Terapia genowa w leczeniu rdzeniowego zaniku mięśni

Studium przypadku Otwarty dostęp

Rdzeniowy zanik mięśni (SMA – spinal muscular atrophy) jest postępującą chorobą zwyrodnieniową neuronów ruchowych prowadzącą do zaniku mięśni. Jest to choroba uwarunkowana genetycznie i spowodowana mutacją w genie SMN1, odpowiedzialnym za produkcję białka SMN, które jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania motoneuronów. Tradycyjnie SMA dzieli się na cztery typy. Obecnie używana jest klasyfikacja funkcjonalna, której wyznacznikiem jest najwyżej osiągnięty etap rozwoju ruchowego. Rozpoznanie rdzeniowego zaniku mięśni stawia się na podstawie objawów klinicznych, ale przede wszystkim badania genetycznego, potwierdzającego mutację w genie SMN1 oraz określającego liczbę kopii genu SMN2, mającego duże znaczenie prognostyczne. Poznanie molekularnego podłoża rdzeniowego zaniku mięśni pozwoliło na przygotowanie leków specjalnie dedykowanych tej chorobie. Pierwszym preparatem, dopuszczonym do leczenia SMA, był nusinersen (Spinraza). Kolejną opcją terapeutyczną jest zastosowanie terapii genowej opartej na wirusie AAV9, w celu dostarczenia, komplementarnego do SMN1, niezmutowanego DNA do motoneuronów.

Rdzeniowy zanik mięśni (SMA – spinal muscular atrophy) jest postępującą chorobą zwyrodnieniową neuronów ruchowych prowadzącą do zaniku mięśni. Choroba jest spowodowana przez mutację w genie SMN1, odpowiadającym za produkcję białka SMN. Białko to jest niezbędne do przeżycia motoneuronów rdzenia kręgowego [1]. SMA stanowi drugą, najczęstszą po mukowiscydozie, chorobę dziedziczoną autosomalnie recesywnie. 

Szacuje się, że 1/35 osób w populacji polskiej jest nosicielem tej mutacji genetycznej, natomiast ekspresja fenotypu choroby wystąpi u 1/7000 dzieci. Nieleczony SMA prowadzi do osłabienia siły mięśniowej, niedowładu wiotkiego z brakiem odruchów ścięgnistych, a z czasem do niewydolności oddechowej oraz trudności w karmieniu. Nasilenie objawów zależy od liczby kopii bliźniaczego do SMN1 genu SMN2. Gen SMN2 także koduje białko SMN, jednak w wyniku splicingu transkryptu SMN2 powstające białko nie jest funkcjonalne. Im większa jest liczba kopii genu SMN2, tym łagodniejszy jest przebieg choroby [2]. Przebieg choroby jest heterogenny, wyróżniamy cztery typy SMA, w zależności od obrazu klinicznego. 

Obecnie używana jest klasyfikacja funkcjonalna, której wyznacznikiem jest najwyżej osiągnięty etap rozwoju ruchowego. W pierwszej postaci, która nazywana była „chorobą Werdniga-Hoffmana”, obja...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI