Czy modyfikowane mleko kozie jest bezpieczną alternatywą dla modyfikowanego mleka krowiego

Studium przypadku

W porównaniu z mlekiem krowim mleko kozie ma zdecydowanie więcej podobieństw do mleka ludzkiego. Liczne dowody wskazują, że zdrowotne i żywieniowe efekty karmienia dzieci mieszankami z pełnego mleka koziego (80:20; kazeina:serwatki) są takie same jak dzieci karmionych mieszanką z mleka krowiego na bazie serwatki (60:40; serwatka:kazeiny). Ponieważ mleko kozie tworzy w żołądku niemowlęcia bardziej miękki i luźniejszy twaróg kazeinowy, mieszanka z mleka koziego ma dość wyraźną przewagę w zakresie strawności w zestawieniu z mieszanką z mleka krowiego. Chociaż mieszanka modyfikowana z mleka koziego może być wykonana z mleka pełnego lub z dodatkiem serwatki, nie ma dowodów naukowych wskazujących na jakąkolwiek korzyść z dodawania serwatki do modyfikowanego mleka koziego. W zależności od technologii wytwarzania mleka modyfikowanego z mleka koziego mogą się w nim znajdować dodatkowo, pochodzące z niego, składniki błony otoczki kuleczek tłuszczowych (MFGM) oraz naturalne prebiotyki. W mlekach modyfikowanych z mleka krowiego tego typu składniki, jak MFGM, GOS (galaktooligosacharydy), FOS (fruktooligosacharydy), HMO (oligosacharydy pochodzenia ludzkiego) są dodawane. Wszystko wskazuje zatem, że mleko kozie jest bezpieczną alternatywą dla mleka modyfikowanego wytwarzanego z mleka krowiego. Ponadto badania kliniczne wykazały adekwatność oraz bezpieczeństwo mlek modyfikowanych dla niemowląt mlek modyfikowanych opartych na pełnym mleku kozim.

Choć niewątpliwie najbardziej fizjologicznym sposobem karmienia noworodków i niemowląt jest karmienie piersią, to zdarzają się przypadki, w których matki nie mogą lub nie chcą karmić piersią z powodów medycznych, społecznych lub psychologicznych. Niemowlę wymaga wtedy bezpiecznej alternatywnej metody żywienia. Potrzeba posiadania alternatyw dla karmienia piersią nie jest zjawiskiem nowym – istnieje od stuleci. Wybór alternatyw dla karmienia piersią był jednak w przeszłości ograniczony, a za najbardziej preferowany i najbezpieczniejszy wybór uważano karmienie przez mamki [1].
Oprócz karmienia przez mamki, istnieją dowody na to, że stosunkowo powszechnie, jako alternatywę, stosowano mleka zwierzęce i to już w 2000 r. p.n.e. [2]. Pod koniec XVIII wieku mleko zwierzęce stało się powszechniej dostępne i obok mleka ludzkiego coraz częściej stosowano zastępczo mleko ośle, kozie, krowie, kobyle i owcze [3]. Stosowanie niemodyfikowanego rozcieńczonego mleka krowiego z cukrem i mąką pszenną pamiętam jeszcze dokładnie z początków mojej kariery zawodowej. Na szczęście współcześnie posiadamy zdecydowanie doskonalsze przemysłowe metody takiego żywienia w postaci mlek modyfikowanych na bazie mleka krowiego i, od stosunkowo niedawna, mlek modyfikowanych na bazie mleka koziego. Zasadnicze elementy składowe pokarmu kobiecego, mleka krowiego i koziego przedstawia tabela 1.

Tab. 1. Elementy składowe mleka kobiecego, krowiego i koziego [4, 5, 6, 7]
Wyszczególnienie Pokarm kobiecy Mleko krowie Mleko kozie
Białko (g/100 ml) 0,89–1,4 3,4 3,08
Kazeina % 30% 82% 80,50%
Kazeina % 3,9–4,4 3,5 3,7
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (g/100 ml) 0,4 0,1 0,4
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (%) 50,5 12 9,4
Laktoza (g/100 ml) 6,4–7 4,5–5 4,1–4,4
Oligosacharydy  5–20 g/l* 30–60 mg/l* 60–350 mg/l*
Składniki mineralne (g/100 ml) 0,2 0,7 0,75
Wapń (mg/100 ml) 26 87 121
Fosfor (mg/100 ml) 16 76 104
Kcal/100 ml 71 61 69

*Proszę zwrócić uwagę na wybitnie różniące się stężenia oligosacharydów w pokarmie kobiecym (g/l) oraz w pozostałych mlekach (mg/l)

Różnice w składzie tych natywnych mlek są z oczywistych względów niekiedy znaczne i dotyczą m.in. obecności, rodzaju i stężenia naturalnych prebiotyków (oligosacharydy),...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI