Autor: Julia Leszkowicz

Zapalenie zatok obocznych nosa jest bardzo częstym rozpoznaniem w praktyce zarówno otolaryngologów, jak i lekarzy rodzinnych, internistów czy pediatrów. Szacuje się, że rocznie ostre zapalenie zatok dotyka 10–15% Europejczyków i zwykle jest spowodowane zakażeniem wirusowym. Do objawów OZZP zaliczyć można: niedrożność nosa, katar lub spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, ból lub uczucie rozpierania twarzy, upośledzenie lub utratę węchu. Poniższy artykuł opisuje leczenie chorób zapalnych zatok obocznych nosa u dzieci.

Kolka niemowlęca to problem wciąż aktualny, z którym spotyka się każdy pediatra i niemal połowa rodziców młodych niemowląt, albowiem szacuje się, że może dotyczyć nawet 40% dzieci w pierwszych miesiącach życia. Popularnie kolką niemowlęcą nazywany jest stan nasilonego niepokoju i płaczu niemowlęcia, który obserwowany jest zwyczajowo późnym popołudniem lub wieczorem. Z medycznego punktu widzenia, dolegliwość ta kwalifikowana jest do zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego. Jednak przyczyna tego zaburzenia nie została dotychczas jednoznacznie ustalona, stąd trudno również określić ścisłe postępowanie lecznicze, przynoszące całkowite ustąpienie dolegliwości. Potrzebne jest wielokierunkowe działanie, w którym współpraca z rodzicami odgrywa niebagatelną rolę. I choć kolka niemowlęca jest niegroźną dolegliwością, wiąże się z niewspółmiernym do sytuacji uczuciem bezradności i niepokoju po stronie rodziców. Dlatego podstawą postępowania jest odpowiednie wsparcie rodziców i udzielenie im wyczerpujących informacji odnośnie charakteru tego zaburzenia oraz możliwości postępowania terapeutycznego.

Paracetamol (acetaminofen) jest jednym z najbardziej popularnych, a zarazem bezpiecznych leków dostępnych bez recepty [1]. Ma działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Jego powszechność zapewniają liczne postacie, w których może być podawany: doustna, doodbytnicza, dożylna. Zalecana dawka dobowa paracetamolu wynosi około 60 mg/kg m.c. i najczęściej podawana jest doustnie w 4–6 dawkach podzielonych, np. 10 mg/kg m.c. co 4–6 godz. lub 15 mg/kg m.c. co 8 godzin [2]. Zatrucie paracetamolem (przypadkowe bądź celowe) jest jedną z głównych przyczyn ostrej niewydolności wątroby [3]. 

Infekcje towarzyszą rodzinom małych dzieci przez większość ich bytności w żłobkach i przedszkolach. Przeciętny trzylatek choruje od 6 do 8 razy w roku, co nierzadko przekłada się na wrażenie, że dziecko w ogóle nie zdrowieje z przeziębienia. Pomimo uciążliwości, przejście przez ten okres ma kluczowe znaczenie dla budowania odporności u dziecka. W obliczu przewlekłości objawów infekcji górnych dróg oddechowych, rodzice poszukują innych rozwiązań, niż stosowanie syntetycznych środków farmakologicznych. Alternatywą są preparaty ziołowe, uznawane powszechnie za bardziej naturalne i „przyjazne” małym pacjentom. Tenże artykuł stanowi przegląd aktualnych doniesień dotyczących skuteczności pelargonii afrykańskiej w leczeniu infekcji dróg oddechowych.

Mikrobiota jelitowa, czyli wszystkie drobnoustroje zasiedlające organizm człowieka (a przede wszystkim przewód pokarmowy) [1], jest nierzadko nazywana „drugim mózgiem” lub „dodatkowym organem”. Pomimo prowadzenia rozlicznych badań na jej temat, nadal jest wielką niewiadomą, stąd też zainteresowanie mikrobiotą stale rośnie.

Zaparcie, czyli występowanie zbyt długich odstępów pomiędzy wypróżnieniami (rzadziej niż 2 razy w tygodniu) lub oddawanie stolców z dużym wysiłkiem, to powszechny problem w populacji pediatrycznej. Jako że znakomitą większość przypadków stanowią zaparcia czynnościowe o złożonej etiologii, należy zwrócić szczególną uwagę na metody leczenia tego schorzenia, uwzględniając dostępne metody farmakoterapii oraz leczenie pozafarmakologiczne. W niniejszym artykule omówiono rolę makrogoli, które są lekiem pierwszego wyboru w leczeniu zaparcia czynnościowego.

Zaparcie to powszechne schorzenie gastroenterologiczne w populacji dziecięcej – stanowi powód ok. 3% wizyt w gabinecie pediatry i 25% u gastroenterologa. Zaparcia ze względu na przyczynę można podzielić na organiczne oraz czynnościowe, przy czym ta druga grupa stanowi przeważającą część przypadków. Bez względu na etiologię, są problemem złożonym i niestety często bagatelizowanym – leczonym zbyt późno lub niedostatecznie długo. Zrozumienie podłoża zaparć oraz prawidłowe dobranie środków stanowią o skuteczności terapii. Poniżej omówiono przyczyny, diagnostykę oraz leczenie zaparcia u dzieci, kładąc szczególny nacisk na metody niefarmakologiczne leczenia. Uwagę skupiono głównie na zaparciu czynnościowym.