Infekcje rotawirusowe pozostają na całym świecie jedną z najczęstszych przyczyn biegunek u dzieci do 5. r.ż. Choć w zdecydowanej większości przypadków choroba ogranicza się do nieżytu żołądkowo-jelitowego, możliwy jest rozwój powikłań, w tym niezwiązanych bezpośrednio z biegunką, zwłaszcza u pacjentów należących do grup ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia RV. W artykule opisano przypadek dwuletniego pacjenta z biegunką rotawirusową, u którego wystąpiła ataksja móżdżkowa. Zwrócono uwagę na nietypowe, rzadkie powikłania zakażeń RV oraz na potrzebę prowadzenia szczepień ochronnych celem zapobiegania chorobie oraz zminimalizowania jej następstw.
Kategoria: Artykuł
Zgodnie z przepisami ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty możliwe jest dokonanie podziału pacjentów według wieku na trzy kategorie: pacjenci poniżej 16. r.ż., pomiędzy 16. a 18. r.ż. oraz pacjenci powyżej
18. r.ż. W zależności od kategorii lekarz ma różne prawa, obowiązki oraz zakazy zachowania się wobec pacjenta w określonym wieku. Szczególnego traktowania wymagają pacjenci małoletni, a co za tym idzie – przysługują im również szczególne uprawnienia
Pojęcie mikrobioty odnosi się do wszystkich zbiorowisk bakterii żyjących wewnątrz lub na powierzchni ciała człowieka. Lwia część tych mikroorganizmów zasiedla jelito, a zwłaszcza jelito grube, a proporcjonalnie mniej liczna: skórę, pochwę, jamę ustną i uszy [1, 2]. Przewód pokarmowy człowieka zamieszkuje 1014 bakterii, co stanowi 10 razy więcej komórek, niż liczy sobie cały organizm człowieka. Choć po okresie kolonizacji mającej miejsce głównie w okresie noworodkowym i niemowlęcym skład mikrobiomu staje się unikatowy dla danego człowieka, to blisko 95% bakterii można przyporządkować czterem głównym gromadom: Firmicutes, Bacteroidetes, Actinobacteria i Protecteobacteria [3]. Rozwój mikrobioty jelitowej rozpoczyna się natychmiast po urodzeniu, szereg doniesień wskazuje i podkreśla, że ten rozwój mikrobioty odgrywa niepoślednią rolę w dojrzewaniu układu odpornościowego, obronie przed różnego typu patogenami i zaspokajaniu potrzeb żywieniowych [4, 5].
Układ odpornościowy małych dzieci nie jest w pełni dojrzały. Zdolność do produkcji poszczególnych klas przeciwciał czy aktywność komórek biorących udział w odpowiedzi odpornościowej wzrasta wraz z wiekiem. Do osiągnięcia dojrzałości odpornościowej, tj. ok. 12. r.ż. dzieci zmagają się z problemem powtarzających się zakażeń górnych i dolnych dróg oddechowych.
W krajach wysoko rozwiniętych dziecięce dermatozy to aż 21% wizyt u lekarza rodzinnego [1]. Rodzaj, częstość i przebieg chorób dermatologicznych u dzieci zależą od wielu czynników, takich jak: wiek, rasa, klimat, stan odżywienia, higiena oraz warunki socjoekonomiczne [2]. Różnicując zmiany skórne u dzieci, bierze się pod uwagę charakter wykwitów, ich zmienność w czasie, dotychczasowe leczenie oraz objawy dodatkowe jak świąd czy gorączka. Bardzo często o ostatecznym rozpoznaniu decyduje wywiad [3].
Kamica układu moczowego jest stanem chorobowym, w przebiegu którego w nerce lub drogach moczowych tworzą się złogi z substancji stanowiących prawidłowy lub patologiczny składnik moczu. Kamica u dzieci występuje rzadziej niż u dorosłych, choć z powodu słabiej wyrażonych objawów częstość jej występowania może być niedoszacowana. Kamica moczowa u dzieci jest najczęściej następstwem ogólnoustrojowych zaburzeń regulacji homeostazy, tak więc u każdego dziecka z rozpoznaną kamicą należy przeprowadzić badania biochemiczne w kierunku metabolicznych predyspozycji do tworzenia się złogów w drogach moczowych. Nawracająca kamica lub jej przyczyna mogą prowadzić do niewydolności nerek, dlatego tak ważne jest wnikliwe badanie, szybkie rozpoznanie, próba ustalenia przyczyny oraz leczenie objawowe i przyczynowe.
Od kilkudziesięciu lat laktoferyna, będąca jednym z głównych białek mleka kobiecego, jest przedmiotem badań zarówno laboratoryjnych, jak i klinicznych. Jej wielokierunkowe działanie sprawia, że z roku na rok rozszerza się liczba wskazań, w których jest stosowana. Mamy także coraz więcej danych z badań klinicznych przeprowadzonych z udziałem wcześniaków i niemowląt. W artykule opisano właściwości i mechanizmy działania laktoferyny, a także przeanalizowano badania kliniczne oceniające jej skuteczność w neonatologii oraz wpływ na gospodarkę żelazem i zdolność do zapobiegania infekcjom dróg oddechowych i zakażeniom przewodu pokarmowego.
Zapalenie trzustki u dzieci i młodzieży to choroba nie zawsze właściwie rozpoznawana, częstość jej występowania wydaje się niedoszacowana. W ostatnich kilkunastu latach obserwuje się wzrost częstości występowania zapaleń trzustki u dzieci szacowaną obecnie na 3,6–13,3 na 100 tys. Przebieg zapaleń trzustki u dzieci może być nieprzewidywalny, a wpływ choroby oraz jej potencjalnych powikłań na dalszy rozwój dziecka i funkcjonowanie jego rodziny znaczący [1, 2].
Następstwem niezamknięcia się uchyłka pochwowego otrzewnej jest obecność przepukliny pachwinowej u dzieci. Operacje przepukliny pachwinowej należą do najczęściej wykonywanych planowych operacji przez chirurgów dziecięcych. Osobnym zagadnieniem jest uwięźnięcie przepukliny pachwinowej, wymagające zupełnie innego postępowania. Zapalenie wyrostka robaczkowego należy natomiast do najczęstszych przyczyn ostrych chorób brzucha u dzieci wymagających leczenia chirurgicznego, a appendektomia jest jedną z najczęstszych operacji „ostrodyżurowych” w chirurgii dziecięcej.
W 2008 roku European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) oraz European Society of Paediatric Infectious Diseases (ESPID) opublikowały pierwsze wytyczne dotyczące postępowania w ostrej biegunce u dzieci.
Cewnikowanie pęcherza było znane i stosowane już przed naszą erą. Pierwsze informacje na ten temat pochodzą z rozszyfrowanych zapisów pisma klinowego. Pierwotne cewniki wykonane były z twardych materiałów: metali, drewna. Dopiero w wieku XI powstały pierwsze miękkie cewniki. Cewnikowanie pęcherza moczowego jest szeroko stosowane u dzieci. Wskazania do zabiegu można podzielić na diagnostyczne oraz lecznicze. Cewnikowanie pęcherza moczowego należy wykonywać z zachowaniem pełnej intymności chorego, bez względu na jego wiek, oraz z zachowaniem jałowych warunków, dobierając indywidualnie właściwy rozmiar i kształt cewnika.
Według Światowej Organizacji Zdrowia więcej niż połowa ludności świata jest zakażona Helicobacter pylori (H. pylori) [1]. Liczba zakażonych zależy od wieku, rasy, kraju pochodzenia i statusu socjoekonomicznego. Dowiedziono, że w krajach rozwijających się odsetek ludzi zakażonych wynosi ponad 70% u dorosłych i ok. 50% u dzieci. W krajach rozwiniętych natomiast odsetek ten kształtuje się na poziomie 20–30% [1, 9]. W Polsce wśród populacji dorosłej zakażonych jest 84% ludzi [3, 9], co jest jednym z najwyższych wskaźników w Europie obok Albanii i Estonii [1, 2]. W populacji dzieci do 18. r.ż. odsetek ten wynosi 32% [3].