Jama ustna noworodka w momencie porodu jest jałowa. Jednak jej kontakt z drobnoustrojami świata zewnętrznego zaczyna się już w kanale rodnym, a później zasiedlanie przez drobnoustroje zależy od bardzo wielu czynników (m.in. odporności nabytej od matki, karmienia naturalnego, drobnoustrojów obecnych w jamie ustnej najbliższych, zasad utrzymania higieny). Konsekwencją tego bywają niekiedy zmiany chorobowe błony śluzowej (te infekcyjne i nie tylko). Bywa też, że zmiany stanowią element dotyczący ogólnego stanu zdrowia malucha.

Ocena rozwoju fizycznego i jego monitorowanie jest podstawowym zadaniem lekarza pediatry, które ma na celu wyodrębnienie grupy dzieci z zaburzeniami wzrastania. Zaburzenia wzrastania mogą być objawem choroby, niekoniecznie endokrynologicznej. Najczęściej jednak niedobór wysokości ciała lub nadmierny wzrost u dzieci jest wariantem normy.

Motoryka mała to sprawność ruchowa ręki. Dzięki niej dzieci a później dorośli są w stanie wykorzystywać ręce do chwytania i manipulowania zabawkami i przedmiotami. Obserwując dzieci, nietrudno dostrzec istniejące między nimi różnice w zakresie umiejętności motorycznych rąk. Różnica ta wynika zarówno z odmienności osobniczej, jak i z ewentualnych patologii.

Nawracające zapalenie migdałków jest powszechną chorobą dzieci, która zwykle jest następstwem zakażenia górnych dróg oddechowych. Objawia się zapaleniem migdałków z towarzyszącą gorączką i odczynem ze strony okolicznych węzłów chłonnych. Bardzo podobnie przebiega najczęstszy zespół gorączek okresowych PFAPA (akronim = Periodic Fevers with Aphthous stomatitis, Pharyngitis, and Adenitis), stąd potrzeba różnicowania tego zespołu z nawracającymi zakażeniami, a szczególnie z paciorkowcowym zapaleniem gardła, które pod względem kliniki jest bardzo podobne i występuje znacznie częściej niż PFAPA, choć rzadziej niż wirusowe zapalenia gardła w przebiegu przeziębień.

Nieżyt nosa jest bardzo częstą i uporczywą dolegliwością, przede wszystkim w najmłodszej grupie wiekowej. Do jego objawów należą: obfity wyciek z nosa, blokada utrudniająca oddychanie oraz kichanie. Najczęstszą przyczyną jest ostra infekcja wirusowa. Jest to schorzenie samoograniczające się i dlatego w większości przypadków wystarcza leczenie objawowe. Kluczem do jego skuteczności jest zastosowanie leków, dostosowanych do odpowiedniej fazy zakażenia.

Grypa stanowi istotny problem epidemiologiczny i kliniczny, choć często lekceważony i niedoszacowany. Celem pracy jest zwrócenie uwagi na istotne dane dotyczące epidemiologii grypy w populacji dzieci, znaczenia profilaktyki oraz odpowiedniego leczenia tej grupy pacjentów. Zapadalność dzieci na grypę do 14. r.ż. od lat jest istotnie wyższa niż w populacji ogólnej. Jednocześnie w tej grupie wiekowej wykonawstwo szczepień przeciw grypie pozostaje na niskim poziomie. Aktualna sytuacja wymaga nasilenia działań edukacyjnych skierowanych zarówno do pacjentów i ich bliskich, jak i do personelu medycznego sprawującego opiekę nad nimi, a mających na celu zwiększenie wiedzy na temat grypy, jej powikłań, diagnostyki, leczenia oraz skutecznych metod zapobiegania.

Inwazyjna choroba meningokokowa (IChM), choć występuje relatywnie rzadko, wiąże się z bardzo dużą śmiertelnością i wysokim ryzykiem rozwoju trwałych powikłań. Zachorowania najczęściej występują wśród niemowląt, nastolatków i młodych dorosłych. Prezentowany przypadek ma na celu przekazanie najistotniejszych informacji dotyczących wczesnego rozpoznania, leczenia i zapobiegania zakażeniu Neisseria meningitidis. Zwrócono uwagę na zabezpieczenie materiału biologicznego do badań mikrobiologicznych, właściwy dobór antybiotyku i skuteczną resuscytację płynową. Uwzględnienie wymienionych elementów oraz zsynchronizowane działanie zespołu medycznego zwiększają szanse pacjenta na przeżycie i pełny powrót do zdrowia.