Antybiotyki przez pierwsze dziesięciolecia po ich odkryciu uważano za broń wieczną, o stałej skuteczności, co zdecydowanie sprzyjało ich nadużywaniu. Okazało się jednak, że na przestrzeni czasu i niestety z coraz większą szybkością mikroorganizmy zaczęły wypracowywać coraz więcej nowych mechanizmów pozwalających uniknąć działania antybiotyków, zagrażając w ten sposób naszej zdolności do leczenia chorób zakaźnych. Wzrastające ogólnoświatowe rozpowszechnienie antybiotykoterapii wywarło selektywną presję na globalną populację drobnoustrojów, prowadząc do znacznego wzrostu w zakresie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe (AMR, antimicrobial resistance) [1].
Okazało się również, że nadużywanie antybiotyków w populacji pediatrycznej może mieć także odległe następstwa w postaci wzrostu częstości występowania astmy [2] i chorób alergicznych (wyprysk atopowy, alergia pokarmowa) [3] oraz ryzyka otyłości i różnych stanów zapalnych u dzieci [4]. W związku z tym pediatrzy i lekarze pierwszego kontaktu powinni pamiętać, że stosowanie antybiotyków powinno się opierać na precyzyjnych zasadach i dokładnie zebranych informacjach. Tzw. zarządzanie środkami przeciwdrobnoustrojowymi (AMS, antimicrobial stewardship) opisuje spójny zestaw działań mających zapewnić optymalne i racjonalne wykorzystanie środków przeciwdrobnoustrojowych, tak aby poprawić wyniki leczenia pacjentów, ograniczyć ryzyko zdarzeń niepożądanych, w tym w szczególności ograniczyć narastanie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe. Zasady tych działań są z reguły lepiej opisane
np. w programach racjonalnej antybiotykoterapii szpitalnej, gorzej natomiast, jeśli chodzi o praktykę pozaszpitalną.
Odzwierciadlają to niejako pośrednio ostatnie dane z 2022 r. publikowane przez ECDC [5].
Jeśli chodzi o Polskę, wskazują one na to, że:
- Przeciętna „konsumpcja” środków przeciwbakteryjnych w lecznictwie otwartym wyniosła w Polsce w 2022 r. 22,3 DDD/1000 mieszkańców/dzień i była wyższa od przeciętnego zużycia w krajach UE/EOG (Unia Europejska/Europejski Okręg Gospodarczy) wynoszącego 18,0 DDD/1000 mieszkańców/dzień, przy czym dla poszczególnych krajów notowano spożycie w zakresie od 8,3 (Holandia) do 31,2 (Grecja) DDD/1000 mieszkańców/dzień.
- Natomiast w lecznictwie zamkniętym w 2022 r. w Polsce „konsumpcja” antybiotyków wyniosła 1...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
- ...i wiele więcej!
