznej autyzmu oraz umiejętność pracy z dzieckiem z ASD i jego rodziną. Artykuł przedstawia opis przypadku 28-miesięcznego chłopca, skierowanego do diagnozy w kierunku ASD przez lekarza pediatrę, którego niepokój wzbudziło zachowanie dziecka podczas jednej z rutynowych wizyt pediatrycznych. W omówieniu przedstawiono niepokojące objawy, na które warto zwrócić uwagę w wieku wczesnodziecięcym, propozycje możliwości ich weryfikacji podczas krótkiej wizyty w warunkach ambulatoryjnych oraz ścieżkę diagnostyczną dla dzieci z podejrzeniem ASD. Następnie wskazano jak można dostosować sposób prowadzenia wizyt lekarskich tak, aby były one jak najbardziej przyjazne osobom ze spektrum autyzmu.