Kaszel jest częstym objawem towarzyszącym schorzeniom, z powodu których rodzice zgłaszają się z dziećmi do gabinetów podstawowej opieki zdrowotnej.
Jest to mimowolny, fizjologiczny odruch lub świadomy manewr wydechowy, którego celem jest zapewnienie drożności dróg oddechowych i ich ochrona przed aspiracją ciał obcych bądź nadmiarem zalegającej w drzewie oskrzelowym wydzieliny. Polega on na głębokim wdechu (faza wdechowa) i kolejno wydechu wykonywanym przy zamkniętej głośni, powodującym wzrost ciśnienia (faza sprężania), a następnie gwałtownym wyrzucie powietrza z dróg oddechowych po otwarciu głośni z towarzyszącym charakterystycznym dźwiękiem (faza wyrzutowa).
Odruch kaszlowy jest wywołany stymulacją włókien doprowadzających C i Aδ nerwu błędnego zlokalizowanych w błonie śluzowej dróg oddechowych, których receptory zlokalizowane są głównie w krtani i drzewie oskrzelowym, ale również w miąższu płuc, gardle, przełyku oraz przewodzie słuchowym zewnętrznym. Nerwy aferentne nerwu błędnego cechują się polimodalnością – reagują zarówno na bodźce mechaniczne, jak i chemiczne. Włókna te przewodzą bodźce do rdzenia przedłużonego, gdzie są przetwarzane, następnie nerwami krtaniowymi wstecznymi oraz rdzeniowymi doprowadzane są do mięśni gardła, nagłośni, międzyżebrowych i przepony, co skutkuje ich skurczem.
Na odruch kaszlu wpływ mają również inne drogi unerwienia układu oddechowego, takie jak: mechanoreceptory wolno adaptujące się (ang. slow adapting receptors, SAR) i mechanoreceptory szybko adaptujące się (ang. rapidly adapting receptors, RAR) regulujące oddychanie, kanały jonowe, receptory układu współczulnego oraz receptory J.
W regulacji odruchu kaszlowego biorą też udział wyższe piętra ośrodkowego układu nerwowego, które odpowiadają zarówno za świadome generowanie, jak i hamowanie kaszlu.
Rodzaje i klasyfikacja kaszlu
W rekomendacjach Brytyjskiego Towarzystwa Chorób Klatki Piersiowej tradycyjna klasyfikacja, uwzględniająca czas trwania kaszlu, wyróżnia kaszel:
- ostry – do 3 tygodni,
- podostry – od 3 do 8 tygodni,
- przewlekły – powyżej 8 tygodni.
Według aktualnie najczęściej stosowanego w lite...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
- ...i wiele więcej!
