Badanie elektrokardiograficzne (EKG) jest jednym z podstawowych narzędzi diagnostycznych w medycynie. Informacje uzyskane z interpretacji zapisu EKG można wykorzystywać w wielu dziedzinach, nie tylko w kardiologii. Dlatego chciałabym, aby po przeczytaniu tego artykułu Czytelnik uwolnił się od wrażenia, że opanowanie zasad interpretacji EKG przypomina uczenie się książki telefonicznej na pamięć. Podstawowe zasady przeprowadzania i interpretacji EKG u dzieci są identyczne jak u dorosłych, jedyną istotną odrębnością jest fakt, że w opisie musimy uwzględniać zmiany zachodzące w anatomii i fizjologii układu krążenia od momentu narodzin do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności.
Kategoria: Artykuł
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest zakaźną chorobą ośrodkowego układu nerwowego wywołaną przez wirusy. Wektorem zakażenia są kleszcze. Można zachorować niezależnie od wieku, ale częściej chorują osoby dorosłe. Liczba zachorowań – zwłaszcza u dzieci – jest niedoszacowana. W artykule omówiono obraz kliniczny KZM u dzieci i dorosłych, leczenie i zasady skutecznej profilaktyki.
Mikrobiom przewodu pokarmowego, inaczej określany mikrobiotą jelitową, to zespół mikroorganizmów zasiedlających układ pokarmowy człowieka. Termin mikrobiom dotyczy całych genomów, a więc zespołu genów wszystkich drobnoustrojów występujących w danej lokalizacji. Ludzkie jelito zawiera 1014 bakterii, co stanowi dziesięciokrotność całkowitej liczby komórek ludzkich. Na wczesnym etapie rozwoju człowieka, czyli już w okresie noworodkowym, tworzenie unikatowej mikroflory jelitowej odgrywa kluczową rolę w procesach dojrzewania układu odpornościowego, w ochronie przed drobnoustrojami patogennymi, jak również w procesach trawienia. Na bogactwo flory bakteryjnej przewodu pokarmowego wpływa wiele czynników, szczególne znaczenie odgrywa sposób zakończenia ciąży.
Klasyfikacja DSM-5 wprowadzona przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA) w 2013 r. rezygnuje z wyodrębniania jednostek chorobowych w zaburzeniach ze spektrum autyzmu [1]. Umieszcza je w kategorii zaburzeń neurorozwojowych (neurodevelopmental disorder). Dla ułatwienia porozumiewania się specjalistów wprowadza poziomy funkcjonowania (trzy), które obrazują ciężkość zaburzenia. W tabeli 1 przedstawiono zaburzenia ze spektrum autyzmu (Autism Spectrum Disorder; ASD) według DSM-5 i całościowe zaburzenia rozwojowe (według ICD-10) [2].
Inwazyjna choroba meningokokowa (IChM) jest ciężką, zagrażającą życiu chorobą zakaźną, najczęściej spowodowaną przez serogrupy A, B, C, Y i W-135. W artykule przedstawiono epidemiologię zakażeń meningokokowych w Polsce i na świecie oraz omówiono zasady chemioprofilaktyki i immunoprofilaktyki z uwzględnieniem aktualnych zmian w charakterystykach (ChPL) dostępnych szczepionek.
Autyzm jest chorobą neurorozwojową o nieustalonej dotąd przyczynie. Wśród czynników sprawczych tej choroby wymienia się czynniki genetyczne, epigenetyczne, prenatalne i środowiskowe. Jedną z najbardziej eksplorowanych dziedzin jest wpływ diety na mikrobiom jelitowy i jej związek z etiopatogenezą autyzmu. W niniejszym artykule omówiono obecny stan wiedzy na temat interwencji dietetycznych podejmowanych w autyzmie.
Udarem niedokrwiennym mózgu według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) określa się zespół kliniczny cechujący się nagłym wystąpieniem ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu utrzymujących się dłużej niż 24 godziny i niemających innej przyczyny niż naczyniowa. Jeżeli nagłe, ogniskowe objawy neurologiczne z zakresu unaczynienia przez określoną tętnicę trwają krócej niż 24 godziny, definiowane są jako przemijający atak niedokrwienny (transient ischemic attack – TIA).
Najczęstszą przyczyną ostrego zapalenia oskrzeli u dzieci są infekcje wirusowe dolnych dróg oddechowych. Nawracające obturacyjne zapalenia oskrzeli u małych dzieci są częstym problemem i wielokrotnie zostają błędnie rozpoznane jako astma oskrzelowa. Ich objawy są bardzo podobne do zaostrzenia astmy. W przypadku rozpoznawania astmy niezwykle istotne jest dokładne zebranie wywiadu oraz przeprowadzenie szczegółowej diagnostyki różnicowej.
W okresie jesienno-zimowym wzrasta liczba zakażeń wywołanych przez wirusy oddechowe. Zalicza się do nich wirusy grypy i paragrypy, adenowirusy, koronawirusy, rhinowirusy i enterowirusy. Najgroźniejsze są zakażenia wywołane przez wirusy grypy – grypa jest ostrą zakaźną chorobą układu oddechowego. Wirusy grypy typu A, B i C zaliczane są do Orthomyxoviridae. Najbardziej inwazyjny jest typ A. Wirusy grypy charakteryzują się dużą zmiennością antygenową – szczególnie typ A. Zmiany antygenowe dokonują się w obrębie antygenów powierzchniowych wirusa grypy – hemaglutyniny i neuraminidazy. Zmiana typu drift, czyli mutacji punktowej genu, prowadzi do zmiany sekwencji aminokwasów. Zmiana typu shift, nazywana skokiem antygenowym, jest dużo poważniejsza. Prowadzi do pojawienia się całkowicie nowego, niekrążącego dotychczas w populacji wirusa [1].
Niedotlenienie okołoporodowe jest zespołem objawów wynikających z hipoksji płodu i noworodka w okresie przed-, śród- i poporodowym. Częstość szacuje się na ok. 2–6/1000 żywo urodzonych noworodków, 15–25% z nich
umiera, a u 25% stwierdza się trwałe uszkodzenia neurologiczne. Wiedza na temat patofizjologii niedotlenienia okołoporodowego pozwala na zrozumienie mechanizmów dotyczących terapii, której celem jest zmniejszanie skutków spowodowanych uszkodzeniem komórek nerwowych i przywracanie ich funkcjonalności. Terapeutyczna hipotermia (cool cup lub chłodzenie całego ciała) jest standardem postępowania w przypadku ciężkiego niedotlenienia okołoporodowego noworodków urodzonych > 35. tyg. ciąży.
Niskorosłość to określenie wzrostu dziecka lub dorosłego człowieka, który znajduje się poniżej dwóch odchyleń standardowych od normy dla płci i wieku. W praktyce, aby postawić diagnozę, porównujemy rzeczywisty wzrost dziecka z siatkami centylowymi dla danej populacji, np. dla dzieci polskich. Dziecko należy mierzyć na twardym, sztywnym podłożu (nie może to być szalka wagi), oparte o ścianę, aby pięty, pośladki, łopatki i potylica dotykały równej powierzchni, z głową ustawioną w tzw. pozycji frankfurckiej (otwory słuchowe zewnętrzne tworzą z dolną krawędzią oczodołów linię poziomą). Pomiaru wysokości ciała należy dokonywać trzykrotnie, a następnie obliczyć wartość średnią. Do pomiarów dzieci najlepiej używać stadiometrów lub wysokościomierzy przytwierdzonych na stałe do ściany. Małe dzieci można mierzyć w pozycji leżącej przy użyciu liberometru [1, 2].
Choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego są jednym z częstszych problemów medycyny tropikalnej, a główną ich przyczyną jest niski poziom sanitarno‑higieniczny egzotycznych rejonów świata, w których przebywają turyści. Szczególnie narażone są osoby wybierające naturalne, miejscowe warunki mieszkaniowe, spożywające owoce i warzywa bez obróbki termicznej. Zły stan urządzeń kanalizacyjnych, stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków, jak również lekceważenie podstawowych zaleceń związanych z przestrzeganiem zasad higieny osobistej, żywności i żywienia zwielokrotnia ryzyko infestacji. Te ostatnie dotyczą zwłaszcza dzieci, dla których mycie rąk przed posiłkami i każdorazowo po wyjściu z toalety nie jest jeszcze nawykiem. Szybkość namnażania się, liczba wydalanych jaj oraz łatwość przenoszenia się znacznie zwiększają ryzyko zakażenia.