Grypa sezonowa u dzieci nadal wyzwaniem w praktyce lekarza pediatry

Studium przypadku

Grypa stanowi istotny problem epidemiologiczny i kliniczny, choć często lekceważony i niedoszacowany. Celem pracy jest zwrócenie uwagi na istotne dane dotyczące epidemiologii grypy w populacji dzieci, znaczenia profilaktyki oraz odpowiedniego leczenia tej grupy pacjentów. Zapadalność dzieci na grypę do 14. r.ż. od lat jest istotnie wyższa niż w populacji ogólnej. Jednocześnie w tej grupie wiekowej wykonawstwo szczepień przeciw grypie pozostaje na niskim poziomie. Aktualna sytuacja wymaga nasilenia działań edukacyjnych skierowanych zarówno do pacjentów i ich bliskich, jak i do personelu medycznego sprawującego opiekę nad nimi, a mających na celu zwiększenie wiedzy na temat grypy, jej powikłań, diagnostyki, leczenia oraz skutecznych metod zapobiegania.

Etiologia i epidemiologia grypy

Wirus grypy należy do rodziny Orthomyxoviridae i po raz pierwszy został wyizolowany od ludzi w 1933 roku [2]. Wyróżnia się cztery typy wirusa grypy na podstawie różnic antygenowych w białkach wewnętrznych, tj. nukleoproteinie i białku M1: A, B, C oraz D [1–3]:

  • typ A wirusa – występuje i wywołuje zachorowania u ludzi i innych zwierząt, a klasyfikowany jest na podstawie 9 podtypów neuraminidazy i 16 podtypów hemaglutyniny. Wirus A(H1N1) jest oznaczany również jako A(H1N1)pdm09 jako odpowiedzialny za pandemię w 2009, kiedy to zastąpił wcześniejszego wirusa A(H1N1). Tylko wirusy typu A są w stanie spowodować pandemię grypy;
  • typ B wirusa – wywołuje zachorowania tylko u ludzi, głównie u dzieci, ale bez potencjału pandemicznego. Obecnie krążące wirusy grypy typu B to B/Yamagata lub B/Victoria; 
  • typ C wirusa – wywołuje zachorowania u ludzi i świń, o łagodnym przebiegu, jest pozbawiony potencjału epidemicznego;
  • typ D wirusa – wywołuje zachorowania u bydła, brak informacji o zachorowaniach wśród ludzi.

Ocena nasilenia epidemii grypy sezonowej stanowi wyzwanie dla wielu krajów, ponieważ wymaga wysokiej klasy systemów monitorowania zachorowań oraz wiarygodnego zbierania danych medycznych. Obecnie większość danych dotyczących umieralności w przebiegu grypy jest oszacowana na podstawie danych z krajów rozwiniętych, o wysokim dochodzie (ang. high income countries), ze strefy klimatu umiarkowanego, a kraje rozwijające się dopiero tworzą walidowane systemy monitorowania sytuacji epidemiologicznej grypy. Należy pamiętać, że umieralność z powodu grypy w krajach rozwijających się jest ogólnie wyższa niż szacowana przez Światową Organizację Zdrowia (World Health Organization – WHO) i wynosi 4,3–31,6/100 tys. mieszkańców [4].
Infekcje dróg oddechowych (IDO) stanowią częsty problem w praktyce lekarza pediatry, przy czym dzieci młodsze (w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, do 6.–8. r.ż.) chorują znacznie częściej niż dzieci starsze – od 6 do 10 razy w roku [5]. 
Grypa u dzieci jest chorobą częstą, liczoną w milionach zachorowań rocznie. Szacuje się, że od 20% do 30% populacji ogólnej dzieci, w zależności od sezonu, ma kontakt z wirusem grypy (dla porównania w populacji dorosłych szacuje się, że wskaźnik ten wynosi w zależności od sezonu 5–10%) [6–8]. Dane dotyczące zachorowań na grypę w populacji polskiej z lat 2012–2017 przedstawiono w tabeli 1 [9–13].
Należy podkreślić, iż liczby związane z zachorowaniami na grypę i podejrzeniami zachorowań na grypę oraz zapadalnością na grypę w pr...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI