Jeszcze w pierwszej połowie XX w. alergia na białka mleka krowiego (ABMK) była zjawiskiem rzadkim [1].
Od lat 70. XX w. obserwuje się wyraźny wzrost częstości występowania ABMK. Doniesienia naukowe wskazują, w zależności od źródła, że ABMK występuje u 1,8–7,5% niemowląt [1]. Na szczęście, wg danych ESPGHAN (Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci), u około 50% dzieci z ABMK w wieku 12 miesięcy rozwija się tolerancja na mleko i jego produkty, w 3 r.ż. – u więcej niż 75% i w wieku 6 lat – u 90% uczulonych na BMK [1].
Alergia na białka mleka krowiego jest następstwem atypowej odpowiedzi odpornościowej o różnym charakterze. Może to być odpowiedź tzw. IgE-zależna, IgE-niezależna, a może mieć także charakter mieszany [2].
Odpowiedź IgE-zależna cechuje się natychmiastowością (początek w ciągu minut do pierwszych 2 godz. po kontakcie z alergenem – wyjątkowo po 6–12 godz.) i daje głównie objawy skórne, oddechowe, niekiedy anafilaktyczne. Charakterystyczna jest dla niej także obecność we krwi swoistych przeciwciał klasy IgE dla antygenu (alergenu) wywołującego reakcję oraz możliwość wywołania dodatnich testów skórnych (tzw. testów punktowych) [3].
Odpowiedź IgE-niezależna, najczęściej o charakterze komórkowym (non-IgEGIFA; ang. non-IgE-mediated gastrointestinal food allergic disorders), charakteryzuje się przede wszystkim (choć nie wyłącznie) objawami ze strony układu pokarmowego, a mianowicie: odmową jedz...
Bezpieczne i efektywne leczenie alergii na białka mleka krowiego – rola specjalistycznych mieszanek mlekozastępczych
Od lat 70. XX w. obserwuje się wyraźny wzrost częstości występowania alergii na białka mleka krowiego (ABMK). Obecnie częstość występowania ABMK określa się, w zależności od źródła, na 1,8–7,5% niemowląt. U około 50% dzieci z ABMK tolerancja na mleko i jego produkty rozwija się w wieku 12 miesięcy, w 3 r.ż. – u więcej niż 75% i w wieku 6 lat – u 90% uczulonych. Rozpoznawanie alergii na poziomie lekarza POZ nie jest łatwe, gdyż objawy alergii mogą przypominać inne typowe dla okresu niemowlęcego schorzenia/dolegliwości, jak np. kolka niemowlęca, GERD, ból brzucha, infekcja przewodu pokarmowego lub nietolerancja laktozy. W celu przybliżenia diagnozy i ograniczenia „nadrozpoznań”, jak i uniknięcia złych i nietrafionych rozpoznań, opracowano system punktowy wartościujący rodzicielską ocenę płaczu dokonywaną na przestrzeni tygodnia (z pominięciem oczywistych przyczyn, jak np. głód), ocenę regurgitacji (też na przestrzeni tygodnia obserwacji), stolca (wg skali brukselskiej – Infant Toddlers Stool Scale, BITSS), ocenę zmian skórnych oraz z układu oddechowego, tzw. CoMiSS (Cow’s Milk‑related Symptom Score). W badaniach klinicznych wykazano, że wartość predykcyjna narzędzia wynosi 80%, jeśli wynik początkowy wynosi > 10 pkt i spada do < 6 pkt w ciągu 2 tygodni w przypadku zastosowania diety eliminacyjnej z zastosowaniem hydrolizatu o znacznym stopniu hydrolizy, co pośrednio potwierdza rozpoznanie. Jeśli już rozpoznamy ABMK, to do chwili uzyskania tolerancji w lekkiej i umiarkowanej alergii konieczne jest stosowanie hydrolizatów białkowych z mleka (w niektórych krajach także z ryżu) o znacznym stopniu hydrolizy, a w ciężkiej alergii – mieszanek elementarnych, w których źródłem białka są wolne aminokwasy. W pracy przedstawiono dostępne w Polsce hydrolizaty i mieszanki aminokwasowe.