Mikrobiota noworodka w zależności od rodzaju porodu i możliwe następstwa

Znaczenie zdrowotne rodzaju kolonizacji bakteryjnej zachodzącej w pierwszych dniach życia

Głównymi zadaniami jelitowego układu odpornościowego jest kontrolowanie ekspozycji gospodarza na bakterie chorobotwórcze i zapobieganie rozwojowi chorób. Dodatkową, ważną funkcją jest zapewnienie tolerancji na różnego typu antygeny pochodzenia pokarmowego. Sugeruje się, że odporność zarówno wrodzona, jak i adaptacyjna wpływa na skład mikrobioty jelitowej, dążąc do zapewnienia jej równowagi, składu, zróżnicowania i hamowania ekspansji bakterii potencjalnie chorobotwórczych [6]. Szereg badań wskazuje, że pourodzeniowa czynność przewodu pokarmowego i rozwój układu odpornościowego w znacznym stopniu podlegają wpływowi jelitowej mikrobioty. Wiele danych sugeruje, że to, jakimi bakteriami skolonizowane zostanie jelito noworodka, wpływać może na rozwój pewnych stanów chorobowych w przyszłości [7]. West i wsp. [6]
wykazali, że niskie zróżnicowanie gatunkowe bakterii w okresie wczesnoniemowlęcym sprzyja rozwojowi chorób alergicznych. Azad i wsp. [8] z kolei stwierdzili większą mnogość Enterobacteriaceae i mniejszą Bacteroidaceae w mikrobiocie jelitowej u dzieci uczulonych na pokarmy w 3. i 12. m.ż. 

Kolonizacja bakteryjna przewodu pokarmowego w zależności od rodzaju porodu

Na zróżnicowanie mikrobioty i kolonizację bakteriami jelita u niemowląt ma wpływ wiele czynników (np. antybiotykoterapia w ciąży i okołoporodowa, dieta ciężarnej, jej stan odżywienia), jednak spośród nich najistotniejszą rolę wydaje się odgrywać rodzaj porodu. Wiele wskazuje również na to, że skład mikrobioty jelitowej, będący następstwem rodzaju porodu, może wpływać na odpowiedź odpornościową (aktualną, i jak się wydaje, także przyszłą) [9]. Wiele danych sugeruje, że zmiana w kompozycji mikrobioty jelitowej, czyli tzw. dysbioza, może mieć związek z wieloma niekorzystnymi sytuacjami klinicznymi [10]. Aktualne doniesienia wskazują na zwiększone ryzyko rozwoju astmy [11], otyłości [12], celiakii [13] i cukrzycy typu 1 [13] u dzieci urodzonych cięciem cesarskim niż u urodzonych drogą naturalną (pochwową). Możliwym wytłumaczeniem tych związków jest brak kontaktu noworodka z naturalną mikrobiotą pochwową i jelitową matki (do której filogenetycznie jesteśmy przystosowani), całkowicie różną od mikrobioty, z którą styka się noworodek po cięciu cesarskim (skóra matki, bakteryjne otoczenie szpitalne) [14]. 

Dominiguez-Bello i wsp. wykazali, że dzieci urodzone drogą naturalną podlegają kolonizacji mikrobiotą ich własnych matek pochodzącą z pochwy i jelita grubego, w których dominującymi bakteriami są Lactobacillus, Prevotella lub Sneathia spp., podczas gdy noworodki urodzone cięciem cesarskim ulegają kolonizacji bakteriami znajdującymi się na skórze swoich matek, a więc takimi jak Staphylococcus, Corynebacterium i Propionibacterium spp. [15] Na te różnice wskazują także badania Biasucci i wsp. [16], Gronlund i wsp. [17] i Huurre i wsp. [18] Okazało się natomiast, że jeśli chodzi o kolonizację przewodu pokarmowego przez Clostridia, rodzaj porodu nie ma istotnego wpływu [19]. 

Całość dotychczasowych obserwacji dotyczących różnic w kolonizacji bakteryjnej jelit między noworodkami urodzonymi drogą cięcia cesarskiego a urodzonymi drogą naturalną spróbowali podsumować w swojej najnowszej metaanalizie z 2016 r. Rutayisire i wsp. [20] Z 652 badań do metaanalizy zakwalifikowali oni siedem badań. Wnioski z nich są następujące: poród drogą cięcia cesarskiego wiąże się zarówno ze zmniejszoną liczbą, jak i zróżnicowaniem dotyczącym takich gromad jak Actinobacteria i Bacteroidetes, oraz zwiększoną liczbą i zróżnicowaniem gromady Firmicute utrzymujących się od urodzenia do 3. m.ż. W momencie kolonizacji takie gatunki jak Bifidoba...