Histamina i jej metabolizm
Histamina jest aminą biogenną pełniącą istotną funkcję w wielu procesach fizjologicznych zachodzących w organizmie, m.in. jako mediator procesów zapalnych oraz jako neuroprzekaźnik. Jest magazynowana w mastocytach oraz bazofilach, a w mniejszych ilościach także w makrofagach, płytkach krwi i limfocytach. Uwalniana jest do krwioobiegu pod wpływem bodźców immunologicznych oraz nieimmunologicznych. Histamina może być produkowana endogennie z histydyny (przy udziale enzymu dekarboksylazy histydyny) lub dostarczana z zewnątrz wraz z pożywieniem [2, 3, 5, 8, 10].
Wyróżnia się 2 drogi metabolizmu histaminy:
- Oksydacja przez diaminooksydazę (DAO) do kwasu imidazolooctowego – w głównej mierze odpowiada za rozkład histaminy egzogennej. Enzym DAO syntetyzowany jest głównie w jelicie cienkim, okrężnicy wstępującej, łożysku i nerkach. W przewodzie pokarmowym DAO jest głównym enzymem odpowiedzialnym za degradację histaminy dostarczanej wraz z pokarmem lub wytwarzanej przez mikrobiotę jelitową.
- Metylacja przez N-metylotransferazę do N-metylohistaminy § – metabolizm zachodzi wyłącznie wewnątrzkomórkowo [2, 3, 5, 8, 10].
W tabeli 1 przedstawiono produkty bogate w histaminę oraz produkty, które stymulują jej uwalnianie z komórek tucznych [1, 3].
Tab. 1. Produkty wysokohistaminowe oraz stymulujące jej uwalnianie
Produkty bogate w histaminę |
Produkty stymulujące uwalnianie histaminy |
Fermentowane i dojrzewające – sery (szczególnie pleśniowe), wędliny (np. salami, szynka parmeńska), kiszonki, alkohol (wino, piwo), produkty sojowe fermentowane |
Owoce i warzywa (truskawki, cytrusy, jabłka, daktyle, szpinak, seler, papryka, sałata) |
Ryby i owoce morza (szczególnie konserwy rybne, wędzone... |