Zmiany w ciele i samopoczuciu przyszłej mamy
Dla wielu kobiet 14. tydzień ciąży to początek tak zwanego „złotego okresu”. Uciążliwe dolegliwości pierwszego trymestru, takie jak poranne mdłości, wymioty czy nadmierna senność, często ustępują. W ich miejsce pojawia się przypływ energii i znacznie lepsze samopoczucie. Poprawa nastroju i stabilizacja hormonalna mogą również wpłynąć na wzrost libido. To doskonały czas, aby cieszyć się ciążą i zacząć aktywnie przygotowywać się do nowej roli. Warto wykorzystać ten przypływ sił witalnych na umiarkowaną aktywność fizyczną, która pozytywnie wpłynie na kondycję organizmu.
Wraz z rozwojem dziecka macica powiększa się i unosi ponad spojenie łonowe. To sprawia, że w 14. tygodniu ciąży brzuszek może stać się już delikatnie zaokrąglony i widoczny dla otoczenia, choć jest to kwestia bardzo indywidualna. U niektórych kobiet krągłości pojawią się nieco później. Inne zmiany, które można zauważyć w tym czasie, to powiększenie piersi oraz ciemnienie brodawek sutkowych. Chcemy jednak zaznaczyć, że zmiany, jakie zachodzą w ciele przyszłych mam to kwestia bardzo indywidualna.
Na co zwrócić uwagę w 14. tygodniu ciąży?
W 14. tygodniu ciąży warto zwrócić szczególną uwagę na sygnały wysyłane przez organizm. To czas, kiedy mogą pojawić się nowe dolegliwości, ale też okres, w którym odpowiednia dieta i styl życia nabierają jeszcze większego znaczenia. Rozpoczęcie drugiego trymestru to także dobry moment na zaplanowanie kolejnych wizyt kontrolnych oraz ewentualnych badań prenatalnych, jeśli nie zostały one wykonane wcześniej. To ostatni moment, aby wykonać tzw. USG genetyczne płodu (należy je przeprowadzić pomiędzy 11. a 14. tygodniem ciąży).
Dolegliwości ciążowe, które mogą się pojawić
W 14. tygodniu ciąży, w związku ze zwiększoną objętością krwi krążącej w organizmie i poszerzaniem się naczyń krwionośnych, mogą pojawić się krwawienia z nosa. Delikatne naczynka w śluzówce stają się bardziej podatne na pęknięcia, zwłaszcza przy podwyższonym ciśnieniu, podczas kichania lub w pomieszczeniach o suchym powietrzu. Kolejną dolegliwością bywają kłopoty ze snem, które mogą mieć różnorodne przyczyny:
- ucisk rosnącej macicy na pęcherz, powodujący częstszą potrzebę oddawania moczu;
- pojawiające się w nocy bolesne skurcze łydek;
- trudności ze znalezieniem wygodnej i bezpiecznej dla dziecka pozycji.
Rosnąca macica rozciąga podtrzymujące ją więzadła, co może skutkować kłującym bólem w pachwinie lub dolnej części brzucha. Zmiany hormonalne wpływają również na wygląd – u części kobiet cera promienieje, a włosy lśnią, u innych mogą pojawić się przebarwienia czy wypryski. Aby poprawić komfort snu, wiele przyszłych mam śpi na lewym boku, co jest pozycją uznawaną za korzystną. Ułożenie dodatkowej poduszki między kolanami może dodatkowo podnieść jakość nocnego wypoczynku. W przypadku nasilonych lub niepokojących dolegliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem prowadzącym.
Zalecenia dotyczące diety i stylu życia
Zbilansowana dieta jest ważna zarówno dla przyszłej mamy, jak i rozwijającego się dziecka. W tym okresie szczególnie ważna jest podaż witaminy C, która odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie. Substancja ta wspomaga wchłanianie żelaza, co może przeciwdziałać często występującej u przyszłych mam niedokrwistości. Ponadto stymuluje działanie układu odpornościowego i jest niezbędna w procesie syntezy kolagenu – ważnego składnika budulcowego skóry. Witaminę C można znaleźć w wielu warzywach i owocach, takich jak natka pietruszki, papryka, brukselka, brokuły, pomidory, porzeczki, truskawki, kiwi czy cytrusy. Włączenie tych produktów do codziennego jadłospisu wspiera organizm matki i dziecka.
Czternasty tydzień ciąży to dobry moment, aby rozpocząć systematyczne ćwiczenia mięśni dna miednicy, znanych jako mięśnie Kegla. Odpowiadają one za podtrzymywanie narządów jamy brzusznej i mają wpływ między innymi na zdolność kontrolowania oddawania moczu. Ciąża i poród mogą prowadzić do ich osłabienia, dlatego w celu przygotowania ich na ten wysiłek zalecany jest regularny trening. Ćwiczenia polegają na rytmicznym napinaniu i rozluźnianiu mięśni pochwy oraz odbytu. Początkowo można wykonywać 5 powtórzeń, stopniowo zwiększając ich liczbę do 25. Wytrenowane mięśnie Kegla mogą okazać się pomocne podczas porodu i zapobiegać nietrzymaniu moczu w okresie poporodowym.
Drugi trymestr to często idealny moment na wprowadzenie lub kontynuację umiarkowanej aktywności fizycznej, o ile nie ma ku temu przeciwwskazań medycznych. Regularny ruch, taki jak spacery, pływanie czy joga dla kobiet w ciąży, poprawia krążenie, pomaga kontrolować masę ciała, redukuje bóle pleców i korzystnie wpływa na nastrój. Należy unikać sportów urazowych i wymagających gwałtownych ruchów. Warto także zadbać o higienę jamy ustnej. Pod wpływem hormonów dziąsła mogą być bardziej wrażliwe i skłonne do krwawień. Regularne wizyty u dentysty i delikatne szczotkowanie zębów pomogą utrzymać je w dobrej kondycji.
Jak rozwija się dziecko w 14. tygodniu ciąży?
W 14. tygodniu ciąży płód kontynuuje swój dynamiczny wzrost. Osiąga już około 8,7 cm długości i wagę 43 g. Trwa proces prostowania się jego sylwetki – główka coraz bardziej oddala się od klatki piersiowej, a szyja ulega wydłużeniu, co nadaje ciału bardziej proporcjonalny wygląd. Dziecko jest już bardzo aktywne i nieustannie trenuje swoje umiejętności ruchowe, poruszając kończynami i wykonując pierwsze miny. Ze względu na dużą ilość miejsca w macicy, te subtelne ruchy nie są jeszcze odczuwalne przez przyszłą mamę, ale stanowią ważny etap w rozwoju motorycznym maluszka.
Twarz dziecka nabiera coraz bardziej wyrazistych i symetrycznych rysów. Na tym etapie zachodzą istotne zmiany w jego wyglądzie:
- oczy kontynuują swoją wędrówkę w kierunku środkowej części twarzy;
- nos staje się bardziej widoczny, a uszy przyjmują swój ostateczny kształt i położenie;
- można już zauważyć zarysowujące się kości policzkowe.
Równolegle trwa intensywny rozwój narządów płciowych. U chłopców zaczyna kształtować się prostata, natomiast u dziewczynek jajniki przemieszczają się z jamy brzusznej do miednicy. Choć w niektórych przypadkach płeć dziecka może być już widoczna podczas badania USG, to wiarygodne potwierdzenie uzyskuje się zazwyczaj między 17. a 20. tygodniem ciąży.
Artykuł powstał we współpracy z programem edukacyjnym dla rodziców Nestlé FamilyNes.
