Grypa czy przeziębienie? Coroczne problemy dotyczące szczepień

Studium przypadku

W okresie jesienno-zimowym wzrasta liczba zakażeń wywołanych przez wirusy oddechowe. Zalicza się do nich wirusy grypy i paragrypy, adenowirusy, koronawirusy, rhinowirusy i enterowirusy. Najgroźniejsze są zakażenia wywołane przez wirusy grypy – grypa jest ostrą zakaźną chorobą układu oddechowego. Wirusy grypy typu A, B i C zaliczane są do Orthomyxoviridae. Najbardziej inwazyjny jest typ A. Wirusy grypy charakteryzują się dużą zmiennością antygenową – szczególnie typ A. Zmiany antygenowe dokonują się w obrębie antygenów powierzchniowych wirusa grypy – hemaglutyniny i neuraminidazy. Zmiana typu drift, czyli mutacji punktowej genu, prowadzi do zmiany sekwencji aminokwasów. Zmiana typu shift, nazywana skokiem antygenowym, jest dużo poważniejsza. Prowadzi do pojawienia się całkowicie nowego, niekrążącego dotychczas w populacji wirusa [1]. 

Pandemie grypy do dziś napawają strachem. Spośród najgroźniejszych w piśmiennictwie najczęściej wymienia się grypę „azjatycką” z 1889 r. oraz „hiszpankę” z lat 1918–1919. Według dawnych źródeł ta ostatnia uśmierciła ponad 20 milionów osób. Obecnie uważa się, że ofiar było znacznie więcej. Kolejne groźne pandemie pojawiły się: w 1957 r. „azjatycka”, w 1968 r. grypa z Hongkongu (w Polsce zmarło wówczas 1316 osób) oraz „rosyjska” z 1977 r. [1, 2] 

Epidemiologia i patogeneza

Grypa może wystąpić u każdego, niezależnie od wieku. W klimacie umiarkowanym obserwuje się sezonowość zachorowań. Sytuację epidemiologiczną grypy w Polsce i jej sezonowość przedstawiają ryciny 1 i 2 [5]. Najwięcej zachorowań notuje się jednak u dzieci. Dane Światowej Organizacji Zdrowia są alarmujące. Z powodu powikłań pogrypowych na świecie umiera rocznie od 0,5 do 1,3 mln osób [1, 3]. W Stanach Zjednoczonych w sezonie epidemicznym 2003–2004 zgon z powodu grypy stwierdzono u 143 dzieci (w tym 40% dzieci w 1. i 2. r.ż.). Ponad połowa dzieci powyżej 2. r.ż. zmarła z powodu wystąpienia powikłań pogrypowych, choć nie należały do grupy tzw. podwyższonego ryzyka [4]. Po zakażeniu wirus grypy namnaża się w komórkach nabłonka jamy nosowo-gardłowej, tchawicy oraz drzewa oskrzelowego. Replikacja trwa 4–6 godzin, w tym czasie nabłonek ulega zniszczeniu i złuszczeniu. U znacznego odsetka chorych, zwłaszcza u dzieci, dochodzi do niemal całkowitego zniszczenia nabłonka migawkowego, prowadzącego do wtórnych zakażeń bakteryjnych, głównie Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Staphylococcus aureus. Zakażenia przebiegające z głębokimi zmianami martwiczymi i objawa...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI