Zaparcie u dzieci to problem powszechny, według danych literaturowych obejmuje od 0,7% do 29,6% (z medianą 8,9) populacji pediatrycznej [1]. Szacuje się, że u 5% pacjentów zaparcie ma przyczynę organiczną, natomiast 95% stanowi zaparcie czynnościowe [2]. Dodatkowo, zaparcie czynnościowe jest jednym z najczęściej rozpoznawanych zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego [3]. Dolegliwości nazywane czynnościowymi zaburzeniami przewodu pokarmowego mają charakter przewlekły i nawracający. Nie można ich uzasadnić wykrywalnymi w badaniach dodatkowych zaburzeniami strukturalnymi lub biochemicznymi. Obecnie podkreśla się znaczenie kombinacji nadwrażliwości trzewnej, zaburzeń motoryki, przepuszczalności błony śluzowej przewodu pokarmowego i odpornościowych, zmiany mikrobioty oraz czynników rodzinnych i środowiskowych. Opisuje się holistyczny model bio-psycho-socjalny, gdzie narządem efektorowym jest przewód pokarmowy [4].
Rozpoznawanie zaparcia
Według aktualnej klasyfikacji czynnościowych zaburzeń przewodu pokarmowego, Kryteriów Rzymskich IV, zaparcie czynnościowe ujęto w dwóch grupach (G i H). Do grupy pierwszej należą noworodki, niemowlęta i dzieci w wieku do końca 3. r.ż., a do grupy drugiej dzieci i młodzież w wieku 4–18 lat.
Kryterium rozpoznania u dzieci młodszych (poniżej 4 lat) jest występowanie co najmniej dwóch z poniżej wymienionych objawów, przez co najmniej miesiąc. Do tych objawów zaliczamy:
- oddawanie stolca z częstością mniejszą niż trzy razy w tygodniu,
- objawy nasilonej retencji („magazynowania”) stolca,
- stolec nadmiernie twardy lub defekacja z bólem,
- stolec o dużej średnicy,
- obfite masy kałowe obecne w odbytnicy,
- co najmniej raz w tygodniu incydent nietrzymania (popuszczania) stolca u dzieci, które już w tym wieku nauczyły się korzystać z toalety.
Kryterium rozpoznania u dzieci starszych (powyżej 4 lat) jest występowanie co najmniej dwóch z poniżej wymienionych objawów, przynajmniej raz w tygodniu, przez co najmniej miesiąc.
- oddawanie stolca z częstością nie więcej niż dwa razy w tygodniu,
- co najmniej raz w tygodniu incydent nietrzymania (popuszczania) stolca,
- wywiad: wstrzymywanie oddawania stolca,
- stolec nadmiernie twardy lub defekacja z bólem,
- stolec o dużej średnicy,
- obfite masy kałowe obecne w odbytnicy [5].
Tab. 1. Objawy alarmo...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
- ...i wiele więcej!