Czy anginie paciorkowcowej da się jakoś zapobiec?

Nawracające zakażenia dróg oddechowych (NZDO) charakteryzują się znaczną zachorowalnością i stanowią bardzo powszechny problem zdrowotny w pierwszych latach życia. Wymagają one licznych wizyt u lekarza, a często również hospitalizacji. Ma to istotne konsekwencje dla rodzin pacjentów, pediatrów oraz dla całego systemu opieki zdrowotnej. 
Aby rozpoznać NZDO, musi być spełnione co najmniej jedno z następujących kryteriów:

• ponad 6 infekcji dróg oddechowych/rok,
• ponad 1 infekcja miesięcznie dotycząca górnych dróg oddechowych (od września do kwietnia),
• ponad 3 infekcje rocznie dotyczące dolnych dróg oddechowych [1].
   

Zgodnie z lokalizacją anatomiczną zakażenia dróg oddechowych (ZDO) dzieli się na:

• zakażenia górnych dróg oddechowych (ZGDO) – zapalenie ucha środkowego, nieżyt nosa, zapalenie zatok, zapalenie gardła i migdałków,
• zakażenia dolnych dróg oddechowych (ZDDO) – świszczący oddech, zapalenie oskrzeli, zapalenie oskrzelików oraz zapalenie płuc [2].
   

W tym artykule zajmiemy się nawracającymi ZGDO, ze szczególnym zwróceniem uwagi na nawracające anginy paciorkowcowe i możliwości ich zapobiegania.
Szacuje się, że około 6% dzieci cierpi na NZDO. Ta obserwowana powszechnie nawrotowość jest związana z wieloma czynnikami, takimi jak:

• genetyczne i odpornościowe (np. zmiany anatomiczne i czynnościowe w drogach oddechowych, zwiększona ekspozycja na czynniki zakaźne, atopia i niedobory odporności) [3],
• społeczne i środowiskowe (np. uczęszczanie do żłobka lub przedszkola, stres fizyczny, długość karmienia piersią, liczba członków w rodzinie, zanieczyszczenie powietrza, obecność zwierząt domowych, palenie przez rodziców, pominięte szczepienia) [4],
• antropometryczne (np. wiek, płeć, wcześniactwo, niska masa urodzeniowa) oraz szereg chorób współistniejących (np. sercowo-płucne, żołądkowo-jelitowe, neurologiczne) [5–7].
   

Nawracające zakażenia dróg oddechowych (NZDO), w tym najczęściej zapalenia gardła o wirusowej etiologii, zwiększają ryzyko błędnego rozpoznania, a co za tym idzie – niepotrzebnego przepisywania antybiotykoterapii, co dodatkowo przyczynia się do gwałtownie postępującego rozwoju oporności na te leki [8]. Ostatnio, aby zapobiegać NZDO, unikać niewłaściwego leczenia oraz zmniejszać występowanie oporności na antybiotyki, zaproponowano alternatywne metody postępowania [9]. Ciekawą ścieżkę postępowania wskazały badania nad mikrobiomem nosa, gardła i jamy ustnej, który poprzez interakcje z komórkami nabłonka i układu odpornościowego...