Kolka niemowlęca – najczęstsze wyzwania i błędy w postępowaniu klinicznym

Studium przypadku

Kolka to jedna z najczęstszych, choć oczywiście niejedyna przyczyna płaczu, krzyku u niemowląt poniżej 6. miesiąca życia (m.ż.). Niepokoi ona matki, opiekunów, bywa przyczyną ich znacznej frustracji oraz bardzo częstych porad i wizyt u pediatrów, pielęgniarek czy też odwiedzania różnych forów lub blogów internetowych. Czas płaczu nawet zdrowych niemowląt jest bardzo zróżnicowany i są dzieci płaczące zarówno długo i często (5–6 godz./24 godz.), są także średnio płaczące, jak i te całkiem ciche, rzadko i krótko płaczące (20–30 min/24 godz.). Choć kolka niemowlęca z definicji ustępuje do końca 5. m.ż., to do tego czasu bywa przyczyną znacznego niepokoju, a niekiedy depresji matek i opiekunów. Kolka niemowlęca, o czym zapominamy, może być także przyczyną zespołu potrząsanego dziecka. Podstawową rolę w terapii pełni, a zarazem niesłychanie ważnym zadaniem dla nas sprawujących opiekę nad ciężarnymi i młodymi matkami jest odpowiednie wsparcie i edukacja. Jak wykazano, działania wspierające i edukacja są w stanie zredukować czas płaczu z 3,2 godz./dobę
do 1,1 godz./dobę. Konieczne jest wskazanie skutecznych metod uspokajania, odpowiedniego postępowania dietetycznego oraz innych sprawdzonych i – co ważne – bezpiecznych metod terapii. Na szczególną uwagę zasługują probiotyki, szczególnie skuteczne u niemowląt karmionych piersią, a zwłaszcza jeden z nich, a mianowicie Limosilactobacillus reuteri DSM 17 938. Badania oraz metaanalizy wykazały, że probiotyk ten może skrócić czas trwania płaczu o ponad godzinę na dobę.

Płacz, krzyk u niemowląt poniżej 6. m.ż., których powodem jest z reguły kolka, to jedna z najczęstszych przyczyn niepokoju rodziców i opiekunów. To także niezwykle częsta przyczyna licznych porad i wizyt u pediatry czy pielęgniarki oraz morza porad i zapytań na najprzeróżniejszych forach i blogach [1]. Nie wszyscy jednak zdajemy sobie sprawę z tego, że kolka jest jedną z najczęstszych przyczyn zespołu potrząsanego dziecka i depresji u matek. Zespół potrząsanego dziecka (Shaken Baby Syndrome, SBS) jest następstwem gwałtownego potrząsania niemowlęciem lub małym dzieckiem, które prowadzi do urazu głowy i mózgu, kręgosłupa lub innych narządów. Jest to forma przemocy wobec dziecka i prowadzić może do niedotlenienia i nieodwracalnego uszkodzenia tkanki mózgowej. Objawy mogą obejmować apatię, drgawki, problemy z oddychaniem, a także uszkodzenia wzroku czy trwałą niepełnosprawność poznawczą [2]. To, że wiedza na temat tego zespołu jest niedostateczna, wykazały badania przeprowadzone na terenie Polski i Niemiec. Otóż polscy pediatrzy znacznie rzadziej myślą o kolce jako przyczynie zespołu potrząsanego dziecka (50%) niż pediatrzy niemieccy (90%) [3]. Niepokój powodowany płaczem dziecka jest z mojego doświadczenia zdecydowanie nadmierny, gdyż większość matek i opiekunów nie zdaje sobie sprawy z tego, że czas płaczu zupełnie zdrowych niemowląt jest bardzo zróżnicowany i są dzieci płaczące długo i często (5–6 godz./24 godz.), są także średnio płaczące, jak i te całkiem ciche, rzadko i krótko płaczące (20–30 min/24 godz.) [4] (ryc. 1). 

Definicja kolki niemowlęcej

Cóż to w takim razie jest kolka niemowlęca według wciąż jeszcze obowiązujących Kryteriów Rzymskich IV z 2016 r.? Na marginesie, niebawem będziemy mówili o zaburzeniach osi jelito-mózg, a nie jak dotychczas o zaburzeniach czynnościowych przewodu pokarmowego, których elementem jest właśnie kolka niemowlęca.

Rozpoznanie wymaga spełnienia wszystk...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI