Powikłania zakażeń pneumokokowych

W 1881 r. niezależnie francuski chemik i mikrobiolog Ludwik Pasteur wraz z Charlesem Chamberlandem oraz amerykański lekarz wojskowy George Sternberg wyizolowali dwoinkę zapalenia płuc, Gram-dodatnią bakterię odpowiedzialną za płatowe zapalenie płuc. Jak się później okazało, pneumokok (łac. Streptococcus pneumoniae) jest alfa-hemolizującym paciorkowcem, powszechnie występującym w nosogardle ludzi, który wykazuje oportunistyczne właściwości chorobotwórcze – atakuje najsłabszych: niemowlęta i małe dzieci, przewlekle chorych oraz populację 65+. 
Wiek jest najbardziej powszechnym czynnikiem ryzyka – do rozwoju choroby inwazyjnej dochodzi najczęściej w dwóch pierwszych latach życia. Do pozostałych najważniejszych czynników ryzyka inwazyjnych zakażeń pneumokokowych należą: palenie tytoniu, zaburzenia odporności, a szczególnie asplenia, cukrzyca, przewlekłe choroby płuc i serca oraz alkoholizm. Najczęstszą postacią interakcji pneumokoków z człowiekiem jest bezobjawowe nosicielstwo, rzadziej zakażenia błoń śluzowych, a najrzadziej ciężkie zakażenia inwazyjne, gdy dochodzi do inwazji tkanek. Pneumokoki pokonują wówczas naturalne bariery i wywołują zakażenia w miejscach prawidłowo jałowych, takich jak: krew (sepsa), ośrodkowy układ nerwowy (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych) czy tkanki, np. zapalenie kości lub ropne zapalenie stawu. Nosicielstwo nie wymaga leczenia i jest powszechnym zjawiskiem, zwłaszcza u małych dzieci, które odgrywają rolę rezerwuaru drobnoustroju w społeczeństwie. 
Najczęstszymi chorobami wywołanymi przez pneumokoki są zakażenia nieinwazyjne: ucha środkowego, zatok przynosowych, spojówek oraz płuc. Znacznie rzadziej występują zakażenia inwazyjne, czyli najcięższe choroby wywołane przez pneumokoki. Należą do nich: zapalenie płuc przebiegające z bakteriem...