Najczęstsze zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego u dzieci – część II

Rozpoznanie zaburzeń czynnościowych opiera się na badaniu podmiotowym i przedmiotowym oraz na wykluczeniu objawów alarmowych, obligujących do pogłębienia diagnostyki. Brak objawów tzw. czerwonych flag oraz brak odchyleń w badaniu przedmiotowym są wystarczające do rozpoznania CzZPP. Jednocześnie podkreślić należy, że w codziennej praktyce wykonywana jest zbyt duża liczba badań pomocniczych, które z jednej strony są uciążliwe dla pacjenta i utwierdzają go w przekonaniu ciężkiej choroby, a z drugiej generują niepotrzebne koszty. Objawy alarmowe przedstawia tab. 1.

Tab. 1. Czerwone flagi mogące wskazywać na organiczne tło dolegliwości brzusznych

Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego u chorych w wieku 5–18 lat

Według III Kryteriów Rzymskich u dzieci powyżej 4. r.ż. możemy rozpoznać:

• wymioty i aerofagię:
  • zespół ruminacji u młodzieży,
  • zespół wymiotów cyklicznych,
  • aerofagię;
• zaburzenia związane z bólem brzucha:
  • dyspepsję czynnościową,
  • zespół jelita drażliwego,
  • migrenę brzuszną,
  • czynnościowy ból brzucha oraz zespół czynnościowego bólu brzucha;
• zaparcie i nietrzymanie stolca:
  • zaparcie czynnościowe,
  • nietrzymanie stolca bez zaparcia.

Zaburzenia z objawami z górnego odcinka przewodu pokarmowego

Zespół ruminacji u młodzieży

Ruminacje, jak wspomniano w I części artykułu, to cofanie się treści pokarmowej z żołądka do jamy ustnej, a następnie ponowne jej połknięcie, bez udziału odruchu wymiotnego. Wśród dzieci starszych i nastolatków obserwowane są znacznie rzadziej niż u niemowląt, częściej występują u dziewcząt.

Zgodnie z III Kryteriami Rzymskimi rozpoznanie zespołu jest możliwe, jeżeli co najmniej raz w tygodniu, przez przynajmniej 2 miesiące, spełnione są wszystkie z poniższych kryteriów:
powtarzające się bezbolesne regurgitacje z przeżuciem kęsa i następnie połknięcie lub usunięcie na zewnątrz treści pokarmowej:

• początek ruminacji wkrótce po posiłku;
• objawy nie występują w trakcie snu;
• brak reakcji na standardowe leczenie refluksu żołąd-
• kowo-przełykowego;
• nie występują wymioty;
• nie ma oznak stanu zapalnego, nieprawidłowości anatomicznych, metabolicznych lub nowotworowych, które tłumaczyłyby objawy.
...