Olej rzepakowy w żywieniu dzieci

Pediatria interdyscyplinarna Otwarty dostęp

Od kilkudziesięciu lat olej rzepakowy pozyskiwany jest z uszlachetnionych, niskoerukowych odmian rzepaku, co gwarantuje jego bezpieczeństwo w żywieniu człowieka. Powszechnie nazywany jest „oliwą północy” ze względu na zbliżoną kompozycję kwasów tłuszczowych do tej występującej w oliwie z oliwek, a przede wszystkim wysoką zawartość kwasu oleinowego należącego do jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (z ang. monounsaturated fatty acids MUFA, n-9). Optymalna kompozycja kwasów tłuszczowych, w tym zawartość niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) z rodziny omega-6 oraz omega-3 w proporcji 2:1, jak również zawartość różnych związków bioaktywnych, w tym tokoferoli, fitosteroli czy związków polifenolowych, sprawia, że olej rzepakowy charakteryzuje się wysoką wartością odżywczą. Ponadto optymalny skład kwasów tłuszczowych i obecność związków przeciwutleniających decydują o dobrej stabilności oksydacyjnej oleju rzepakowego, a w związku z tym może być poddawany obróbce termicznej. W żywieniu dzieci olej rzepakowy jest zalecany przez grupy ekspertów już od początku rozszerzania diety, powinien być dodawany do gotowego posiłku w celu zachowania jego jak najwyższej wartości odżywczej oraz uniknięcia spożywania związków antyodżywczych, których powstawanie w trakcie obróbki termicznej, zwłaszcza takiej jak smażenie, jest nieuniknione.

Tłuszcze w żywieniu dzieci, zwłaszcza do 3. r.ż., stanowią bardzo istotne źródło energii, ponieważ 1 g tłuszczu dostarcza 9 kcal, ponadto ułatwiają wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E i K) oraz mają kluczowy wpływ na prawidłowy rozwój przede wszystkim mózgu, narządu wzroku oraz układu nerwowego dziecka. Tłuszcz stanowi 50% suchej masy mózgu. Według rekomendacji ekspertów udział energii pochodzący z tłuszczów w diecie niemowląt w pierwszych 6 miesiącach życia powinien wynosić 50–55%, następnie w 6.–12. m.ż. 40%, a w 1.–3. r.ż. zapotrzebowanie na ten makroskładnik jest wciąż wysokie i wynosi 35–40% całodniowego zapotrzebowania energetycznego dziecka (tabela 1). Nie tylko ilość tłuszczów ogółem jest istotna, ale i ich jakość, a o funkcjach fizjologicznych tłuszczu pokarmowego stanowi zawarta w nim kompozycja poszczególnych kwasów tłuszczowych. W diecie dzieci należy uwzględnić zarówno tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, np. masło, jak i roślinnego, np. olej rzepakowy czy oliwa z oliwek, jednak to właśnie te drugie są głównym źródłem egzogennych, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), tj. kwasu linolowego (n-6, LA) oraz kwasu α-linolenowego (n-3, ALA), które muszą być dostarczane z pożywieniem. Największe ilości ALA zawiera olej lniany, z orzechów włoskich, nasiona chia, olej rzepakowy i sojowy. Z kolei oleje takie jak kukurydziany, słonecznikowy, palmowy i arachidowy są bogate w LA, ale charakteryzują się niską zawartością ALA. LA i ALA stanowią prekursory prostaglandyn, hormonów tkankowych i długołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (z ang. Polyunsaturated Fatty Acids, PUFA) takich jak kwas eikozapentaenowy (EPA), dokozaheksaenowy (DHA), które syntetyzowane są z ALA, oraz arachidonowy (ARA) syntetyzowany z LA. To zwłaszcza DHA pełni kluczową rolę w r...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI