Leczenie zaparcia u dzieci i niemowląt – bezpieczeństwo i skuteczność dostępnych metod

Studium przypadku

Zaparcie czynnościowe to chleb powszedni każdego pediatry, ale także gastroenterologa dziecięcego (zaparcie to ok. 40% wszystkich porad w tego typu poradniach). Badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych, jak również w Europie, a także własne badania i doświadczenia wskazują, że znajomość zasad rozpoznawania i leczenia zaparcia czynnościowego wciąż są niedostateczne. W związku z tym w opracowaniu zwrócono uwagę na skuteczność i sposób podawania podstawowych leków stosowanych w zaparciu. Makrogole, jak i laktuloza są lekami bezpiecznymi i można je stosować długo i w skutecznej dawce, czyli powodującej codzienne oddawanie stolca o konsystencji pasty do zębów (typ 4. wg skali bristolskiej). Przy długotrwałym zaparciu z wtórnymi zaburzeniami czucia stolca do leków osmotycznie czynnych dołączyć można na pewien czas pikosiarczan sodu lub czopki uwalniające dwutlenek węgla, co zdecydowanie poprawia efekty terapii.

Zaparcie czynnościowe to chleb codzienny każdego pediatry, ale także gastroenterologa dziecięcego (zaparcie to ok. 40% wszystkich porad w tego typu poradniach). Badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych, jak również w Europie [1, 2], a także własne badania i doświadczenia wskazują, że znajomość zasad rozpoznawania i leczenia zaparcia czynnościowego wciąż są niedostateczne. Nawet wśród personelu medycznego (lekarze, pielęgniarki, farmaceuci) panują i wciąż propagowane są przesądy, że leki zalecane w leczeniu zaparcia, jak i samo leczenie prowadzić może do tzw. rozleniwienia jelit czy uzależnienia od leków. A tak naprawdę od większości zalecanych w zaparciu leków uzależnić się nie można, natomiast w przypadku nieskutecznej terapii można się uzależnić od samego zaparcia i to na całe życie. 
Najczęstsze błędy popełniane w zaparciu czynnościowym:

  • brak prawidłowego rozpoznania, 
  • bagatelizowanie zaparcia („samo przejdzie” – niestety jedynie wyjątkowo i to tylko krótkotrwale, okazjonalnie i u starszych dzieci i młodzieży), 
  • przewlekłe, a nie doraźne leczenie za pomocą czopków, wlewek, lewatyw, 
  • leczenie ratunkowe, co kilka dni, w przypadku zatkania, 
  • leczenie makrogolami/laktulozą w zbyt małych, nieskutecznych dawkach,
  • leczenie makrogolami/laktulozą zbyt krótko, 
  • zbyt szybkie odstawianie leczenia, aby dziecko się „nie przyzwyczaiło”, „nie uzależniło”, „nie rozleniwiło”,
  • rozpoczynanie od tzw. środków naturalnych (ziołolecznictwo, probiotyki, suszone śliwki itp.) – nie ma badań wskazujących na korzyści wynikające z tego typu...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Pediatrii Praktycznej"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Dodatkowe artykuły niepublikowane w formie papierowej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI