Wiele żłobków oraz przedszkoli przed przyjęciem do siebie dziecka lub gdy wraca ono po przebytej chorobie prosi rodziców o przyniesienie zaświadczenia o jego stanie zdrowia oraz potwierdzającego brak przeciwwskazań zdrowotnych do jego pobytu w przedszkolu czy żłobku. Dyrektorzy tychże placówek powołują się przy tym na zapisy ich wewnętrznych statutów czy regulaminów. Tymczasem żaden przepis prawa powszechnie obowiązującego nie stanowi o tym, by placówki te miały prawo do takich żądań, a lekarze – obowiązek wystawienia zaświadczeń.  By żądanie było bowiem zgodne z literą prawa, musi istnieć dla niego podstawa prawna,  a w przypadku zaświadczeń o stanie zdrowia dziecka (jako świadczenia niepochodzącego ze środków publicznych) taka podstawa nie istnieje.

Postbiotyki to różne związki chemiczne produkowane i wydzielane przez żywe bakterie lub uwalniane z bakterii po ich lizie, takie jak enzymy, peptydy, kwasy tejchojowe, muropeptydy uwalniane z peptydoglikanów, polisacharydy, białka błonowe i krótkołańcuchowe kwasy organiczne. Związki te wzbudzają znaczne zainteresowanie ze względu na ich znaną strukturę chemiczną, bezpieczne stężenia, trwałość i zawartość wielu czynników sygnałowych mających działanie przeciwzapalne, modulujące odpowiedź odpornościową, zmniejszające ryzyko otyłości, nadciśnienia, hipercholesterolemii, proliferacji nowotworowej oraz działanie przeciwutleniające. Te właściwości postbiotyków wskazują na ich potencjalnie korzystny wpływ na zdrowie, choć dokładny mechanizm tego działania nie został jeszcze w pełni wyjaśniony.

Wysiękowe zapalenie ucha środkowego u dzieci stanowi jedną z najczęstszych przyczyn wizyt u laryngologa. Schorzenie to może przebiegać skąpo objawowo, a dolegliwościami są uczucie pełności w uchu oraz niedosłuch. Przewlekła niewydolność trąbki słuchowej może doprowadzić do osłabienia błony bębenkowej i formowania się kieszonek retrakcyjnych, których progresja skutkuje rozwojem perlakowego zapalenia ucha środkowego. Objawami są wycieki z ucha, bez towarzyszących dolegliwości bólowych oraz niedosłuch. Leczenie przewlekłego perlakowego zapalenia ucha jest wyłączenie operacyjne i polega na usunięciu mas keratyny, odtworzeniu ciągłości błony bębenkowej i rekonstrukcji kosteczek słuchowych.

W artykule przedstawiono spostrzeżenia dotyczące stosowania paracetamolu w praktyce pediatrycznej. Jest to lek pierwszego rzutu, rekomendowany w leczeniu bólu i gorączki od pierwszych dni życia. Paracetamol jest lekiem skutecznym o dobrym profilu bezpieczeństwa, ale pod warunkiem, że stosowany jest w odpowiednich dawkach i odstępach czasowych oraz z uwzględnieniem szczególnych sytuacji klinicznych, w których powinien być stosowany pod nadzorem lekarskim. Zwracamy uwagę na potrzebę nieustannej edukacji pacjentów i rodziców o bezpiecznym podawaniu tego leku. Przypominamy o optymalnym dawkowaniu, interakcjach z innymi lekami oraz doborze sposobu podawania.

S. pneumoniae należy do najczęstszych patogenów wywołujących zakażenia inwazyjne, szczególnie często występujące u małych dzieci poniżej 5. roku życia (r.ż.). Formy kliniczne inwazyjnej choroby penumokokowej (IChP) obejmują posocznicę, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie płuc. Objawy kliniczne IChP są zwykle ciężkie, a pacjenci często wymagają długotrwałej antybiotykoterapii oraz intensywnego leczenia objawowego. Dużym problemem w terapii IChP jest narastająca oporność pneumokoków na antybiotyki, która dotyczy znaczącego odsetka izolatów. Opisujemy przypadek 14-miesięcznego chłopca z IChP, u którego bez istotnych wskazań medycznych odstąpiono decyzją rodziców od wykonania szczepień ochronnych.  Zakażenie wywołane było przez szczepionkowy serotyp 19F. Włączenie koniugowanej szczepionki do programów szczepień ochronnych w wielu krajach przyczyniło się do obniżenia częstości występowania IChP wywoływanej przez serotypy szczepionkowe, wzrasta jednak liczba zakażeń serotypami niezawartymi w szczepionkach. 

Zapalenie jelit indukowane białkami pokarmowymi (food protein-induced enterocolitis syndrome – FPIES) jest ciężką postacią IgE – niezależnej nadwrażliwości na pokarm. Wraz z enteropatią indukowaną pokarmem (food protein-induced enteropathy – FPE) i alergicznym zapaleniem prostnicy (food protein-induced allergic proctocolitis – FPIAP) należy ono do grupy IgE-niezależnych zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego wywołanych alergią na pokarm (non-IgE-mediated gastrointestinal food allergic disorders – non-IgEGIFA). Objawy kliniczne występują zwykle po 24 godzinach od spożycia szkodliwego pokarmu i dotyczą najczęściej najmłodszych niemowląt do 9. miesiąca życia. W postaci ostrej manifestuje się intensywnymi, nawracającymi wymiotami, często współistniejącymi z biegunką, prowadzącymi do odwodnienia i patologicznej senności. W postaci przewlekłej dominuje utrata łaknienia i niedobór masy ciała. Główną przyczyną dolegliwości jest nadwrażliwość na białka mleka krowiego, soi, ryżu, rzadziej na inne alergeny pokarmowe.

Choroba kociego pazura (CSD, ang. cat scratch disease) jest to zakażenie B. henselae, rzadziej B. clarridgeiae lub B. elizabethae,  które powoduje samoograniczającą się limfadenopatię jednego lub kilku węzłów chłonnych. Powiększone węzły chłonne wykazują tendencję do zropienia, opróżniania się samoistnie lub wymagają interwencji chirurga. Występują także zakażenia B. henselae różnych narządów, jak np. oczy, wątroba i śledziona, kości i szpik. Leczenie jest konieczne kiedy dochodzi do zapalenia wielu węzłów chłonnych, zapalenia wsierdzia lub gałki ocznej i nerwu ocznego. W diagnostyce zakażeń Bartonella spp. stosowane są techniki serologiczne, wykrywające swoiste przeciwciała oraz PCR.      

W artykule omówiono etiologię, przebieg, leczenie oraz zapobieganie infekcjom rotawirusowym poprzez szczepienia populacyjne. Szczególną uwagę zwrócono na przebieg zakażeń rotawirusowych u dzieci chorujących na wrzodziejące zapalenie jelita grubego, u których zakażenie sugerować może zaostrzenie choroby podstawowej.

W artykule omówiono ewolucję mlek modyfikowanych dla niemowląt na przestrzeni od 1950 r. do dziś, a zwłaszcza modyfikacje dotyczące białek, węglowodanów, dodatku probiotyków, prebiotyków, postbiotyków, LC-PUFA, DHA itp. Szczególną uwagę poświęcono pewnej ciekawej nowości w mlekach modyfikowanych, a mianowicie dodatkowi do nich MFGM (milk fat globule membrane), czyli otoczek mlecznych kuleczek tłuszczowych będących źródłem niezwykle ciekawych związków, takich jak biologicznie czynne białka, enzymy, fosfolipidy, sfingolipidy, gangliozydy, cholesterol. Przedstawiono także pierwsze, obiecujące dane dotyczące badań klinicznych nad wpływem MFGM na rozwój psychomotoryczny, poznawczy i odporność u dzieci. Wyniki tych badań są niezwykle ciekawe i obiecujące, wymagają jednak dalszych potwierdzeń

Autyzm dziecięcy należy do zaburzeń neurorozwojowych określanych mianem całościowych zaburzeń rozwoju.  W ciągu ostatnich lat obserwuje się wzrost częstości występowania autyzmu i całościowych zaburzeń rozwoju. Do całościowych zaburzeń rozwoju oprócz autyzmu należy również: zespół Aspergera, niespecyficzne całościowe zaburzenia rozwoju oraz dezintergacyjne zaburzenia dziecięce. Etiologia autyzmu nie została w pełni wyjaśniona. Autyzm  charakteryzuje się występowaniem następujących cech: upośledzenie funkcjonowania społecznego, zaburzenia komunikacji, ograniczony i powtarzający się wzorzec zainteresowań i aktywności, wczesny początek. Leczenie dzieci z autyzmem ma charakter wielodyscyplinarny i musi obejmować podejście behawioralne i edukacyjne.