Najnowsze rekomendacje w leczeniu padaczki u dzieci

Leczenie padaczki, niezwykle zróżnicowanego zespołu chorobowego, powinno być rozpoczęte i prowadzone przez doświadczonych neurologów dziecięcych. Stosowanie leków przeciwnapadowych/przeciwpadaczkowych to często okres wieloletni lub czasem trwający nawet całe życie [1]. 

Kiedy rozpocząć leczenie i jak je monitorować?

Obraz kliniczny padaczki, zapis czynności bioelektrycznej mózgu (EEG), etiologia oraz efekt stosowania leków przeciwnapadowych u dzieci, a zwłaszcza u niemowląt, jest inny niż u osób dorosłych. Odpowiedzialne są za to: niedojrzałość struktur mózgowia, mechanizmy epileptogenezy i propagacja czynności napadowej w sieci neuronalnej. Niedojrzały mózg jest bardziej podatny na wystąpienie napadów, ale i cechuje się tendencją do ich zanikania. Dlatego rozpoznanie padaczki u dzieci i decyzja włączenia leczenia musi być poprzedzona wnikliwą diagnostyką, rozpoznaniem różnicowym i określeniem etiologii napadów, zgodnie z zasadą bene diagnoscitur bene curatur [2]. 

Pierwszy problem, jaki pojawia się po wystąpieniu napadu/napadów: Kiedy rozpocząć leczenie?

A. Czy po pierwszym napadzie padaczkowym? 

Pierwszy napad może wystąpić w przebiegu ostrej choroby infekcyjnej, dysfunkcji metabolicznej i może nie nawracać lub być pierwszym napadem padaczkowym. Decyzja co do rozpoczęcia leczenia powinna być podjęta tylko wtedy, gdy potencjalnie nie znajdziemy czynników sugerujących odwracalność tego stanu.

Pierwszy napad może też być nieprowokowany. Określenie to odnosi się do stanu wystąpienia napadu padaczkowego o nieznanej etiologii, a także gdy wcześniej istniały zmiany strukturalne mózgowia lub postępujące choroby układu nerwowego (wtedy nazywane są napadami objawowymi, nawrotowymi). Nieprowokowany napad padaczkowy różni się od napadów spowodowanych takimi czynnikami, jak: toksyczne, metaboliczne, gorączka, uraz głowy czy ostry udar (są tzw. drgawki objawowe ostre).

Jaką wybrać strategię po pierwszym nieprowokowanym napadzie padaczkowym:

• W większości powstrzymujemy się od włączenia leczenia, zgodnie z konsensusem Międzynarodowej Ligi Przeciwpadaczkowej (MLPP): po pierwszym niegorączkowym napadzie – czekaj i obserwuj; nawet w przypadku rozpoznanej encefalopatii (niepostępującej) – obserwuj rodza...