Alergiczny nieżyt nosa – co przyniesie przyszłość?

Studium przypadku

Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest najczęściej spotykaną chorobą przewlekłą w ambulatoryjnej praktyce lekarskiej. Statystyki wskazują, że choroba występuje u 10–30% dorosłych i prawie u 40% dzieci. Dotychczasowe postępowanie z ANN obejmuje terapię objawową oraz immunoterapię alergenową, swoistą, poprzedzoną szczegółową diagnozą. Klasyczne metody immunoterapii to wieloletnie i powtarzalne podawanie alergenów podskórnie (SCIT) lub podjęzykowo (SLIT). Nowe badania skupiają się na nowych metodach immunoterapii, głównie iniekcyjnej, ale opartej na krótszych schematach i zmodyfikowanych alergenach. W pomocy pacjentowi z poradzeniem sobie w ostrym okresie choroby przychodzi telemedycyna oraz aplikacje mobilne, usprawniające komunikację z lekarzem. Aby ułatwić pacjentowi dostęp do terapii, wiele leków można kupić bez recepty, korzystając z porady farmaceuty. Istotna jest współpraca między lekarzami różnych specjalności oraz farmaceutami.

Social media, telemedycyna i zdrowie mobilne są niezwykle użytecznym narzędziem, z których alergolog może skorzystać, aby lepiej komunikować się z pacjentem. Zintegrowane multidyscyplinarne podejście do opieki nad pacjentem, obejmujące wspólne zaangażowanie alergologów, farmaceutów i lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej jest korzystne dla optymalnego leczenia alergicznego nieżytu nosa (ANN). 
Połączenie miejscowego leku przeciwhistaminowego ze sterydem donosowym są dobrą, przyszłościową alternatywą dla postępowania w ANN. 
Nowe sposoby immunoterapii, wewnątrzwęzłowa oraz peptydowa są bardziej efektywne czasowo niż klasyczne: podskórna i podjęzykowa, w badaniach klinicznych wykazują bardzo pozytywne wyniki i skuteczność w trzecim sezonie po zakończeniu leczenia. Trwają badania kliniczne nad lekami biologicznymi w ANN. 
Probiotyki, szczególnie Bifidobacterium spp, mogą być klinicznie korzystne dla pacjentów z ANN. 
Probiotyki dodane do immunoterapii okazały się skuteczne w ANN.


Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest to przewlekły stan zapalny, który dotyka 10–30% dorosłych i 20–40% dzieci [1]. Jest to choroba błony śluzowej nosa spowodowana reakcją, w której pośredniczy immunoglobulina E (IgE), zwykle wywoływaną przez alergeny wziewne. Typowe alergeny to roztocza kurzu domowego, pyłki traw i drzew, sierść zwierząt domowych i czasami zarodniki grzybów pleśniowych. Ekspozycja na alergen powoduje objawy ANN, w tym kichanie, zwykle salwami, wyciek z nosa, świąd, niedrożność górnych dróg oddechowych oraz łzawienie, swędzenie oczu.
ANN jest częścią ogólnoustrojowego procesu związanego z innymi stanami zapalnymi, w tym z astmą, zapaleniem zatok przynosowych i alergicznym zapaleniem spojówek. Większość pacjentów z astmą (zarówno alergiczną, jak i niealergiczną) ma również nieżyt nosa, podczas gdy od 10–40% pacjentów z ANN ma współistniejąca astmę [2].
Działania terapeutyczne zgodne z wytycznymi leczenia ANN opracowanymi przez grupę światowej inicjatywy Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) w ciągu ostatnich 20 lat w znaczny sposób poprawiły opiekę nad chorymi na ANN [3]. Postępowanie w ANN poza diagnostyką u większości pacjentów obejmuje edukację, unikanie alergenu oraz farmakoterapię. Możliwości farmakologiczne pierwszego rzutu obejmują leki przeciwhistaminowe pozbawione właściwości sedacyjnych, kortykosteroidy donosowe (INCS) oraz donosowe połączenie kortykosteroidów i miejscowych leków przeciwhistaminowych stosowanych w przypadku choroby o nasileniu łagodnym lub umiarkowanym. Gdy farmakoterapia zawodzi, należy rozważyć swoistą immunoterapię alergenową (AIT), która jest, obok unikania alergenu, potencjalnie leczniczą metodą terapeutyczną, a nie postępowaniem objawowym, jakie uzyskujemy, stosując farmakoterapię.
ANN jest chorobą złożoną, wymagającą współpracy lekarzy różnej specjalności na każdym poziomie opieki zdrowotnej.

Zintergrowane ścieżki opieki

Alergolodzy i immunolodzy odgrywają kluczową rolę w rozpoznawaniu i proponowaniu pacjentom odpowiedniego leczenia. Media społecznościowe, telemedycyna, aplikacje na smartfony i sieci wsparcia pacjentów to rozwijające się narzędzia, które klinicyści mogą wykorzystać do lepszej opieki nad pacjentem z ANN. Współpraca pracowników ochrony zdrowia, lekarzy POZ i farmaceutów będzie mieć w przyszłości kluczowe znaczenie, ponieważ mimo wzrostu świadomości wśród ludzi, szczególnie młodych, wielu pacjentów pozostaje bez rozpoznania lub lekceważy swoje dolegliwości.

Media społecznościowe

Stwierdzono, że interakcje między lekarzami a pacjentami w mediach społecznościowych promują zachowania zdrowotne pacjentów, ułatwiając pracę lekarzom. W ankiecie oceniającej korzystanie z Internetu przez pacjentów, 53% szukało informacji przed konsultacją, a 47% zrobiło to później [4]. W związku z tym media społecznościowe w coraz większym stopniu stają się narzędziem w edukacji pacjentów, popularyzowaniu wiedzy i zaangażowaniu lekarzy alergologów i immunologów. Dowody sugerują również, że media społecznościowe poprawiają wiedzę klinicystów i promują wdrażanie nowych wyników badań w praktyce klinicznej. Różne organizacje zrzeszające alergologów i immunologów wykorzystują strony na Facebooku, profile na Twitterze, blogi, filmy na YouTube, aby zwiększyć świadomość na temat chorób ale...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI