Najczęstsze infekcje u dzieci w sezonie jesienno-zimowym

Zdecydowanie najczęstszymi chorobami w okresie jesienno-zimowym pozostają ostre infekcje układu oddechowego. Co prawda występują one przez cały rok, ale wykazują wyraźną sezonowość i są przyczyną corocznych epidemicznych wzrostów zachorowań. Z „Raportu o poradach ambulatoryjnych udzielonych z powodu ostrych infekcji układu oddechowego” wynika, że liczba porad udzielanych z powodu ostrych infekcji dróg oddechowych zaczyna wyraźnie wzrastać od początku września. Rozpoczęcie „sezonu infekcyjnego” w tym właśnie czasie ma związek z rozpoczęciem roku szkolnego i przedszkolnego, co ułatwia drogę szerzenia się infekcji. Dane te wskazują, że najwięcej porad z powodu infekcji dróg oddechowych (w przeliczeniu na 
100 tys. osób) jest udzielanych w grupie dzieci w przedziale wiekowym 0–4 lata [1]. 
Wśród przyczyn infekcji w sezonie jesienno-zimowym niepodzielnie królują wirusy. Są to w szczególności wirusy odpowiedzialne za rozwój tzw. przeziębienia (czyli m.in. rhinowirusy, koronawirusy, wirusy paragrypy, adenowirusy i enterowirusy), wirusy grypy (typu A i B), koronawirus SARS-CoV-2 oraz RSV. Nie można jednak zapominać o infekcjach o etiologii bakteryjnej, które często stanowią powikłanie wcześniejszej infekcji wirusowej. Spośród bakterii najczęstszą przyczyną zachorowań są pneumokoki.

Przeziębienie

Przeziębieniem nazywamy zespół objawów klinicznych obejmujący zapalenie błony śluzowej nosa, gardła i zatok przynosowych. Za rozwój objawów przeziębienia odpowiada ponad 200 typów wirusów. Grupą wirusów najczęściej wywołujących przeziębienie są rhinowirusy (należące do rodziny Picornaviridae); odpowiadają one za rozwój 30–50% przeziębień. Na drugim miejscu plasują się koronawirusy (20%), a dalej: RSV, ludzki metapneumowirus, wirusy grypy, paragrypy, adenowirusy, wirusy Coxsackie A i B. Jesienno-zimowy wzrost zachorowań na przeziębienie jest wypadkową przebiegu krzywych zachorowań na poszczególne choroby wirusowe odpowiadające za rozwój objawów przeziębienia. Sezon infekcyjny otwiera wzrost zachorowań na infekcje rhinowirusowe we wrześniu, po którym w październiku i listopadzie następuje wzrost zachorowań wywołanych wirusami paragrypy. Koronawirusy i wirus RSV rozpowszechniają się w miesiącach zimowych, natomiast szczyt zachorowań na grypę przypada między styczniem a marcem. Zachorowania na infekcje adenowirusowe utrzymują się na stałym poziomie przez cały sezon [2]. 
Do zespołu objawów przeziębienia należą: katar, zatkany nos, drapanie w gardle, ból gardła, dreszcze, stan podgorączkowy lub niewysoka gorączka, suchy kaszel czy zapalenie spojówek (pozwalające podejrzewać infekcję adenowirusową). Objawy utrzymują się zwykle 7–10 dni. Rozpoznanie stawiane jest na podstawie zespołu objawów, a przeziębienia mają zazwyczaj charakter łagodny i samoograniczający się. Same objawy przeziębienia nie pozwalają rozstrzygnąć, jaki wirus jest odpowiedzialny za rozwój infekcji [3]. 
Przeziębienie wymaga różnicowania z grypą, infekcjami bakteryjnymi, alergicznym nieżytem nosa, obecnością ciała...