Padaczka jest jednym z najczęstszych zespołów chorobowych, z jakimi spotyka się w codziennej pracy lekarskiej neurolog dziecięcy. W znakomitej większości, bo aż u ponad 60–70% chorych, po zastosowaniu odpowiedniej terapii przeciwpadaczkowej możemy obserwować ustąpienie lub znaczną redukcję liczby napadów padaczkowych. W wyborze odpowiedniego sposobu leczenia opieramy się na standardach przygotowywanych przez towarzystwa naukowe, opiniach ekspertów, wynikach badań klinicznych, charakterystykach produktów leczniczych, metaanalizach i często na własnych doświadczeniach. Metody terapeutyczne możliwe do wykorzystania w padaczce wieku rozwojowego u progu trzeciej dekady XXI wieku są różnorodne.
Po rozpoznaniu padaczki staramy się indywidualizować dobór odpowiedniego sposobu leczenia w zależności od wieku pacjenta, rodzaju napadów, współistniejących chorób, stosowanych leków. Wybór odpowiedniego sposobu leczenia zależy także od etiologii padaczki. W 2017 r. Międzynarodowa Liga Przeciwpadaczkowa (MLPP) zaproponowała nową klasyfikację napadów padaczkowych i padaczek, w której wyraźnie podkreślono potrzebę poszukiwania czynników etiologicznych. Ich poznanie może znacznie ułatwić dobór odpowiedniego leczenia [1].
Obecnie mamy możliwość korzystania zarówno z farmakologicznych, jak i niefarmakologicznych metod leczenia padaczki. Terapia niefarmakologiczna obejmuje leczenie chirurgiczne, dietetyczne i neuromodulujące. Takie formy leczenia są nie tylko zarezerwowane do leczenia tzw. lekoopornych postaci padaczki [2].
Leczenie farmakologiczne padaczki
Wybór farmakologicznego sposobu leczenia, tj. zastosowanie odpowiedniego leku przeciwpadaczkowego (LPP), polega przede wszystkim na dokładnym ustaleniu rodzaju napadu czy zespołu padaczkowego. Wybieramy na początku leczenia tzw. leki pierwszorzutowe, a w razie trudności w opanowaniu napadów zmieniamy leczenie na inny lek. W następnym etapie, tj. przy braku skuteczności drugiego leku lub jego nietolerancji, kojarzymy LPP w oparciu o wskazania do ich zastosowania, znajomość ich mechanizmów działania i wchodzenia w interakcje lekowe.
W tabeli nr 1 podano zasady i przykłady wyboru LPP w zależności od ich potwierdzonej skuteczności w odpowiednim rodzaju napadów czy zespołów padaczkowych [2].
Lista wymienionych w tabeli 1 leków oczywiście zmienia się, ewoluuje. Dzięki prowadzonym badaniom klinicznym w populacji dzieci z lekooporną padaczką możemy korzystać w ich leczeniu z nowych preparatów. I tak w 2018 r. w USA FDA zezwoliła na stosowanie pochodnych fitokanabinoidów, tj. kanabidiolu (cannabidiol-CBD) w formie zawiesiny w oleju sezamowym w leczeniu napadów padaczkowych w przebiegu zespołu Dravet (ZD) i Lennoxa-Gastaut (ZLG) u dzieci powyżej 2. r.ż. Zarówno ZD i ZLG, należące do grupy tzw. encefalopatii padaczkowych, charakteryzują się występowaniem różnych lekoopornych napadów padaczkowych oraz niepełnosprawnością intelektualną. CBD okazał się skuteczny w tłumieniu napadów drgawkowych i napadów padaczkowych połączonych z upadkiem. Zawsze był stosowany jako lek dodany. Potwierdziły to prowadzone badania kliniczne w grupie chorych z ZD i ZLG [3–5]. W przypadku chorych z rozpoznanym ZD, stosując dawkę 20 mg/kg/
/dobę, w ciągu 14 tygodni uzyskano 39% redukcję licz...