Ostre zapalenie oskrzelików jest chorobą dolnych dróg oddechowych najczęściej występującą w 1. r.ż. [1] Przebiega głównie pod postacią nieżytu górnych dróg oddechowych połączonego z kaszlem i zwiększonym wysiłkiem oddechowym. Objawy zwykle nie są mocno nasilone i ulegają samoograniczeniu w ciągu kilku dni, mogą się jednak wiązać z trudnościami w karmieniu dziecka. Możliwy jest również ciężki przebieg ostrego zapalenia oskrzelików wymagający hospitalizacji

Choroby alergiczne stanowią obecnie jeden z ważniejszych problemów medycyny. Odsetek chorych w krajach europejskich sięga ponad 30% i ciągle wykazuje tendencję wzrostową [1]. Według opinii Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) choroby alergiczne zalicza się do grupy chorób cywilizacyjnych, a na liście stwarzanych zagrożeń alergie zostały sklasyfikowane na czwartej pozycji po nowotworach, chorobach układu krążenia i AIDS

W artykule przedstawiono cele i zasady przeprowadzania badania profilaktycznego (bilansu zdrowia) dziecka w wieku dwóch lat. Omówiono elementy wywiadu oraz badania przedmiotowego właściwe dla dziecka w tym wieku. Szczegółowo zaprezentowane zostały także testy przesiewowe będące integralną częścią tego bilansu. W części dotyczącej edukacji zdrowotnej w zwięzły sposób przedstawiono te zagadnienia, które mogą być szczególnie istotne dla rodziców we właściwej opiece nad dzieckiem. Artykuł może okazać się pomocny w pracy lekarzy i pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej zajmujących się małymi pacjentami.

Krztusiec jest ostrą chorobą zakaźną wywołaną przez Bordetella pertussis. Charakteryzuje się nawracającymi napadami kaszlu oraz dusznością wdechową. Najciężej chorują niemowlęta i małe dzieci. Młodzież i dorośli chorują lżej, ale stanowią główne źródło zakażenia. W artykule omówiono obraz kliniczny krztuśca, epidemiologię oraz metody diagnostyczne. Powszechne szczepienia niemowląt przyczyniły się do poprawy sytuacji epidemiologicznej.  Od kilkunastu lat obserwuje się jednak na świecie wzrost zachorowań na krztusiec u dzieci starszych, młodzieży i dorosłych. Wynika to prawdopodobnie z wygasania odporności poszczepiennej. Podstawowym sposobem profilaktyki są nadal szczepienia ochronne nie tylko małych dzieci, ale nastolatków i dorosłych.

Od lat 80. ubiegłego wieku obserwujemy dramatyczny wzrost liczby nowych zachorowań na cukrzycę typu 1  (type 1 diabetes – T1D) wśród dzieci i młodzieży, w szczególności w najmłodszych grupach wiekowych [1–3].  W Polsce, po transformacji ustrojowej i zmianach ekonomicznych, notuje się jeden z najszybszych wzrostów  liczby nowych przypadków T1D. Od roku 1989 wskaźnik zapadalności wśród dzieci i młodzieży w wieku 0–14 lat wzrósł ponad czterokrotnie, osiągając w 2012 r. wartość 22,74 na 100 000 osób/rok [2, 3]. 

Wśród pacjentów zgłaszających dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego tylko kilka procent cierpi na organiczną chorobę przewodu pokarmowego [1]. Znaczna większość z nich ma zaburzenia czynnościowe  przewodu pokarmowego (CzZPP). CzZPP zostały sklasyfikowane według III Kryteriów Rzymskich [2]. Wyróżniają one zaburzenia u dzieci do 4. r.ż., które zostały omówione w I części artykułu, oraz zaburzenia u starszych dzieci i młodzieży będące treścią niniejszego artykułu, czyli części II.

Ostre bakteryjne zapalenie błony śluzowej gardła i migdałków podniebiennych (tonsillopharyngitis), przebiegające z wysoką gorączką, często określane jest mianem anginy. W istocie anginą powinniśmy nazywać ostrą chorobę zakaźną o etiologii bakteryjnej, w której objawom miejscowym obejmującym głównie tkankę chłonną gardła w obrębie tzw. pierścienia Waldeyera (tonsillitis) towarzyszy toksemia z objawami ogólnoustrojowymi. Zapalenie dotyczące głównie błony śluzowej gardła bez objawów ogólnoustrojowych powinno być określone mianem pharyngitis. Czynnikiem patogennym anginy jest najczęściej Streptococcus pyogenes, paciorkowiec beta-hemolizujący grupy A.

Niewydolność serca jest jednym z najtrudniejszych problemów diagnostycznych i terapeutycznych, z którym musi zmierzyć się lekarz opiekujący się dzieckiem. Nie ma objawów specyficznych jedynie dla niewydolności serca, stąd jej obraz kliniczny może być różnorodny, a charakter objawów zależy m.in. od komory serca najsilniej dotkniętej procesem chorobowym, szybkości jej narastania i wieku chorego. 

Święta Bożego Narodzenia to święta niezwykłe, wyjątkowe. Pachną świerkiem bożonarodzeniowego drzewka, czerwonym barszczem, smażonym karpiem oraz smakowitym piernikiem. Ale przede wszystkim ich wyjątkowość polega na tym, że przy stole wigilijnym spotyka się cała, często wielopokoleniowa rodzina. 

Zakażenie układu moczowego (ZUM) stanowi jedną z najczęstszych chorób infekcyjnych wieku dziecięcego i może dotyczyć od 2 do 20% dzieci w zależności od wieku, płci, rasy i przyjętych kryteriów rozpoznania [1]. Może mieć postać gorączkową, dyzuryczną lub bezobjawową, zależnie od wieku. Gorączka i objawy ogólne występują najczęściej u dzieci najmłodszych (noworodków i niemowląt). U dzieci starszych ZUM towarzyszą objawy dyzuryczne. ZUM wymaga szybkiej diagnostyki zgodnie z ustalonymi standardami, wykluczenia lub potwierdzenia istnienia wady układu moczowego oraz wdrożenia celowanego leczenia. Rokowanie odległe u chorych z epizodem ZUM zależy głównie od rodzaju potencjalnie występującej wrodzonej wady układu moczowego.

Zaburzenia funkcji tarczycy u dzieci występują rzadziej niż u dorosłych. Mimo to stanowią bardzo istotny problem kliniczny ze względu na następstwa, które mogą powodować. Hormony tarczycy odgrywają ważną rolę na każdym etapie rozwoju dziecka, począwszy od wczesnego okresu płodowego. Wrodzona niedoczynność tarczycy jest objęta programem obowiązkowych badań przesiewowych prowadzonych  w Polsce u wszystkich noworodków. 

Witaminy to substancje egzogenne, których ustrój sam nie syntetyzuje, niezbędne do prawidłowego rozwoju organizmu, dlatego muszą być mu dostarczane albo z pożywieniem, albo w postaci odpowiednich preparatów zawierających witaminy syntetyczne. Muszą być one podawane w ściśle określonych dawkach, gdyż dla prawidłowego funkcjonowania organizmu szkodliwy jest zarówno ich nadmiar (hiperwitaminoza), jak i niedobór (hipowitaminoza), jak również brak (awitaminoza).