Zaparcie, czyli występowanie zbyt długich odstępów pomiędzy wypróżnieniami (rzadziej niż 2 razy w tygodniu) lub oddawanie stolców z dużym wysiłkiem, to powszechny problem w populacji pediatrycznej. Jako że znakomitą większość przypadków stanowią zaparcia czynnościowe o złożonej etiologii, należy zwrócić szczególną uwagę na metody leczenia tego schorzenia, uwzględniając dostępne metody farmakoterapii oraz leczenie pozafarmakologiczne. W niniejszym artykule omówiono rolę makrogoli, które są lekiem pierwszego wyboru w leczeniu zaparcia czynnościowego.
Autor: Katarzyna Plata-Nazar
dr hab. n. med.; Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii, Alergologii i Żywienia Dzieci, Gdański Uniwersytet Medyczny
Zaparcie to powszechne schorzenie gastroenterologiczne w populacji dziecięcej – stanowi powód ok. 3% wizyt w gabinecie pediatry i 25% u gastroenterologa. Zaparcia ze względu na przyczynę można podzielić na organiczne oraz czynnościowe, przy czym ta druga grupa stanowi przeważającą część przypadków. Bez względu na etiologię, są problemem złożonym i niestety często bagatelizowanym – leczonym zbyt późno lub niedostatecznie długo. Zrozumienie podłoża zaparć oraz prawidłowe dobranie środków stanowią o skuteczności terapii. Poniżej omówiono przyczyny, diagnostykę oraz leczenie zaparcia u dzieci, kładąc szczególny nacisk na metody niefarmakologiczne leczenia. Uwagę skupiono głównie na zaparciu czynnościowym.
Ostra biegunka jest jedną z najczęstszych przyczyn porad pediatrycznych wśród małych dzieci, a co więcej: jest również jedną z najczęstszych przyczyn hospitalizacji w tej grupie wiekowej. Najczęściej ma ona łagodny przebieg, charakter samoograniczający się i nie wymaga leczenia. Jednakże czasem może prowadzić do zagrażających życiu konsekwencji, takich jak odwodnienie oraz zaburzenia gazometryczne i elektrolitowe. Z tej przyczyny niezwykle ważne jest nie tylko zgodne z najnowszymi zaleceniami postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne, ale również profilaktyka poprzez edukację społeczeństwa, poprawę warunków sanitarnych, przestrzeganie zasad prawidłowej higieny, zapewnienie odpowiedniej jakości wody pitnej, promowanie karmienia piersią oraz szczepienia ochronne.