Ból, gorączka, kaszel to podstawowe dolegliwości towarzyszące zakażeniom układu oddechowego. Podczas gdy nikt nie kwestionuje konieczności radykalnego zwalczania bólu np. w ostrym zapaleniu ucha środkowego (OZUŚ), to redukcja gorączki nie jest już tak jednoznacznie traktowana. Gorączkę redukujemy, jeśli jest dolegliwa, tzn. powoduje ból głowy, dreszcze i jeśli budzi istotny niepokój pacjenta lub jego rodziców. Jeszcze bardziej kontrowersyjne jest łagodzenie kaszlu, szczególnie w jego pierwszej fazie – kaszlu suchego, tzw. nieproduktywnego.
Formalnie kaszel, podobnie zresztą jak ból i gorączka, są reakcjami obronnymi i jako takie z punktu widzenia patofizjologii nie powinny być niwelowane. Dla praktyka, pediatry, lekarza rodzinnego jest jednak oczywiste, że kaszel suchy męczący, często bolesny, utrudniający zasypianie lub budzący w nocy jest także dolegliwością. Z doświadczenia codziennej praktyki wiadomo, że jego łagodzenie nie wydłuża i nie komplikuje procesu leczenia. Takie było stanowisko wyrażone w Rekomendacjach 2016 Postępowania w Pozaszpitalnych Zakażeniach Dróg Oddechowych w rozdziale 11 dotyczącym leczenia objawowego [1]:
„W łagodzeniu kaszlu w zakażeniach dolnych dróg oddechowych u dorosłych lekami o udokumentowanym działaniu przeciwkaszlowym jest bromek ipratropium i dekstrometorfan oraz kodeina w dawkach stosowanych przeciwbólowo [BII]”.
„W łagodzeniu kaszlu w zakażeniach dolnych dróg oddechowych u dzieci i dorosłych lekiem o udokumentowanym i bezpiecznym działaniu przeciwkaszlowym jest obwodowo działająca lewodropropizyna [AI]”.
Należy zaznaczyć, że kiedy ukazywały się Rekomendacje 2016 dekstrometorfan i kodeina w preparatach kombinowanych były lekami o statusie OTC, a lewodropropizyna była lekiem na receptę z „zielonym światłem” od 6. r.ż.
Anatomia i patofizjologia odruchu kaszlowego
Kaszel jest odruchem, którym zawiaduje nerw błędny (X) i zaangażowane są w nim wszystkie trzy rodzaje włókien nerwowych zawartych w tym nerwie: czuciowe, czyli sensoryczne (aferentne), ruchowe i parasympatyczne. Podrażnienie receptorów zwanych chemoreceptorami, gdyż reagują na szereg chemokin – substancję P, neurokininę A (NKA), peptyd po...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
- ...i wiele więcej!