Refluks żołądkowo-przełykowy

Refluks żołądkowo-przełykowy (RP) to cofanie się treści z żołądka do przełyku, związane lub nie z regurgitacjami czy wymiotami. Natomiast o chorobie refluksowej (ChRP) mówimy, gdy refluks wywołuje objawy pogarszające jakość życia [1]. 
RP i ChRP to jedne z częstszych problemów gastroenterologicznych w populacji zarówno dziecięcej, jak i dorosłych. Częstość występowania wśród dzieci europejskich wynosi od 8,3% do 32% [2]. Szacuje się, że w przypadku niemowląt regurgitacje są obecne u nawet 40%, ze szczytem ok. 3.–4. m.ż., a u 95% z nich objawy te ustępują do końca 1. r.ż. [2].

Etiologia

Ze względu na niedojrzałość – zarówno anatomiczną, jak i czynnościową – przewodu pokarmowego i mechanizmów zabezpieczających przed cofaniem się treści, refluks występuje często u noworodków i młodych niemowląt i jest elementem fizjologii. Taki RP ustępuje zazwyczaj samoistnie i nie daje powikłań. Wśród wspomnianych mechanizmów zabezpieczających, antyrefluksowych są: prawidłowe napięcie dolnego zwieracza przełyku (LES), wielkość kąta Hisa (kąt ostry między brzusznym odcinkiem przełyku a wpustem żołądka) oraz długość brzusznego odcinka przełyku (krótki) [3]. Poza dysfunkcją mechanizmów antyrefluksowych, w patogenezie ChRP odgrywają rolę również zaburzenia motoryki przełyku, opóźnione opróżnianie żołądka, wady anatomiczne, m.in. przepuklina rozworu przełykowego przepony, atrezja przełyku i uszkodzenie śluzówki przełyku (np. w eozynofilowym zapaleniu przełyku) [3].
Do czynników ryzyka ChRP należą [4, 5, 6]:

• wcześniactwo,
• urodzeniowa masa ciała <2500 g,
• mózgowe porażenie dziecięce,
• stan po korekcji atrezji przełyku, przepuklinie prze-
• ponowej,
• mukowiscydoza,
• zespoły genetyczne: trisomia chromosomu 21, zespół Cornelii de Lange,
• otyłość, 
• narażenie na dym papierosowy, również bierne.
   

Nie udowodniono związku między występowaniem ChRP a płcią czy sposobem karmienia niemowlęcia [4].

Objawy