Antybiotyki to jedne z największych osiągnięć medycyny, jednak ich nadużywanie, zwłaszcza w praktyce ambulatoryjnej, niepotrzebne stosowanie w infekcjach wirusowych, zbyt długo i w zbyt małych dawkach doprowadziło w ostatnim dziesięcioleciu do lawinowego narastania zjawiska antybiotykooporności. Problem ten stał się niezwykle istotnym i trudnym wyzwaniem dla współczesnej medycyny, gdyż grozi nam szybka utrata skutecznej broni w walce z infekcjami bakteryjnymi, z wszystkimi tego konsekwencjami [1].

W dzisiejszych czasach sytuacje dochodzenia roszczeń w przypadku, gdy pacjent poniósł szkodę, wydają się oczywiste. Zdziwienie mogą wzbudzać przypadki, gdy szkoda nie zaistniała, pojawia się wówczas pytanie, czy wtedy także pacjent może pociągnąć lekarza do odpowiedzialności prawnej. Na to pytanie oraz kwestie z nim związane odpowie poniższy artykuł. 

Wrodzona toksoplazmoza jest chorobą pasożytniczą, szeroko rozpowszechnioną w świecie, a powodowaną przez pierwotniaka Toxoplasma gondii. Według najnowszych badań nadzorowanych przez Światową Organizację Zdrowia częstość wrodzonej toksoplazmozy na świecie szacuje się na 190 000 przypadków rocznie, co w przeliczeniu na wskaźnik liczby lat utraconych z powodu niepełnosprawności i zgonów (wskaźnik DALY: 1,2 mln lat rocznie) oznacza bardzo duże, globalne obciążenie chorobą [1]. 

Emolienty są to substancje do stosowania zewnętrznego o niezwykle wysublimowanej charakterystyce. Mają one za zadanie przywrócenie i utrzymanie właściwego nawilżenia, natłuszczenia i elastyczności skóry, jak również uzupełnienie i poprawienie struktury bariery naskórkowej w niektórych dermatozach, w których istnieje defekt wspomnianej bariery. Jak dotychczas nie dokonano optymalnego tłumaczenia na język polski słowa „emolient”. Zatem w literaturze polskojęzycznej posługujemy się międzynarodową terminologią emolient. Preparaty te są stosowane zarówno w terapii aktywnej dermatoz zapalnych, jak również w profilaktyce niektórych, genetycznie uwarunkowanych chorób skóry, takich jak atopowe zapalenie skóry (AZS), łuszczyca, rybia łuska, alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Istnieje bardzo wiele odmian emolientów o zróżnicowanej charakterystyce w odniesieniu do składu, podłoża jak też efektu klinicznego, który zamierzamy osiągnąć poprzez ich zastosowanie. Wybór jest zatem bardzo szeroki i niezwykle istotna jest wiedza odnośnie dostępnych emolientów, które stanowić powinny zazwyczaj jeden z elementów złożonej terapii chorób skóry.

Ponad połowa niemowląt w pierwszych miesiącach życia demonstruje szereg niespecyficznych objawów z przewodu pokarmowego, od łagodnych regurgitacji i kolkowych bólów brzucha, po zaburzenia o ciężkim przebiegu z odmową przyjmowania pokarmu przez dziecko i/lub zahamowaniem jego procesów wzrastania [1, 2, 3, 4]. O ile ciężkie zaburzenia zwykle nie budzą wątpliwości i ułatwiają podjęcie szybkiej decyzji o konieczności diagnostyki i leczenia dziecka, o tyle objawy o łagodnym lub umiarkowanym przebiegu nastręczają już znacznie więcej dylematów, bowiem postawienie granicy pomiędzy zaburzeniami czynnościowymi a alergią nie zawsze jest proste. Wynika to głównie z braku wiarygodnych, szybkich i powtarzalnych testów potwierdzających rozpoznanie alergii [1, 2, 3, 4]. Z jednej strony nie chcemy narażać dziecka, które może prezentować jedynie zaburzenia czynnościowe, na zbędne badania, niewnoszące nic do rozpoznania. Z drugiej nie chcemy zlekceważyć objawów mogących świadczyć o alergii na pokarm (tabela 1).

Dorośli coraz częściej decydują się na odżywianie według modelu diety wegetariańskiej i w taki sposób wychowują również swoje dzieci. Z tego względu, że dieta ta zakłada ograniczenie pewnych grup produktów, istnieje ryzyko niewystarczającego spożycia ważnych dla rozwoju dziecka składników odżywczych. Istotna wydaje się w tej sytuacji odpowiednia edukacja rodziców decydujących się na wychowywanie dzieci według założeń diety wegetariańskiej. W poniższym artykule przedstawiono zarówno pozytywne jak i negatywne aspekty stosowania diety wegetariańskiej u dzieci. Zwrócono uwagę na potencjalnie niedoborowe składniki diety, które należy uzupełniać poprzez większe spożycie produktów z innych grup żywieniowych lub dostarczać w postaci suplementów diety. Zaproponowano przykładowy model żywienia dziecka odżywianego według diety wegetarianskiej.

Półpasiec jest wynikiem reaktywacji utajonego zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca (varicella zoster virus, VZV) [1]. VZV (HHV-3 Human herpesvirus 3) jest wirusem z rodziny Herpesviridae – tej samej,  do której należą wirusy opryszczki pospolitej. Pierwotne zakażenie skutkuje zachorowaniem na ospę wietrzną. Wirus ospy wietrznej i półpaśca nie ulega eliminacji z organizmu i pozostaje w postaci latentnej w zwojach czuciowych nerwów rdzeniowych i czaszkowych. W późniejszym życiu, w warunkach obniżonej odporności, może dojść do jego reaktywacji, czego skutkiem jest półpasiec. U dzieci nie występuje często, jego przebieg  jest zwykle łagodniejszy, a ryzyko powikłań mniejsze niż u osób dorosłych [2].

Ospa wietrzna jest stosunkowo często występującą w Polsce i najczęściej łagodną chorobą wieku dziecięcego. Skuteczną metodą zapobiegającą ospie wietrznej jest szczepienie ochronne, które może być podawane od 9. m.ż. W przebiegu ospy na skórze całego ciała występują zmiany pęcherzykowe na podłożu rumieniowym, zmiany mogą obejmować także błony śluzowe. Najczęściej obserwowanym powikłaniem ospy wietrznej jest bakteryjne nadkażenie wykwitów, zapalenie płuc, a także powikłania neurologiczne – ataksja móżdżkowa, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Leczenie ospy wietrznej w niepowikłanych przypadkach u pacjentów poniżej 12. r.ż. jest objawowe. Leczenia przyczynowego wymagają pacjenci powyżej 12. r.ż, chorzy przewlekle, osoby z upośledzoną odpornością i dzieci z kontaktów domowych.

Kaszel jest jednym z najczęstszych objawów, z jakimi zgłaszają się pacjenci w gabinetach lekarzy rodzinnych i pediatrów. Przyczyn kaszlu jest wiele, więc jego diagnostyka wymaga wyboru ścieżek diagnostycznych i algorytmów. Artykuł przeglądowy, przygotowany został w formacie pytań i odpowiedzi, co pozwala na szybkie znalezienie informacji. Dodatkowo artykuł rozwiewa szereg mitów związanych z leczeniem kaszlu.

Omdlenia to częsty problem w populacji dziecięcej. Szacuje się, że u około 20–40% pacjentów poniżej 18. r.ż. doszło do przynajmniej jednego krótkiego incydentu utraty przytomności. Praca przedstawia problem omdleń kardiogennych, które w populacji dziecięcej występują najrzadziej, ale z uwagi na wysokie ryzyko nagłego zgonu sercowego stanowią istotny problem diagnostyczny i terapeutyczny.

Zawód lekarza obarczony jest obowiązkiem zachowania w tajemnicy informacji pozyskanych w związku z leczeniem pacjenta. Jednak co się stanie w sytuacji, gdy do lekarza zgłasza się osoba, względem której poweźmie on przypuszczenie, że jest ofiarą czynu zabronionego? Zderzają się ze sobą wówczas dwie powinności: dochowania tajemnicy medycznej (czy inaczej dyskrecji medycznej) oraz powinność denuncjacyjna, czyli zgłoszenia o swoim podejrzeniu organom ścigania.

Dzięki nim uśmiech jest estetyczny. Symbolizują siłę, młodość, witalność. Ich obecność jest konieczna podczas mówienia czy gryzienia pokarmu. Bez nich nie można mówić o zdrowym ogólnie organizmie. Najpierw w liczbie dwudziestu mlecznych, później trzydziestu dwóch stałych, pojawiają się w okresie dzieciństwa i jeśli nie zadba się o nie od samego początku, nie mają szansy posłużyć nam w kolejnych etapach życia.