Bezpieczeństwo i skuteczność stosowania takrolimusu w leczeniu atopowego zapalenia skóry

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, która często rozwija się w okresie niemowlęcym lub we wczesnym dzieciństwie. Zgodnie z danymi szacunkowymi AZS dotyczy od 10% do 20% dzieci i od 1% do 3% dorosłych. Wykazano, że u 85% pacjentów pierwsze objawy kliniczne choroby pojawiają się przed 5. r.ż. Etiologia choroby jest złożona i podkreśla się w niej udział czynników genetycznych, epigenetycznych, środowiskowych i immunologicznych. Szczególnie istotna rola przypisywana jest atopii w rodzinie i mutacjom w genie filagryny (FLG). Gen FLG umożliwia tworzenie profilagryny, która jest dalej rozkładana na monomery filagryny. Brak tych monomerów narusza barierę naskórkową, umożliwiając alergenom, czynnikom drażniącym i bakteriom rozwój nadmiernej odpowiedzi odpornościowej. Ponadto zwiększona ekspresja interleukiny-4 i interleukiny-13 dodatkowo nasila odpowiedź odpornościową, prowadząc do upośledzenia bariery skórnej. 
Najczęstszym i najbardziej uciążliwym objawem AZS jest świąd, którego obecność zwykle wiąże się z występowaniem takich zmian, jak: przeczosy, nadżerki i lichenifikacja. Powtarzające się epizody drapania skóry prowadzą do samonapędzającego się cyklu swędzenia i drapania, który może mieć znaczący wpływ na jakość życia pacjentów. Podkreśla się, że AZS okresu dzieciństwa wywiera głęboki wpływ na społeczne, emocjonalne i finansowe aspekty życia rodzinnego. Ponadto świąd i ból skóry mogą wiązać się z brakiem snu, zmęczeniem, wahaniami nastroju i zaburzeniami funkcjonowania psychicznego, szczególnie w szkole. W przypadku dzieci starszych objawy AZS mogą prowadzić do izolacji, wycofania, niechęci do zawierania znajomości, epizodów depresyjnych. 
Typowe dla AZS jest różne w zależności od wieku i rozmieszczenia wykwitów. U niemowląt zmiany chorobowe najczęściej dotyczą okolicy twarzy (zwłaszcza na policzkach), skóry głowy, tułowia i kończyn. U starszych dzieci zmiany zazwyczaj występują w obrębie powierzchni zgięciowych [1–6].
Warto podkreślić, że AZS jest diagnozą kliniczną i nie istnieją badania laboratoryjne pozwalające rozpoznać chorobę. Co więcej, szacuje się, aż 80% pacjentów z AZS jest diagnozowanych i leczonych w zakładach podstawowej opieki zdrowotnej. W 2014 r. Amerykańska Akademia Dermatologii opublikowała kryteria diagnostyczne, które przedstawiono w tab. 1 [7]. 
Postępowanie w AZS jest złożone...