Ostra biegunka to zmiana konsystencji stolca i/lub zwiększenie częstotliwości wypróżnień powyżej trzech na dobę. Wirusy są przyczyną 60% wszystkich przypadków biegunki i ponad 75% wymiotów i biegunki u dzieci. Rotawirusy to najczęstszy czynnik powodujący zapalenia żołądka i jelit u dzieci w wieku od 6 miesięcy do 2 lat. Postępowanie objawowe, tj. stosowanie płynów elektrolitowych do nawadniania doustnego i właściwe żywienie jest podstawą leczenia ostrego nieżytu żołądkowo-jelitowego niezależnie od jego etiologii. Higiena rąk ma podstawowe znaczenie jako prewencja zakażeń jelitowych. Szczepienia przeciwko rotawirusom znajdują się w polskim Programie Szczepień Obowiązkowych i są rekomendowane wszystkim niemowlętom w wieku od 6. do 24. t.ż.

Podgłośniowe zapalenie krtani jest częstą chorobą układu oddechowego u dzieci między 6. m.ż. a 5. r.ż.. Wywoływane jest przez wirusy mające powinowactwo do dróg oddechowych, w tym najczęściej przez wirusy paragrypy 1 i 3. Chociaż choroba zwykle ma charakter samoograniczający, u niektórych chorych może prowadzić do ostrych zaburzeń oddychania i wiązać się z koniecznością wizyty w placówce ochrony zdrowia. Postępowanie lecznicze zależy od wieku dziecka, ciężkości przebiegu choroby oraz możliwości uzyskania dostępu do opieki medycznej. Podstawą leczenia farmakologicznego podgłośniowego zapalenia krtani są glikokortykosteroidy, które w zależności od formy leku mogą być podawane wziewnie, doustnie, dożylnie, domięśniowo oraz doodbytniczo. Dodatkowo w przypadku podgłośniowego zapalenia krtani o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu zaleca się nebulizację z adrenaliny (epinefryny). Stosowanie antybiotyków oraz leków bronchodylatacyjnych nie jest wskazane. W artykule przedstawiono zasady postępowania w podgłośniowym zapaleniu krtani u dzieci w oparciu o zagraniczne i krajowe rekomendacje oraz metaanalizę Cochrane.

Kaszel jest jednym z najczęstszych powodów wizyt z dzieckiem u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Leki przeciwkaszlowe należą do powszechnie stosowanych środków w pediatrii. Kluczowe znaczenie ma odpowiednie dopasowanie terapii, w tym farmakoterapii, do objawów prezentowanych przez dziecko. Ponieważ odruch kaszlowy odgrywa istotną rolę w naturalnym przebiegu infekcji, jego nadmierne hamowanie jest niewskazane. W sytuacji uciążliwego kaszlu związanego z infekcją należy koncentrować się raczej na jego łagodzeniu niż na całkowitym zahamowaniu.

Jednym z najczęściej występujących objawów towarzyszących infekcjom u dzieci jest kaszel produktywny, w którego leczeniu można wykorzystywać surowce pochodzenia naturalnego. Obecnie najczęściej ordynowanymi przez lekarzy i polecanymi przez farmaceutów środkami łagodzącymi objawy kaszlu w czasie zakażenia górnych dróg oddechowych są preparaty zawierające w swoim składzie związki mukolityczne, czyli takie, których zadaniem jest rozrzedzenie zalegającego śluzu, co w efekcie ułatwia jego upłynnienie, oraz bronchospazmolityczne, czyli takie, których głównym zadaniem jest rozkurczenie oskrzeli. Wśród preparatów wykazujących właściwości broncholityczne oraz sekretolityczne o ugruntowanej pozycji w leczeniu kaszlu produktywnego oraz kaszlu ostrego będącego objawem stanów zapalnych drzewa oskrzelowego znajdują się preparaty ziołowe zawierające w składzie standaryzowany wyciąg z liści bluszczu (Hedera helicis folii extractum) oraz ziele tymianku (Thymi herba). Bezpieczeństwo oraz tolerancja wyciągu z bluszczu została szeroko poznana i potwierdzona w licznych badaniach. Potwierdzeniem tego jest fakt, iż stosowanie różnych rodzajów wyciągów z liści bluszczu w populacji pediatrycznej w leczeniu kaszlu związanego z przeziębieniem zostało oficjalnie zaakceptowane przez Komitet ds. Ziołowych Produktów Leczniczych Europejskiej Agencji Leków (EMA). Tymianek pospolity (Thymus vulgaris) to roślina bogata w olejki eteryczne, z których głównymi składnikami są tymol i karwakrol. Te substancje charakteryzują się silnym działaniem antyseptycznym, co czyni tymianek skutecznym środkiem w walce z infekcjami bakteryjnymi i wirusowymi. Preparaty zawierające wyciąg z liści bluszczu oraz ziele tymianku stanowią istotną metodę leczenia kaszlu produktywnego oraz bezproduktywnego w czasie infekcji górnych dróg oddechowych w populacji pediatrycznej. Połączenie ekstraktów z tymianku i bluszczu wykazuje synergistyczne działanie, co pozwala na obniżenie dawek stosowanych w terapii oraz poprawę profilu bezpieczeństwa przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej skuteczności terapeutycznej. Badania eksperymentalne wskazują, że te roślinne składniki mają aktywność mukoregulacyjną, hamują odpowiedź zapalną oraz wpływają na przebudowę oskrzeli, co jest szczególnie istotne w kontekście funkcjonowania komórek kubkowych i aparatu śluzowo-rzęskowego. Preparaty te skutecznie łagodzą napady suchego kaszlu, zmniejszają produkcję gęstej wydzieliny oraz redukują jej lepkość i napięcie powierzchniowe. Dodatkowo wspomagają rozszerzenie światła drzewa oskrzelowego, co ułatwia odkrztuszanie.

Ustępująca samoistnie padaczka z iglicami w okolicach centralno-skroniowych SeLECTS jest najczęściej występującą, ustępującą samoistnie padaczką ogniskową u dzieci [1]. Stanowi 6–7% wszystkich padaczek wieku dziecięcego [2]. Częstość występowania to ok. 10–20 przypadków na 100 000 dzieci [1]. Szczyt zachorowań obserwuje się między 7. a 10. r.ż [1]. Padaczka ta charakteryzuje się napadami ogniskowymi z dyzartią, ślinotokiem, dysfazją i ruchami klonicznymi lub toniczno-klonicznymi ust po jednej stronie w czuwaniu lub w czasie snu i/lub nocnymi napadami ogniskowymi przechodzącymi w obustronne toniczno-kloniczne podczas snu [2]. W EEG stwierdza się wysokonapięciowe, dwufazowe wyładowania padaczkokształtne w okolicach centralno-skroniowych [2]. Rokowanie jest dobre, napady ustępują w okresie dojrzewania [2].

Czynnościowo nie da się oddzielić błony śluzowej nosa od błony śluzowej zatok stąd współcześnie mówimy o zapaleniu błony śluzowej nosa i zatok – rhinosinusitis, choć nadal powszechnie mówi się ostrym zapaleniu zatok przynosowych (OZZP). Chociaż dokładna częstość występowania zapalenia zatok w populacji pediatrycznej nie jest znana, diagnozuje się je powszechnie, najczęściej po wirusowych zakażeniach górnych dróg oddechowych (ZGDO). Liczba ZGDO, które dana osoba może mieć w ciągu roku, sięgać może nawet 25 (dzieci mają ich zwykle średnio 6-8 rocznie). Jedynie około 0,5–2% ZGDO jest powikłanych bakteryjnym zapaleniem zatok. Głównymi objawami ostrego zapalenia zatok przynosowych są: kaszel w ciągu dnia i wyciek z nosa. Innymi typowymi oznakami i objawami są: zatkanie nosa, zwykle niezbyt wysoka gorączka i trwająca nie dłużej niż 3 dni, zapalenie ucha środkowego (50–60% pacjentów), drażliwość, ból głowy. Za ciężkim i/lub bakteryjnym zapaleniem zatok przemawia ropny wyciek z nosa, wysoka gorączka (tj. >39°C) i obrzęk okołooczodołowy, utrzymywanie się gorączki dłużej niż 3 dni, nawrót objawów i gorączki po okresie zdrowienia. Rozpoznanie stawia się z reguły na podstawie wywiadu oraz podstawowego badania fizykalnego. Badania laboratoryjne z reguły nie są konieczne. W niepowikłanym OZZP stosuje się jedynie leki objawowe: ibuprofen, paracetamol, płukanie zatok i nosa solą fizjologiczną, sterydoterapię miejscową, antyhistaminiki, alfamimetyki miejscowe i ogólne oraz leki ziołowe, np. BNO-101 (Sinupret) lub olejki eteryczne (np. Myrtol). Lekiem pierwszorzutowym w bakteryjnym zapaleniu zatok jest amoksycylina w wysokich dawkach. Powikłania, choć rzadkie, mogą być groźne dla życia i zdrowia i wymagają poza antybiotykoterapią interwencji zabiegowej.

Kaszel jest objawem, z którym spotka się każdy lekarz pediatra. Biorąc pod uwagę dużą liczbę pacjentów zgłaszających się z tym problemem do lekarza, bardzo ważna jest znajomość rekomendacji dotyczących diagnostyki i leczenia kaszlu, aby nie zlecać niepotrzebnych, obciążających pacjenta badań i wdrażać nieskutecznego bądź niepotrzebnego leczenia.

Wirus syncytium nabłonka oddechowego (RSV) jest najczęściej stwierdzaną przyczyną zakażeń dróg oddechowych u noworodków i niemowląt (ryc. 1.). Jest otoczkowym wirusem RNA, należącym do rodziny Paramyksowirusów i rodzaju Pneumowirusów – razem z wirusami odry, świnki i paragrypy. Nazwa wirusa pochodzi od zjawiska zlewania się komórek nabłonka oddechowego, w których dochodzi do replikacji wirusa.

System ochrony zdrowia w Polsce od lat zmaga się z niedoborem lekarzy. Rosnące potrzeby rodziców i wyzwania demograficzne sprawiają, że zapotrzebowanie na lekarzy pediatrów również rośnie. Jakie regiony oferują najwięcej możliwości zawodowych dla pediatrów? Gdzie braki kadrowe są najbardziej odczuwalne? Sprawdź, jak portal HireDoc.com usprawnia rekrutację w tej specjalizacji!

Dowiedz się, jakie balsamy do ciała są najbezpieczniejsze dla Twojego dziecka, a także czym należy się kierować przy ich wyborze Każdy odpowiedzialny rodzic wie, że delikatna i wrażliwa skóra dziecka wymaga szczególnie troskliwej pielęgnacji. Dobrze dobrany kosmetyk o wielokierunkowym działaniu i prostym składzie  skutecznie  nawilża, odżywia, a przy tym chroni przed odparzeniami czy uszkodzeniami. Z kolei niewłaściwie dopasowany może podrażniać i uczulać. Dowiedz się, jakie balsamy do ciała są najbezpieczniejsze dla Twojego dziecka, a także czym należy się kierować przy ich wyborze.

E-book "Kompendium Pediatry: Najnowsze Doniesienia 2024" to wszechstronne źródło informacji dla pediatrów, które gromadzi artykuły z „Forum Pediatrii Praktycznej”. Publikacja zawiera przegląd najnowszych badań i wytycznych, obejmując tematy kluczowe dla opieki pediatrycznej.

Artykuł partnera Otyłość u dzieci to narastający problem zdrowotny, który może prowadzić do wielu poważnych konsekwencji w przyszłości. Aby skutecznie przeciwdziałać temu wyzwaniu, niezbędne jest podjęcie kompleksowych działań profilaktycznych już od pierwszych lat życia.  Dla zapewnienia prawidłowego rozwoju i dobrostanu młodego pokolenia ważna jest wczesna interwencja oraz wdrażanie zdrowych nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej.