Niealergiczna nadwrażliwość na pokarm może mieć podłoże metaboliczne (np. nietolerancja laktozy, fruktozy, glukozy–galaktozy, galaktozemia), farmakologiczne (np. efekty działania histaminy, tyraminy zawartych w pokarmie), toksyczne (toksyny produkowane w żywności przez bakterie) oraz inne (np. reakcja na substancje dodawane do żywności, takie jak siarczyny itp.).
Alergia pokarmowa to niepożądana reakcja powstała w wyniku specyficznej odpowiedzi odpornościowej organizmu na określony pokarm czy pokarmy. Ogólny podział obejmuje odpowiedź IgE-zależną (związaną z przeciwciałami klasy IgE) i IgE-niezależną (związaną z udziałem innych mechanizmów odpornościowych, najczęściej typu IV (komórkową), lub rzadziej typu II i III (według Gella i Coombsa). W niektórych przypadkach chory wykazuje jednocześnie oba wymienione wyżej typy odpowiedzi, tzn. odpowiedź mieszaną (IgE-zależną i IgE-niezależną).
Alergia na białka mleka krowiego
W ciągu ostatnich kilkunastu lat częstość występowania alergii pokarmowych na świecie, jak również w Polsce, znacznie wzrosła. Częstość występowania alergii pokarmowych u niemowląt i małych dzieci szacuje się na około 6–8% populacji dziecięcej. Najczęściej uczulającymi pokarmami są mleko krowie, jajo kurze, soja, pszenica, orzechy arachidowe, inne orzechy oraz ryby i skorupiaki.
Spośród wszystkich tych alergenów, częstość występowania alergii na białka mleka krowiego (ABMK) jest w 1. r.ż. zdecydowanie najwyższa. Odsetek niemowląt karmionych piersią z ABMK ocenia się na 0,5%, a niemowląt karmionych sztucznie na 1,9–3,2%. Estymacje szacują ten wskaźnik na 2 do 7,5%.
Objawy kliniczne ABMK, poza na szczęście rzadkimi przypadkami ciężkiej anafilaksji, dotyczą przede wszystkim układu pokarmowego, skóry oraz układu oddechowego. Postacie kliniczne ABMK według Kaczmarskiego i wsp. zebrano w tab. 1.
Tab. 1. Postacie kliniczne alergii na białka mleka krowiego (według: Kaczmarski i wsp. 2011)
| Postać kliniczna ABMK | Objawy |
| Łagodna lub umiarkowana |
|
| Ciężka |
|
