W porównaniu z mlekiem krowim mleko kozie ma zdecydowanie więcej podobieństw do mleka ludzkiego. Liczne dowody wskazują, że zdrowotne i żywieniowe efekty karmienia dzieci mieszankami z pełnego mleka koziego (80:20; kazeina:serwatki) są takie same jak dzieci karmionych mieszanką z mleka krowiego na bazie serwatki (60:40; serwatka:kazeiny). Ponieważ mleko kozie tworzy w żołądku niemowlęcia bardziej miękki i luźniejszy twaróg kazeinowy, mieszanka z mleka koziego ma dość wyraźną przewagę w zakresie strawności w zestawieniu z mieszanką z mleka krowiego. Chociaż mieszanka modyfikowana z mleka koziego może być wykonana z mleka pełnego lub z dodatkiem serwatki, nie ma dowodów naukowych wskazujących na jakąkolwiek korzyść z dodawania serwatki do modyfikowanego mleka koziego. W zależności od technologii wytwarzania mleka modyfikowanego z mleka koziego mogą się w nim znajdować dodatkowo, pochodzące z niego, składniki błony otoczki kuleczek tłuszczowych (MFGM) oraz naturalne prebiotyki. W mlekach modyfikowanych z mleka krowiego tego typu składniki, jak MFGM, GOS (galaktooligosacharydy), FOS (fruktooligosacharydy), HMO (oligosacharydy pochodzenia ludzkiego) są dodawane. Wszystko wskazuje zatem, że mleko kozie jest bezpieczną alternatywą dla mleka modyfikowanego wytwarzanego z mleka krowiego. Ponadto badania kliniczne wykazały adekwatność oraz bezpieczeństwo mlek modyfikowanych dla niemowląt mlek modyfikowanych opartych na pełnym mleku kozim.
Kategoria: Artykuł
Meningokoki to bakterie, których nosicielstwo w okolicy nosogardła stwierdzane jest u 5–10% ludzi na świecie. Przenoszone z wydzielinami z dróg oddechowych u części osób wywołują chorobę meningokokową. Najcięższa postać, zakażenie inwazyjne (IChM), przebiega najczęściej jako zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica lub obie postacie jednocześnie. W jej początkowym obrazie klinicznym dominuje gorączka, złe samopoczucie i pogarszający się stan ogólny, w kolejnych godzinach u 10–50% pacjentów stwierdza się wysypkę krwotoczną, mogą pojawić się objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i wstrząs. Choroba ta rozwija się bardzo szybko, przez co właściwe rozpoznanie w pierwszych godzinach jest bardzo trudne, a często wręcz niemożliwe. Charakteryzuje się ona wysoką śmiertelnością i jest obarczona ryzykiem trwałych powikłań. Mimo zastosowania, nawet zgodnej z antybiogramem, antybiotykoterapii umiera 10–15% osób z rozpoznaną IChM. Wśród osób, które przeżyją, u 20% wystąpią trwałe powikłania neurologiczne. Pacjent z podejrzeniem IChM wymaga pilnej hospitalizacji w ośrodku z dostępem do Oddziału Intensywnej Terapii oraz jak najszybszego wdrożenia empirycznej antybiotykoterapii. W Polsce według danych KOROUN z 2021 r. najwyższą zapadalność odnotowano w grupie wiekowej 0–11 miesięcy oraz 12–23 miesiące. Wśród potwierdzonych zakażeń dominują izolaty serogrupy B, w drugiej kolejności C. Przeciwko obu dostępne są szczepienia, szczególnie zalecane dla osób z grupy ryzyka, do której należą niemowlęta, młodzież, młodzi dorośli, osoby z niedoborami odporności, bez śledziony, z cukrzycą, a także podróżujący do krajów o zwiększonym ryzyku zakażeń meningokokowych. U osób z bliskiego kontaktu stosuje się także profilaktyczną antybiotykoterapię.
Infekcje towarzyszą rodzinom małych dzieci przez większość ich bytności w żłobkach i przedszkolach. Przeciętny trzylatek choruje od 6 do 8 razy w roku, co nierzadko przekłada się na wrażenie, że dziecko w ogóle nie zdrowieje z przeziębienia. Pomimo uciążliwości, przejście przez ten okres ma kluczowe znaczenie dla budowania odporności u dziecka. W obliczu przewlekłości objawów infekcji górnych dróg oddechowych, rodzice poszukują innych rozwiązań, niż stosowanie syntetycznych środków farmakologicznych. Alternatywą są preparaty ziołowe, uznawane powszechnie za bardziej naturalne i „przyjazne” małym pacjentom. Tenże artykuł stanowi przegląd aktualnych doniesień dotyczących skuteczności pelargonii afrykańskiej w leczeniu infekcji dróg oddechowych.
Kontaktowe zapalenie skóry (KZS), inaczej wyprysk kontaktowy to termin, który określa zmiany o różnej etiologii: alergicznej i niealergicznej, rozwijające się na skutek kontaktu skóry z określonymi czynnikami wywołującymi. W populacji dziecięcej KZS uznaje się za częsty problem kliniczny, co może wynikać z pewnych odrębności skóry dzieci, które predysponują do rozwoju KZS. W poniższym artykule omówiono dwie postaci KZS: alergiczny wyprysk kontaktowy lub alergiczne kontaktowe zapalenie skóry (allergic contact dermatitis, ACD) oraz wyprysk kontaktowy z podrażnienia lub kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia (ang. irritant contact dermatitis, ICD).
Wirusy są czynnikiem etiologicznym znacznej części zakażeń stwierdzanych u dzieci o bardzo różnej lokalizacji narządowej. Wirusowe zakażenia dróg oddechowych należą do najczęstszych zachorowań u dzieci poniżej 5 r.ż. Z uwagi na ciągłość dróg oddechowych mogą mieć umiejscowienie mnogie i dotyczyć różnych odcinków układu oddechowego. Wirusy stanowią również najczęstszą przyczynę biegunki u dzieci. W przebiegu zakażeń wirusowych obserwuje się różne objawy skórne. Zakażenia mogą mieć także inną lokalizację narządową i być przyczyną stanów groźnych dla zdrowia i życia. W większości przypadków nie jest dostępne leczenie przyczynowe, dlatego leczenie ogranicza się do właściwego postepowania objawowego.
Według definicji Międzynarodowego Towarzystwa Bólu „ból to subiektywnie przykre oraz jednoznacznie negatywne wrażenie zmysłowe i emocjonalne, powstające pod wpływem bodźców uszkadzających tkankę lub zagrażających jej uszkodzeniem albo opisywanym w kategoriach takiego uszkodzenia”. Z punktu widzenia fizjologicznego ból powstaje na skutek podrażnienia receptorów bólowych, tzw. nocyceptorów lub też na skutek ich nadreaktywności na zwykły bodziec, wynikającej z obniżenia ich progu pobudliwości. W większości przypadków prawidłowe leczenie przeciwbólowe sprawia, że ból ustępuje po kilku lub kilkunastu dniach od zdarzenia, które go zainicjowało. Mówimy wówczas o bólu ostrym. Natomiast jeśli utrzymuje się on powyżej 3 miesięcy mamy do czynienia z bólem przewlekłym. Obecnie stosujemy kilka skal i kwestionariuszy, które zawsze opierają się na opinii samego chorego i pomimo, że stanowią narzędzia oceny subiektywnej mają znaczenie zarówno w ocenie nasilenia bólu jak i skuteczności jego leczenia. W 2012 roku została wprowadzona przez WHO koncepcja leczenia bólu przewlekłego u dzieci oparta na 4 założeniach. Leczenie bólu u dzieci opiera się na postepowaniu kilkustopniowym. Należy zwrócić również uwagę na pojęcie bólu neuropatycznego. Jest to rodzaj bólu, który powstaje w wyniku uszkodzenia układu nerwowego. Ból stanowi bardzo istotny problem w pediatrii z uwagi na jego złożoność i częstość występowania. Dlatego tak istotne jest odpowiednie postępowanie w chwili jego wystąpienia oraz poszukiwanie nowych opcji terapeutycznych.
Kaszel jest naturalną reakcją obronną organizmu, ale może być też objawem wielu jednostek chorobowych. Możemy go podzielić na podstawie długości trwania na ostry i przewlekły lub w zależności od jego charakteru na suchy oraz produktywny. W praktyce lekarskiej najistotniejsze jest nieprzeoczenie objawów alarmowych (czerwonych flag), które wymagają poszerzenia diagnostyki kaszlu. W rozpoznawaniu kaszlu przydatne są algorytmy diagnostyczno-terapeutyczne British Thoracic Society (BTS). W zależności od rodzaju kaszlu możemy zastosować różne terapie. W artykule opisano najczęstsze przyczyny kaszlu u dzieci.
Jednymi z najczęściej spotykanych infekcji w populacji pediatrycznej są przede wszystkim, te które dotyczą dróg oddechowych. Szacuje się, że częstość występowania tych infekcji może sięgać nawet do 6 epizodów w ciągu roku. U dzieci w wieku przedszkolnym oraz młodszych problem ten wynika przede wszystkim z niedojrzałości układu immunologicznego. Obecnie na rynku farmaceutycznym istnieje szereg preparatów, które wspierają odporność, jednak często ich skuteczność oraz bezpieczeństwo nie została potwierdzone w wiarygodnych badaniach klinicznych. Jedną ze sprawdzonych strategii postępowania w przypadku częstych infekcji układu oddechowego jest stosowanie lizatów bakteryjnych o udowodnionym działaniu immunomodulującym. Wśród tego typu preparatów, znajdziemy zarówno postacie doustne, jak i donosowe, które są stosowane w obrębie zasadniczej struktury, w której odbywa się rozpoznawanie antygenu i inicjowanie lokalnej odpowiedzi odpornościowej organizmu.
Niedokrwistość oznacza stan, który charakteryzuje się spadkiem parametrów morfologicznych układu czerwonokrwinkowego, takich jak: stężenie hemoglobiny, liczba erytrocytów, czy wartość hematokrytu. Najczęstszą przyczyną niedokrwistości na całym świecie jest niedobór żelaza (IDA – Iron Deficiency Anemia), a schorzenie to dotyczy szczególnie dzieci. W ich przypadku negatywne skutki wystąpienia IDA obejmują znacznie gorszy rozwój psychoruchowy, zaburzenia funkcji poznawczych oraz zaburzenia zachowania. Długotrwałe utrzymywanie się niedokrwistości z niedoboru żelaza oraz brak wdrożonego leczenia może wpłynąć nieodwracalnie na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Z tego powodu IDA jest istotnym problemem w pediatrii, któremu należy zapobiegać poprzez jego wykrywanie na wczesnym etapie rozwoju. Wyróżnia się trzy główne przyczyny niedokrwistości z niedoboru żelaza: nadmierne straty żelaza, zwiększone zapotrzebowanie oraz niedostateczne zaopatrzenie w żelazo, w tym niedostateczną podaż żelaza w diecie. W artykule omówiono zasady postępowania dietetycznego w przypadku występowania niedokrwistości z niedoboru żelaza u dzieci.
Rozwój narządu zębowego rozpoczyna się około 5.–6. tygodnia życia płodowego człowieka. Przyjmuje się, że jego zakończenie ma miejsce po około 20 latach. Skomplikowane zjawisko rozwoju zębów zwieńczone jest procesem ich wyrzynania. To dotyczy zębów stałych i poprzedzone jest mechanizmem resorpcji (wypadania) zębów mlecznych. Wszystkie te etapy mogą generować problemy, które wymagają specjalistycznej pomocy. Niniejszy tekst pozwala zapoznać się z procesem kształtowania narządu żucia oraz sytuacjami, które komplikują fizjologię.
W tym samym czasie, w którym krąży wirus grypy, krąży także około 200 różnych wirusów oddechowych, w tym wirusy grypopodobne. Dlatego też potwierdzenie laboratoryjne ma istotne znaczenie nie tylko dla kontroli zachorowań na grypę, ale również identyfikacji wirusów grypopodobnych. Od wielu lat mamy możliwość przy pobranym wymazie potwierdzić 15 patogenów, łącznie z grypą, za pomocą metod biologii molekularnej. Jedynie w przypadku infekcji wywołanej przez wirus grypy medycyna dysponuje szczepionką przeciwko grypie oraz lekami przeciwgrypowymi. W przypadku wirusów grypopodobnych dysponujemy jedynie szeroko pojętą higieną. Jednym z wirusów grypopodobnych są rynowirusy, które odpowiadają za 30–50% przypadków tzw. przeziębień w sezonie epidemicznym na całym świecie.
Termin „zapalenie skóry” (dermatitis) bywa zamiennie stosowany z określeniem „wyprysk”. Oba pojęcia mają charakter ogólny i wiążą się z rozwojem stanu zapalnego powierzchownych warstw skóry właściwej oraz obecnością stanu gąbczastego w obrębie naskórka. Zaburzenia te najczęściej manifestują się w postaci plam rumieniowych, obrzęku, nacieku, grudek, pęcherzyków, sączenia wydzieliny, tworzenia się rozpadlin, złuszczania. Zmianom tym często współtowarzyszą dolegliwości subiektywne, takie jak świąd, pieczenie. Rozpoznanie wyprysku opiera się głównie na obrazie klinicznym i wywiadzie medycznym [1].