Zaparcie u dzieci

Studium przypadku

Zaparcie to powszechne schorzenie gastroenterologiczne w populacji dziecięcej – stanowi powód ok. 3% wizyt w gabinecie pediatry i 25% u gastroenterologa. Zaparcia ze względu na przyczynę można podzielić na organiczne oraz czynnościowe, przy czym ta druga grupa stanowi przeważającą część przypadków. Bez względu na etiologię, są problemem złożonym i niestety często bagatelizowanym – leczonym zbyt późno lub niedostatecznie długo. Zrozumienie podłoża zaparć oraz prawidłowe dobranie środków stanowią o skuteczności terapii. Poniżej omówiono przyczyny, diagnostykę oraz leczenie zaparcia u dzieci, kładąc szczególny nacisk na metody niefarmakologiczne leczenia. Uwagę skupiono głównie na zaparciu czynnościowym.

Zaparciem nazywamy występowanie zbyt długich odstępów między wypróżnieniami (rzadziej niż 2 razy w tygodniu) lub oddawanie stolców z dużym wysiłkiem [1]. Problem zaparcia u dzieci jest bardzo częsty. Szacuje się, że dotyczy on 3% wizyt w gabinecie pediatry i jest powodem nawet 25% wizyt u gastroenterologa dziecięcego [2]. Zaparcie organiczne, którego przyczyna jest możliwa do określenia, to 5% przypadków. Zaparcie czynnościowe, a więc takie, którego etiologia nie jest do końca wyjaśniona, stanowi 95% wszystkich przypadków [3]. 

Zaparcie o podłożu organicznym

Im młodsze dziecko, tym bardziej prawdopodobne jest rozpoznanie dokładnej przyczyny zaparcia. Do najczęstszych przyczyn organicznych tego schorzenia należą: choroba Hirschsprunga, niedoczynność tarczycy, hiperkalcemia, rozszczep kręgosłupa oraz przyjmowanie leków spowalniających motorykę przewodu pokarmowego [4]. Przy podejrzeniu jednej z powyższych chorób warto zwrócić uwagę na czerwone flagi (Tabela 1) wskazujące na przyczynę organiczną.
 

Tab. 1. Czerwone flagi w diagnostyce zaparcia (na podstawie: „Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i młodzieży”) [5]
  • opóźnione oddanie smółki (>48 godzin) u noworodka urodzonego w fizjologicznym terminie porodu
  • objawy zaparcia w 1. m.ż.
  • choroba Hirschsprunga u najbliższych krewnych
  • krew w stolcu, bez szczeliny odbytu
  • zwolnienie przyrostu masy i długości (wysokości) ciała
  • wymioty żółcią
    ...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI