Postępowanie w krwawieniu z przewodu pokarmowego

Podział krwawienia z przewodu pokarmowego i jego przyczyny

Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego (g.o.p.p.) rozpoznaje się w przypadku stwierdzenia miejsca krwawienia proksymalnie do więzadła Treitza, zaś krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego (d.o.p.p.) dystalnie do niego. W zależności od wyglądu stolca z dużym prawdopodobieństwem można oszacować miejsce wystąpienia krwawienia. Stolce krwiste są charakterystyczne dla krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, jednakże przy przyspieszonym pasażu jelitowym można je zaobserwować także w krwawieniu z górnego odcinka. Smoliste stolce występują głównie w przypadku krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego, chociaż można je zaobserwować po połknięciu krwi pochodzącej z górnych dróg oddechowych lub krwi pochodzącej z piersi, jeśli dziecko karmione jest naturalnie. Krwawienie z g.o.p.p. może objawiać się także wymiotami – krwistymi hematemesis lub o wyglądzie fusowatym. Przyczyny krwawienia zarówno z g.o.p.p., jak i d.o.p.p. różnią się w zależności od grupy wieku, do której należy dziecko, i zostały przedstawione w tab. 1 i 2.

Tab. 1. Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego 

Tab. 2. Krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego w zależności od wieku

Postępowanie

Krwawienie z g.o.p.p. najczęściej charakteryzuje się bardziej gwałtownym przebiegiem niż krwawienie z d.o.p.p, z tego względu zwykle wymaga intensywnego i szybkiego postępowania diagnostyczno-leczniczego. Przykładem krwawienia z d.o.p.p. mogącego doprowadzić do szybkiej anemizacji, jest krwawienie z uchyłka Meckela. 

W pierwszej kolejności należy ocenić, czy pacjent jest stabilny hemodynamicznie. Objawy takie jak tachykardia, zaburzenia ortostatyczne, niskie ciśnienie tętnicze, wydłużony czas powrotu włośniczkowego świadczą o znacznym zmniejszeniu objętości krwi krążącej, często wymagającego postępowania jak we wstrząsie hipowolemicznym; konieczne może być także przetoczenie koncentratu krwinek czerwonych. Należy pobrać badania laboratoryjne, tj. morfologię krwi obwodowej, podstawowe badania biochemiczne, koagulologiczne, określić grupę krwi oraz ewentualnie wykonać próbę zgodności, jeśli planowana jest transfuzja krwi. 

Następnym krokiem powinna być ocena, czy faktycznie doszło do krwawienia – zarówno niektóre pokarmy, jak i podawane leki mogą spowodować, że stolec lub wymioty mają krwisty wygląd. W grupie noworodków i niemowląt przydatne może być wykonanie testu Apta-Downey’a – służącego do wykrycia krwi matczynej w zwymiotowanej treści. Podobnie zaleca się wykonanie badań w celu potwierdzenia obecności krwi w kale. W przypadku potwier...