Niedobory witaminowe – czym się przejawiają, jak im przeciwdziałać?

Studium przypadku

Prawidłowy sposób żywienia już od okresu wczesnego dzieciństwa ma ogromny wpływ na osiąganie przez dzieci pełnego rozwoju psychosomatycznego oraz utrzymanie optymalnego stanu zdrowia w wieku późniejszym. Szczególna rola właściwego sposobu żywienia dzieci i młodzieży wynika z intensywności zachodzących w tym okresie życia procesów wzrastania i dojrzewania, a organizm dziecka jest szczególnie wrażliwy na wszelkie niedobory pokarmowe. 

W obecnych czasach u zdrowych, prawidłowo i racjonalnie żywionych dzieci niedobory witamin występują bardzo rzadko, dlatego niewiele jest takich, których suplementację należy dodatkowo zalecać. Konsekwencją niedoborowej, nieprawidłowo zbilansowanej diety są tzw. hipowitaminozy pierwotne. Z kolei efektem upośledzenia wchłaniania witamin z przewodu pokarmowego, przyjmowania określonych leków lub zwiększonego zapotrzebowania związanego z okresem intensywnego wzrastania, wzmożonym wysiłkiem fizycznym czy też w przebiegu chorób z towarzyszącym zespołem złego wchłaniania (np. w celiakii, nieswoistych zapaleniach jelit) lub schorzeń, w których stosowane są restrykcyjne diety eliminacyjne (np. alergie pokarmowe), są tzw. hipowitaminozy wtórne. 
Zawartość witamin w diecie zależy od stopnia jej urozmaicenia, tj. obecności lub braku różnorodnych produktów spożywczych oraz od strat witamin, do których dochodzi podczas obróbki wstępnej, obróbki termicznej produktów i potraw oraz podczas ich przechowywania. Witaminy to grupa organicznych związków chemicznych o różnorodnej budowie, w większości niezwykle wrażliwych na działanie wysokich temperatur, dlatego ich zawartość jest niższa w produkcie poddanym obróbce kulinarnej niż w surowcu. Znajomość zmian zawartości składników odżywczych zachodzących podczas poszczególnych procesów technologicznych ma zatem istotne znaczenie w planowaniu żywienia osób ze szczególnymi potrzebami żywieniowymi.

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

Witamina D
W przyrodzie witamina D występuje w dwóch formach: ergokalcyferolu (witamina D2) pochodzenia roślinnego oraz cholekalcyferolu (witamina D3) pochodzenia zwierzęcego. 
W organizmie człowieka zdecydowanie wyższą biodostępnością charakteryzuje się witamina D3. 

Tab. 1. Zawartość witaminy D w wybranych produktach spożywczych (IU/100 g) [7]

Produkt Zawartość witaminy D 
(IU/100 g produktu)
węgorz świeży 1200
śledź marynowany 480
śledź w oleju 808
dorsz świeży 40
gotowany/pieczony łosoś 540
gotowana/pieczona makreal 152
żółtko jajka 54/1 sztukę
mleko krowie 0,4-1,2
mleko początkowe 40-56
mleko następne 65-76
mleko typu Junior 70-80
kaszki mleczno-zbożowe 160-480


Niedobór witaminy D występuje powszechnie i dotyczy nawet 88,1% populacji ogólnej [1]. U dzieci i nastolatków może występować nawet u ok. 85% [2]. U dzieci niedobór witaminy D przyjmuje postać krzywicy niedoborowej, w przebiegu której dochodzi do zaburzeń różnicowania s...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI