Leczenie stanów zapalnych błony śluzowej jamy ustnej i gardła u dzieci

Stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej i gardła stanowią jedną z częstszych przyczyn wizyt dzieci w gabinetach podstawowej opieki zdrowotnej.
Śluzówki jamy ustnej i gardła są jedną z pierwszych barier ochronnych organizmu człowieka. U podłoża rozwoju stanu zapalnego w obrębie błony śluzowej jamy ustnej i gardła może leżeć wiele czynników. Zmiany te mogą stanowić pierwotne ognisko infekcji, ale również być objawem problemu ogólnoustrojowego, stąd niezwykle istotne jest zebranie szczegółowego wywiadu celem określenia, czy mamy do czynienia z izolowanym problemem, czy pacjent prezentuje również inne objawy. W tab. 1 przedstawiono potencjalne przyczyny stanów zapalnych w jamie ustnej i gardle u dzieci.
Trudności diagnostyczne i terapeutyczne mogą być związane z brakiem wytycznych postępowania z pacjentem z zapaleniem jamy ustnej i gardła. W poniższym artykule podjęto próbę omówienia potencjalnych przyczyn rozwoju stanu zapalnego, dostępnych metod leczenia objawowego i wskazań do leczenia przyczynowego.

Przyczyny miejscowe

Wśród najczęstszych przyczyn stanów zapalnych zlokalizowanych w jamie ustnej należy wymienić: urazy, zarówno mechaniczne (często u dzieci związane z nawykowym oblizywaniem ust, przygryzaniem warg, spowodowane stosowanymi aparatami ortodontycznymi, zbyt intensywnym szczotkowaniem zębów czy spożywaniem twardych pokarmów), ale również urazy termiczne, chemiczne, elektryczne czy popromienne [2, 3]. Istotną rolę w rozwoju miejscowych stanów zapalnych, zwłaszcza w rejonie dziąseł, stanowi niedostateczna higiena jamy ustnej, prowadząca do rozwoju próchnicy oraz gromadzenia płytki nazębnej na granicy pomiędzy szyjką zębową i dziąsłem (zapalenie dziąseł indukowane płytką nazębną, ang. dental plaque-induced gingival disease). Obecne w płytce nazębnej bakterie indukują stan zapalny początkowo ograniczający się do dziąseł, ale przy braku poprawy higieny mogący rozszerzyć się na ozębną, okostną i kości wyrostka zębodołowego [3, 4]. Rozwój stanu zapalnego może również...