Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) to częsta choroba o charakterze nawrotowym. Najczęściej ŁZS obserwuje się w dwóch grupach wiekowych: u dzieci w wieku niemowlęcym oraz u osób dorosłych. Etiologia schorzenia jest nieznana. Bierze się pod uwagę zwiększoną kolonizację skóry przez drożdżaki, w większości stanowiących mikrobiotę fizjologiczną.
Zapalenie zatok obocznych nosa jest bardzo częstym rozpoznaniem w praktyce zarówno otolaryngologów, jak i lekarzy rodzinnych, internistów czy pediatrów. Szacuje się, że rocznie ostre zapalenie zatok dotyka 10–15% Europejczyków i zwykle jest spowodowane zakażeniem wirusowym. Do objawów OZZP zaliczyć można: niedrożność nosa, katar lub spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, ból lub uczucie rozpierania twarzy, upośledzenie lub utratę węchu. Poniższy artykuł opisuje leczenie chorób zapalnych zatok obocznych nosa u dzieci.
Kaszel jest naturalną reakcją obronną organizmu, ale może być też objawem wielu jednostek chorobowych. Możemy go podzielić na podstawie długości trwania na ostry i przewlekły lub w zależności od jego charakteru na suchy oraz produktywny. W praktyce lekarskiej najistotniejsze jest nieprzeoczenie objawów alarmowych (czerwonych flag), które wymagają poszerzenia diagnostyki kaszlu. W rozpoznawaniu kaszlu przydatne są algorytmy diagnostyczno-terapeutyczne British Thoracic Society (BTS). W zależności od rodzaju kaszlu możemy zastosować różne terapie. W artykule opisano najczęstsze przyczyny kaszlu u dzieci.
Żelazo jest niezbędnym mikroelementem w organizmie człowieka. Stanowi ono kluczowy składnik hemoglobiny pełniącej główną rolę w transporcie tlenu, jest kofaktorem wielu enzymów odpowiadających za różnorodne procesy biologiczne, m.in. syntezę neuroprzekaźników, kolagenu, kwasów nukleinowych, wytwarzanie erytrocytów, wpływa też na aktywność przeciwdrobnoustrojową fagocytów
Wirus brodawczaka ludzkiego jest czynnikiem onkogennym, koniecznym do powstania raka szyjki macicy. Ma też udział w rozwoju nowotworów głowy i szyi, sromu i odbytu. Dostępnie od kilkunastu lat szczepionki przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego są więc pierwszymi preparatami chroniącymi przed nowotworami. Najwyższą skuteczność tej profilaktyki uzyskuje się przez szczepienie dotąd niezakażonych osób. Wszystkie rekomendacje zalecają szczepienie dziewcząt lub osób obojga płci we wczesnym wieku, optymalnie 11–13 (14) lat. Szczepionki mają dobry profil bezpieczeństwa. Wprowadzenie powszechnych szczepień przeciw HPV jest obecnie w Polsce priorytetem w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej.
W 2015 roku ukazały się pierwsze zalecenia dotyczące postępowania z dzieckiem chorującym na zespół nerczycowy (ZN). Opracował je zespół ekspertów powołanych przez Polskie Towarzystwo Nefrologii Dziecięcej (PTNefD) [1]. Od tej pory wiele poglądów uległo zmianie za sprawą wyników nowych badań, szerokich metaanaliz i obserwacji klinicznych. Dało to podstawy do aktualizacji starych wytycznych i stworzenia nowych zaleceń [2]. Ukażą się one lada moment również na stronie naszego towarzystwa. Ich zadaniem jest pomoc nefrologom dziecięcym, pediatrom i lekarzom pierwszego kontaktu w wyborze optymalnej strategii postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u dzieci z zespołem nerczycowym. Istnieje nadzieja, że ustrzegą one od często popełnianych błędów. Podkreślić trzeba, że nowe zalecenia dotyczą pacjentów z idiopatycznym ZN, a nie chorych na wrodzony ZN czy zespół nerczycowy na podłożu wtórnych glomerulopatii.
Zakażenia spowodowane przez rotawirusy (RV) są najczęstszą przyczyną ostrych biegunek dziecięcych. Do najważniejszych objawów należą wymioty, biegunka i gorączka. Największym niebezpieczeństwem towarzyszącym infekcji rotawirusowej jest ryzyko znacznego odwodnienia hiperosmolarnego. Ciężkie odwodnienie dziecka może doprowadzić do hospitalizacji i konieczności nawadniania dożylnego. Najlepszym sposobem zapobiegania infekcji RV jest szczepienie.
Łuszczyca to przewlekła, ogólnoustrojowa choroba zapalna skóry zaliczana do chorób autoimmunizacyjnych. Dotyka pacjentów w każdym wieku, od okresu noworodkowego do późnej starości. Patogeneza łuszczycy jest złożona, odgrywają w niej rolę m.in. zaburzenia immunologiczne i genetyczne oraz czynniki środowiskowe. Rozpowszechnienie łuszczycy na całym świecie według piśmiennictwa waha się od 0,51 do 11,3% wśród osób dorosłych i od 0 do 1,37% w populacji pediatrycznej [1]. Według polskiego piśmiennictwa zapadalność na łuszczycę u dzieci wynosi 0,7–2,1% [2]. Łuszczyca plackowata jest najczęstszą kliniczną postacią łuszczycy u dzieci do 18. r.ż. Inne postaci łuszczycy występujące u dzieci to łuszczyca kropelkowa, krostkowa i erytrodermiczna. Rozmieszczenie łuszczycowych zmian skórnych w populacji pediatrycznej częściej niż u dorosłych dotyczy zmian zlokalizowanych w zakresie twarzy, skóry owłosionej głowy i w okolicach wyprzeniowych. U większości pacjentów pediatrycznych z łagodną i umiarkowaną postacią łuszczycy wystarczające jest leczenie miejscowe. Niestety z uwagi na niewielką liczbę badań klinicznych z randomizacją w tej grupie wiekowej większość stosowanych terapii jest poza wskazaniami rejestracyjnymi. Celem niniejszej pracy jest omówienie odmienności przebiegu łuszczycy u dzieci, podstaw jej diagnostyki oraz najnowszych metod terapeutycznych stosowanych w leczeniu łuszczycy u dzieci.
Niedokrwistość jest wiodącym problemem zdrowotnym zarówno w krajach o niskim, średnim jak i wysokim dochodzie mającym znaczne konsekwencje zdrowotne i ekonomiczne. Problem ten dotyczy zwłaszcza dwóch zasadniczych grup populacyjnych, tj. dzieci w pierwszych miesiącach i latach życia oraz młodych kobiet w wieku prokreacyjnym i ciężarnych. Wiodącą bowiem przyczyną niedokrwistości u dzieci zwłaszcza poniżej 4. r.ż. są niedostateczne zasoby żelaza uzyskane przede wszystkim w życiu płodowym. Dzieci matek z niedoborami żelaza oraz urodzone przedwcześnie są w grupie ryzyka bezobjawowej lub objawowej niedokrwistości mających wpływ zarówno na ogólny stan ich zdrowia, jak i ich rozwój psychoruchowy. Niedokrwistość z niedoboru żelaza jest uważana za jedną z pięciu najczęstszych przyczyn niepełnosprawności. W artykule przedstawiono zmiany homeostazy żelaza w wybranych stanach patologii ciąży wpływające na zasoby żelaza u płodu i u noworodka po urodzeniu, uzasadniające profilaktyczne stosowanie żelaza.
W codziennej praktyce pediatrów i lekarzy rodzinnych niedobór wzrostu jest najczęściej diagnozowanym zburzeniem wzrastania. Niski wzrost definiujemy jako wysokość ciała dziecka poniżej dwóch odchyleń standardowych (-2 SD) od średniej dla danej populacji, wieku i płci. Diagnostyka niedoboru wzrostu skupia się z jednej strony na wykluczeniu konkretnych nieprawidłowości i chorób prowadzących do zahamowania wzrastania, a z drugiej strony ma na celu odpowiednią kwalifikację dziecka do leczenia przyczynowego, w tym do leczenia rekombinowanym hormonem wzrostu (recombinant human growth hormone, rhGH) w ramach dostępnych w Polsce programów lekowych finansowanych przez NFZ. Zdecydowaną większość badań we wstępnej diagnostyce można wykonać w warunkach ambulatoryjnych. Dopiero konieczne badania specjalistyczne, w tym testy oceniające wydzielanie hormonu wzrostu oraz ewentualna kwalifikacja do leczenia rhGH powinny być przeprowadzane w warunkach szpitalnych
W związku z postępami w nauce i coraz większą wiedzą na temat wpływu wczesnego żywienia na stan zdrowia człowieka, nie tylko w okresie dzieciństwa, ale również w wieku późniejszym, wytyczne dotyczące żywienia niemowląt są regularnie aktualizowane. Sposób żywienia niemowląt stanowi istotny, modyfikowalny czynnik środowiskowy, poprzez który można zmniejszać lub zwiększać ryzyko rozwoju różnych chorób. Zjawisko to określane jest w piśmiennictwie programowaniem metabolicznym lub żywieniowym. Dotychczas wytyczne dotyczące żywienia zdrowych niemowląt oparte były na stanowisku ekspertów Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻ) z 2014 roku oraz na wytycznych dotyczących karmienia piersią z 2016 roku.
Okres pandemii COVID-19 to, poza ryzykiem zakażenia wirusem SARS-CoV-2 ze wszystkimi możliwymi konsekwencjami, również okres ograniczonego dostępu do placówek medycznych, a co się z tym łączy, opóźnień w realizacji szczepień ochronnych. Zalecenia, zarówno polskie (Ministerstwa Zdrowia oraz Głównego Inspektora Sanitarnego), jak i instytucji zajmujących się zagadnieniami zdrowia publicznego w świecie (CDC, WHO) jednoznacznie kładą nacisk na potrzebę planowej realizacji szczepień ochronnych, zwłaszcza wśród dzieci do 2 lat, ale również w starszych grupach wiekowych. Aby bezpiecznie realizować tę formę profilaktyki, należy stosować określone zasady organizacji wizyt dzieci w poradniach. Zasady te zwiększają bezpieczeństwo pacjentów, ale równocześnie wydłużają czas potrzebny na wizytę, a to może być przyczyną opóźnień w realizacji programu szczepień ochronnych. Stąd zarówno zasady organizacji pracy poradni, jak i zasady uzupełniania opóźnień w szczepieniach wydają się w obecnej sytuacji niezmiernie ważne.
