Utrzymanie równowagi mikrobiomu skóry dziecka – najnowsze metody terapeutyczne

Temat numeru

Mikrobiom skóry obejmuje skład drobnoustrojów (w tym bakterii, grzybów i wirusów), ich genomy, ale także warunki środowiskowe, w których żyją. Mikrobiom zmienia się z wiekiem, jest odmienny w okresie noworodkowym, u małych dzieci oraz osób dorosłych. Mają na niego wpływ takie zmienne jak: rozwiązanie porodu, wiek ciążowy w momencie porodu, stan zdrowia matki i inne. Odmienności składu mikrobiomu skóry obserwuje się w różnych schorzeniach dermatologicznych, m.in. atopowym zapaleniu skóry czy trądziku. W poniższym artykule omówiono najnowsze metody terapeutyczne mające na celu przywrócenie prawidłowego mikrobiomu skóry u dzieci.

Skóra człowieka jest swoistym „domem” dla różnych mikroorganizmów – przede wszystkim bakterii, ale także grzybów i wirusów – są one łącznie określane jako mikrobiota. Organizmy te znajdują się nie tylko na powierzchni skóry, ale także w mieszkach włosowych i głęboko w obrębie skóry właściwej. Szerszym pojęciem jest mikrobiom – obejmuje on zarówno drobnoustroje, ich genomy, jak i warunki środowiskowe, w których żyją. Skład mikrobiomu ma ogromne znaczenie dla zdrowia skóry – pozwala na modulowanie reakcji ochronnych poprzez produkcję białek przeciwdrobnoustrojowych (antimicrobial peptides, AMPs). W ostatnim czasie obserwuje się duże zainteresowanie naukowców składem, mechanizmem działania, a także implikacjami zdrowotnymi mikrobiomu skóry. Mikrobiom różni się w zależności od wieku, lokalizacji na ciele, a także ewentualnych chorób. 
W praktyce klinicznej w celu określenia składu mikrobiologicznego skóry najczęściej próbkę pobiera się nieinwazyjną wymazówką, a następnie, w celu przyśpieszenia identyfikacji mikroorganizmów stosuje się metody NGS – (ang. next generation sequencing, sekwencjonowania nowej generacji). W kierunku wykrycia bakterii używa się sekwencjonowanie genów 16 S rybosomalnego RNA (rRNA), grzybów – sekwencjonowanie z wewnętrznymi przerywnikami transkrybowanymi (ITS1 lub ITS2) oraz najszersze, pozwalające na identyfikację bakterii, grzybów i wirusów, ale najbardziej kosztowne sekwencjonowanie całego genomu metodą shotgun (WGS) [1–3].
Mikrobiom skóry zmienia się wraz z wiekiem. Decydujący wpływ na początkowy jego skład ma sposób porodu. Noworodki urodzone drogą cięcia cesarskiego są w większości skolonizowane przez komensalne bakterie skóry (Staphylococcus, Streptococcus). Aby zminimalizować ryzyko przeniesienia szpitalnych (wysokoopornych) bakterii na skórę dziecka, zaraz po porodzie kładzie się dziecko na klatce piersiowej matki lub ojca, aby nabyło pospolite bakterie pochodzące ze skóry rodziców. Noworodki urodzone drogą pochwową najczęściej od razu są skolonizowane przez pospolite drobnoustroje pochwowe (Lactobacillus, C albicans).
Co ciekawe, skład mikrobiomu u noworodków nie wykazuje zróżnicowania w zależności od miejsca na ciele, tak jak wykazano to u dzieci starszych i osób dorosłych. Dominguez-Bello i wsp. przeprowadzili interwencyjne badanie, w którym noworodkom urodzonym drogą cięcia cesarskiego wcierano wydzielinę z pochwy. Mikrobiom u tych dzieci był bardziej zbliżony do noworodków urodzonych drogami natury, jednak dalsze konsekwencje takich działań wymagają kolejnych badań oraz dłuższych obserwacji.
Duży...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI