Padaczka – od rozpoznania do leczenia

Studium przypadku

Padaczka jest schorzeniem będącym wynikiem nieprawidłowej czynności bioelektrycznej mózgu. Dotyka około 1% pacjentów do 16. r.ż. i stanowi jedną z najczęstszych chorób układu nerwowego w populacji pediatrycznej. Wśród przyczyn wyróżnia się zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego powstałe podczas ciąży i okresu okołoporodowego, w tym krwawienie śródmózgowe spowodowane np. urazem podczas porodu, infekcje, niedotlenienie czy też wrodzone wady OUN. Często jednak etiologia padaczek wieku dziecięcego nie jest znana. Ponadto obraz kliniczny padaczki wraz z wiekiem może ulec diametralnej zmianie, co wiąże się ze zmianami w zakresie syntezy neuroprzekaźników [1].

Podział napadów padaczkowych

Napady padaczkowe można podzielić na napady częściowe (proste lub złożone) oraz uogólnione (pierwotnie lub wtórnie uogólnione). Cechą napadów częściowych jest obecność ognisk wyładowań w jednej z półkul mózgowych (z brakiem bądź obecnością zaburzeń świadomości), natomiast w napadach uogólnionych mamy do czynienia z zaburzeniem świadomości pacjenta oraz wyładowaniami w obu półkulach. 
Napady częściowe proste charakteryzują się objawami ruchowymi, czuciowymi bądź objawami ze strony układu autonomicznego przy zachowaniu świadomości pacjenta, natomiast napady częściowe złożone związane są z obecnością automatyzmów (np. żucie, mlaskanie), z zaburzeniem świadomości, komponentą psychiatryczną (omamy, złudzenia) i amnezją ponapadową.
Do napadów pierwotnie uogólnionych zaliczamy: 

  • napady nieświadomości, podczas których dziecko „wyłącza się” na kilka sekund poprzez przerwanie wykonywanej czynności (np. zabawy) i wpatrywanie się w jeden punkt, np. na ścianie; po napadzie następuje powrót do uprzednio wykonywanej czynności;
  • napady atoniczne, podczas których następuje krótkotrwała nagła utrata napięcia mięśniowego, mogąca prowadzić nawet do upadków i urazów;
  • napady toniczne charakteryzujące się trwającym kilkadziesiąt sekund nagłym wzrostem napięcia mięśni kończyn górnych, kończyn dolnych oraz tułowia; zwykle występują u małych dzieci podczas zasypiania lub budzenia się;
  • napady kloniczne cechujące się występującymi w seriach klonicznymi, symetrycznymi skurczami w obrębie mięśni kończyn, trwającymi do kilku minut;
  • napady miokloniczne, podczas których występują nagłe skurcze mięśni w obrębie szyi, obręczy barkowej i miednicznej;
  • napady toniczno-kloniczne składające się z fazy tonicznej przebiegającej z utratą przytomności, upadkiem, przygryzieniem języka oraz ślinotokiem i mimowolnym oddaniem stolca i/lub moczu oraz fazy klonicznej przebiegającej z symetrycznymi skurczami mięśni kończyn oraz tułowia; po napadzie zwykle pacjent zapada w sen. 
     

Napady częściowe mogą przejść w napady wtórnie uogólnione [2].

Zespoły padaczkowe

Na definicję zespołów padaczkowych składają się: obecność typowych napadów padaczkowych, objawy neurologiczne oraz nieprawidłowy zapis EEG (zarówno podczas napadu, jak i międzynapadowy) [3]. Obraz kliniczny zespołów padaczkowych różni się w zależności od wieku. Niektóre napady mają swój początek w wieku dziecięcym i ulegają remisji, inne zaś mogą przetrwać do dorosłości i zmienić swój charakter, np. z napadów częściowych na wtórnie uogólnione. Poniżej opisano kilka często spotykanych w praktyce pediatrycznej zespołów padaczkowych.

Zespół Westa
Należy do encefalopatii padaczkowych. Rozwija się zwykle w 1. r.ż. (średnio 6. m.ż.), częściej u chłopców. Dość często współwystępuje ze stwardnieniem guzowatym. Charakteryzuje się występowaniem napadów typu zgięciowego, podczas których niemowlę wskutek gwałtownego skurczu mięśni „wyrzuca” w powietrze rączki i dokonuje skłonu tułowia. Skłony występują w seriach i trwają kilka minut. Towarzyszyć im może krzyk, płacz, silny niepokój oraz objawy ze strony układu wegetatywnego – ślinotok, zaczerwienienie, potliwość. Napady mogą pojawić się po deprywacji snu lub po jedzeniu. Charakterystyczna dla tego zespołu padaczkowego jest hipsarytm...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI