Współczesna wiedza o mikrobiocie zmienia tradycyjne pojmowanie żywienia, tworząc nowy wzorzec myślenia o jedzeniu i otwierając nowe horyzonty badań nad żywnością dla przyszłych pokoleń. Wniosek z już posiadanej wiedzy o mikrobiocie jest prosty – jedząc, odżywiamy nie tylko siebie, ale także naszą mikrobiotę. Utrzymanie zdrowej mikrobioty wymaga zdrowego żywienia. To zdrowe żywienie nie jest pojęciem uniwersalnym, gdyż zależy od wieku odżywianego, jego chorób, a wertykalna transmisja mikrobioty z matki na dziecko wskazuje, że oczekująca dziecka matka odżywia się nie tylko dla siebie, ale także dla nowej generacji.
Dział: Pediatria interdyscyplinarna
W ciągu ostatnich lat podróżowanie do krajów strefy śródziemnomorskiej i tropikalnej stało się jednym z częstszych sposobów spędzania wolnego czasu wielu Polaków. Jednakże nie wszyscy turyści zdają sobie sprawę z zagrożeń zdrowotnych, które występują w międzynarodowym ruchu turystycznym. Pierwsze z nich wiążą się bezpośrednio z podróżowaniem pomiędzy odległymi częściami świata i szybką zmianą stref czasowych (tzw. jet lag) oraz przemieszczaniem się w miejscu docelowym podróży za pomocą lokalnych środków transportu (choroba lokomocyjna) [1, 2].
Jeżeli pojawiłaby się nowa szczepionka i mogłaby zapobiec śmierci ponad miliona dzieci rocznie i ponadto byłaby tania, bezpieczna i podawana doustnie i nie wymagałaby przechowywania w niskiej temperaturze, to jej upowszechnienie stałoby się natychmiastowym priorytetem publicznej służby zdrowia. Karmienie piersią posiada te wszystkie wyżej wymienione zalety i wiele innych, ale wymaga „ciepłego łańcucha” wsparcia, czyli właściwej opieki dla matek, dającej im wiarę w siebie, pokazującej im, jak mają postępować, chroniącej przed szkodliwymi praktykami. Jeśli ten „łańcuch ciepła” został w naszej kulturze zagubiony lub nie spełnia już swojej roli, zadaniem służby zdrowia jest przywrócić go i chronić.
Ochrona, propagowanie i wspieranie karmienia piersią w Europie: wzorzec działania opracowany i napisany przez uczestników projektu: Propagowanie karmienia piersią w Europie, 2004.
Pojęcie mikrobioty odnosi się do wszystkich zbiorowisk bakterii żyjących wewnątrz lub na powierzchni ciała człowieka. Lwia część tych mikroorganizmów zasiedla jelito, a zwłaszcza jelito grube, a proporcjonalnie mniej liczna: skórę, pochwę, jamę ustną i uszy [1, 2]. Przewód pokarmowy człowieka zamieszkuje 1014 bakterii, co stanowi 10 razy więcej komórek, niż liczy sobie cały organizm człowieka. Choć po okresie kolonizacji mającej miejsce głównie w okresie noworodkowym i niemowlęcym skład mikrobiomu staje się unikatowy dla danego człowieka, to blisko 95% bakterii można przyporządkować czterem głównym gromadom: Firmicutes, Bacteroidetes, Actinobacteria i Protecteobacteria [3]. Rozwój mikrobioty jelitowej rozpoczyna się natychmiast po urodzeniu, szereg doniesień wskazuje i podkreśla, że ten rozwój mikrobioty odgrywa niepoślednią rolę w dojrzewaniu układu odpornościowego, obronie przed różnego typu patogenami i zaspokajaniu potrzeb żywieniowych [4, 5].
Oparzenia przewodu pokarmowego u małych dzieci są najczęściej przypadkowe i dotyczą dzieci poniżej 6. r.ż. Zmiany w obrębie błony śluzowej przewodu pokarmowego zależą od właściwości chemicznych i fizycznych substancji, dawki, stężenia, czasu działania/kontaktu. Najczęstszymi czynnikami są substancje czyszczące, stosowane w gospodarstwie domowym, zarówno o odczynie zasadowym, jak i kwaśnym. W następstwie może dochodzić do perforacji, krwawienia z przewodu pokarmowego/dróg oddechowych, niedrożności dróg oddechowych. Natomiast przewlekle mogą rozwinąć się zwężenie przełyku, przetoka przełykowo-tchawicza oraz refluks żołądkowo-przełykowy. Ponadto oparzenie może być czynnikiem rozwoju procesu nowotworzenia w obrębie przełyku i żołądka. W artykule przeanalizowano piśmiennictwo dotyczące etiopatogenezy, diagnostyki oraz leczenia oparzeń przewodu pokarmowego.
Krew pępowinowa od dawców niespokrewnionych jest ważnym źródłem allogenicznych komórek krwiotwórczych w terapii chorób nowotworowych i nienowotworowych. Krew pępowinowa zawiera wystarczającą liczbę komórek krwiotwórczych do przeszczepienia u dzieci. Dzięki postępowi biotechnologicznemu przeszczepienie krwi pępowinowej jest możliwe również u pacjentów dorosłych, jednak z licznymi ograniczeniami. Krew pępowinowa zawiera komórki macierzyste możliwe do zastosowania w potencjalnej terapii regeneracyjnej. Należy promować publiczne bankowanie krwi pępowinowej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy może skorzystać z tego członek rodziny. Ze względu na strategię doboru dawców komórek krwiotwórczych oraz homogenność etniczną, w populacji polskiej bardzo rzadko istnieją wskazania do przeszczepienia krwi pępowinowej.
Osiągnięcie wieku dojrzałego przez pacjenta z chorobą nerek wymaga zmiany zespołu leczącego z pediatrycznego na opiekę internistyczną. Moment przekazania pod opiekę lekarzy internistów jest przełomem w życiu młodocianych pacjentów. Wynika to ze specyfiki schorzeń wieku dziecięcego, niekiedy niewystępujących u osób dorosłych, braku dojrzałości samych pacjentów oraz odmiennego sposobu traktowania w ośrodkach pediatrycznych chorego dziecka i jego rodziny.
Udarem niedokrwiennym mózgu według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) określa się zespół kliniczny cechujący się nagłym wystąpieniem ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu utrzymujących się dłużej niż 24 godziny i niemających innej przyczyny niż naczyniowa. Jeżeli nagłe, ogniskowe objawy neurologiczne z zakresu unaczynienia przez określoną tętnicę trwają krócej niż 24 godziny, definiowane są jako przemijający atak niedokrwienny (transient ischemic attack – TIA).
Choroby pasożytnicze przewodu pokarmowego są jednym z częstszych problemów medycyny tropikalnej, a główną ich przyczyną jest niski poziom sanitarno‑higieniczny egzotycznych rejonów świata, w których przebywają turyści. Szczególnie narażone są osoby wybierające naturalne, miejscowe warunki mieszkaniowe, spożywające owoce i warzywa bez obróbki termicznej. Zły stan urządzeń kanalizacyjnych, stacji uzdatniania wody i oczyszczalni ścieków, jak również lekceważenie podstawowych zaleceń związanych z przestrzeganiem zasad higieny osobistej, żywności i żywienia zwielokrotnia ryzyko infestacji. Te ostatnie dotyczą zwłaszcza dzieci, dla których mycie rąk przed posiłkami i każdorazowo po wyjściu z toalety nie jest jeszcze nawykiem. Szybkość namnażania się, liczba wydalanych jaj oraz łatwość przenoszenia się znacznie zwiększają ryzyko zakażenia.
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 są często deficytowym składnikiem w diecie dziecięcej, co zwiększa ryzyko pojawienia się zaburzeń rozwoju i funkcji układu nerwowego, wzroku, a także chorób o podłożu zapalnym.
Prawidłowe żywienie dzieci i młodzieży uprawiających sport jest kluczowym czynnikiem, który zapewnia harmonijny rozwój i wzrastanie młodego organizmu, jak również umożliwia uzyskiwanie optymalnych wyników sportowych. W planowaniu diety sportowca należy uwzględnić odpowiednią ilość makro- i mikroskładników oraz odpowiednią objętość płynów zapewniającą właściwe nawodnienie.
W artykule przedstawiono cele i zasady przeprowadzania badania profilaktycznego (bilansu zdrowia) dziecka w wieku dwóch lat. Omówiono elementy wywiadu oraz badania przedmiotowego właściwe dla dziecka w tym wieku. Szczegółowo zaprezentowane zostały także testy przesiewowe będące integralną częścią tego bilansu.
W części dotyczącej edukacji zdrowotnej w zwięzły sposób przedstawiono te zagadnienia, które mogą być szczególnie istotne dla rodziców we właściwej opiece nad dzieckiem. Artykuł może okazać się pomocny w pracy lekarzy i pielęgniarek podstawowej opieki zdrowotnej zajmujących się małymi pacjentami.